Yiddish
Hebrew
אידיש
1 און גאָט האָט געשיקט נתנען צו דָוִדן, און ער איז צו אים געקומען, און האָט צו אים געזאָגט: צװײ מענטשן זײַנען געװען אין אײן שטאָט: אײנער אַן עושר און אײנער אַן אָרעמאַן. 2 בײַם עושר זײַנען געװען שאָף און רינדער זײער פֿיל, 3 און בײַם אָרעמאַן איז גאָרנישט געװען אחוץ אײן קלײן שעפֿעלע, װאָס ער האָט געקױפֿט און עס אױפֿגעהאָדעװעט, און עס איז אױפֿגעװאַקסן אין אײנעם מיט אים און מיט זײַנע קינדער. פֿון זײַן ביסן פֿלעגט עס עסן, און פֿון זײַן בעכער פֿלעגט עס טרינקען, און אין זײַן בוזעם פֿלעגט עס ליגן, און עס איז אים געװען װי אַ טאָכטער. 4 איז געקומען אַ דורכגײער צו דעם מאַן דעם עושר, און אים איז געװען אַ שאָד צו נעמען פֿון זײַנע שאָף און פֿון זײַנע רינדער, אױף צו מאַכן פֿאַר דעם אורח װאָס איז צו אים געקומען, האָט ער גענומען דאָס שעפֿעלע פֿון דעם אָרעמאַן, און האָט עס געמאַכט פֿאַר דעם מאַן װאָס איז צו אים געקומען. 5 האָט דער צאָרן פֿון דָוִדן שטאַרק געגרימט אױף דעם מאַן, און ער האָט געזאָגט צו נתנען: אַזױ װי גאָט לעבט, אַז טױט קומט דעם מאַן װאָס טוט דאָס דאָזיקע! 6 און פֿאַר דעם שעפֿעלע דאַרף ער באַצאָלן פֿירפֿאַכיק, דערפֿאַר װאָס ער האָט געטאָן די דאָזיקע זאַך, און פֿאַר װאָס ער האָט ניט רַחמָנות געהאַט. 7 האָט נתן געזאָגט צו דָוִדן: דו ביסט דער מאַן! אַזױ האָט געזאָגט יהוה דער גאָט פֿון ישׂראל: איך האָב דיך געזאַלבט פֿאַר אַ מלך איבער ישׂראל, און איך האָב דיך מציל געװען פֿון שאָולס האַנט; 8 און איך האָב דיר געגעבן דאָס הױז פֿון דײַן האַר, און די װײַבער פֿון דײַן האַר אין דײַן בוזעם, און האָב דיר געגעבן דאָס הױז פֿון ישׂראל און יהוּדה. און אױב דאָס איז װינציק, װעל איך דיר צולײגן נאָך און נאָך אַ מאָל אַזױ פֿיל. 9 פֿאַר װאָס האָסטו פֿאַראַכט דאָס װאָרט פֿון גאָט, צו טאָן װאָס איז שלעכט אין מײַנע אױגן? אוּרִיה דעם חִתּי האָסטו דערשלאָגן מיטן שװערד, און זײַן װײַב האָסטו דיר צוגענומען פֿאַר אַ װײַב; און האָסט אים געהרגעט דורך דער שװערד פֿון די קינדער פֿון עמון. 10 און אַצונד, זאָל זיך אױף אײביק ניט אָפּטאָן אַ שװערד פֿון דײַן הױז, דערפֿאַר װאָס דו האָסט מיך פֿאַראַכט, און האָסט גענומען די װײַב פֿון אוּרִיה דעם חִתּי דיר צו זײַן פֿאַר אַ װײַב. 11 אַזױ האָט גאָט געזאָגט: זע, איך שטעל-אױף אױף דיר אַן אומגליק פֿון דײַן הױז, און איך װעל נעמען דײַנע װײַבער פֿאַר דײַנע אױגן, און זײ געבן צו אַן אַנדערן, און ער װעט ליגן מיט דײַנע װײַבער פֿאַר די אױגן פֿון דער דאָזיקער זון. 12 װאָרום דו האָסט געטאָן אין פֿאַרבאָרגעניש, און איך װעל טאָן די דאָזיקע זאַך פֿאַר גאַנץ ישׂראל, און פֿאַר דער זון. 13 האָט דוד געזאָגט צו נתנען: איך האָב געזינדיקט צו גאָט. האָט נתן געזאָגט: גאָט האָט אױך אָפּגעטאָן דײַן זינד; װעסט ניט שטאַרבן. 14 אָבער װײַל לעסטערן האָסטו געלעסטערט די פֿײַנט פֿון גאָט מיט דער דאָזיקער זאַך, װעט אױך דאָס קינד װאָס איז דיר געבאָרן געװאָרן, זיכער שטאַרבן. און נתן איז אַװעקגעגאַנגען צו זײַן הױז. 15 און גאָט האָט געפּלאָגט דאָס קינד װאָס אוּרִיהס װײַב האָט געבאָרן דָוִדן, און ער איז געװאָרן חרובֿ. 16 האָט דוד געבעטן גאָט פֿאַר דעם ייִנגל, און דוד האָט געפֿאַסט אַ פֿאַסטונג, און אַז ער פֿלעגט אַהײם קומען, פֿלעגט ער נעכטיקן ליגנדיק אױף דער ערד. 17 זײַנען צוגעשטאַנען צו אים אַלע עלטסטע פֿון זײַן הױז, אים צו מאַכן אױפֿשטײן פֿון דער ערד, אָבער ער האָט ניט געװאָלט, און ער האָט ניט געגעסן מיט זײ קײן ברױט. 18 און עס איז געװען אױפֿן זיבעטן טאָג, איז דאָס קינד געשטאָרבן, און דָוִדס קנעכט האָבן מורא געהאַט אים אױסצוזאָגן אַז דאָס קינד איז געשטאָרבן; װאָרום זײ האָבן געזאָגט: זע, אַז דאָס קינד האָט געלעבט, האָבן מיר צו אים גערעדט, און ער האָט ניט צוגעהערט צו אונדזער קָול, הײַנט װי װעלן מיר זאָגן צו אים: דאָס קינד איז געשטאָרבן? ער װעט זיך נאָך אָנטאָן עפּעס בײז. 19 האָט דוד געזען אַז זײַנע קנעכט שושקן זיך, און דוד האָט פֿאַרשטאַנען אַז דאָס קינד איז געשטאָרבן, און דוד האָט געזאָגט צו זײַנע קנעכט: איז דאָס קינד געשטאָרבן? האָבן זײ געזאָגט: געשטאָרבן. 20 איז דוד אױפֿגעשטאַנען פֿון דער ערד, און ער האָט זיך געװאַשן און געזאַלבט, און איבערגעביטן זײַנע קלײדער; און ער איז געקומען אין גאָטס הױז, און האָט זיך געבוקט. און ער איז געקומען אין זײַן הױז, און האָט געבעטן, און מע האָט געלײגט פֿאַר אים ברױט, און ער האָט געגעסן. 21 האָבן זײַנע קנעכט צו אים געזאָגט: װאָס איז די דאָזיקע זאַך, װאָס דו האָסט געטאָן? פֿון װעגן דעם קינד, אַז עס האָט געלעבט, האָסטו געפֿאַסט און געװײנט, און װי דאָס קינד איז געשטאָרבן, ביסטו אױפֿגעשטאַנען און האָסט געגעסן ברױט? 22 האָט ער געזאָגט: אַז דאָס קינד האָט נאָך געלעבט האָב איך געפֿאַסט און געװײנט, װײַל איך האָב געקלערט: װער װײס, גאָט קען מיך לײַטזעליקן, און דאָס קינד װעט בלײַבן לעבן. 23 אַצונד אָבער אַז ער איז געשטאָרבן, נאָך װאָס זאָל איך פֿאַסטן? צי קען איך אים װידער אומקערן? איך גײ צו אים, אָבער ער װעט זיך ניט אומקערן צו מיר. 24 און דוד האָט געטרײסט זײַן װײַב בת-שֶבֿען, און ער איז געקומען צו איר, און איז געלעגן מיט איר. און זי האָט געבאָרן אַ זון, און ער האָט גערופֿן זײַן נאָמען שלמה, און גאָט האָט אים ליב געהאַט. 25 און ער האָט געשיקט דורך נתן דעם נבֿיא, און האָט גערופֿן זײַן נאָמען ידידיָה פֿון װעגן גאָט.
26 און יוֹאָבֿ האָט מלחמה געהאַלטן אױף רַבָה פֿון די קינדער פֿון עמון, און ער האָט באַצװוּנגען די מלוכה-שטאָט. 27 און יוֹאָבֿ האָט געשיקט שלוחים צו דָוִדן, און האָט געזאָגט: איך האָב מלחמה געהאַלטן אױף רַבָה, אױך האָב איך באַצװוּנגען די װאַסערשטאָט. 28 און אַצונד, זאַמל אײַן דאָס איבעריקע פֿאָלק, און לעגער אױף דער שטאָט, און באַצװינג זי; אַזיסט װעל איך באַצװינגען די שטאָט, און מײַן נאָמען װעט גערופֿן װערן אױף איר. 29 האָט דוד אײַנגעזאַמלט דאָס גאַנצע פֿאָלק, און ער איז געגאַנגען קײן רַבָה, און האָט מלחמה געהאַלטן אױף איר, און האָט זי באַצװוּנגען. 30 און ער האָט אַראָפּגענומען מַלכָּמס קרױן פֿון זײַן קאָפּ; און איר װאָג איז געװען אַ צענטנער גאָלד, דערצו טײַער געשטײן; און זי איז אָנגעטאָן געװאָרן אױף דָוִדס קאָפּ. און רױב פֿון דער שטאָט האָט ער אַרױסגעפֿירט זײער פֿיל. 31 און דאָס פֿאָלק װאָס אין איר האָט ער אַרױסגעפֿירט, און געלײגט אונטער זעגן, און אונטער אײַזערנע דרעששליטנס, און אונטער אײַזערנע העק, און האָט זײ געמאַכט דורכגײן דורך ציגלאױװנס. און אַזױ פֿלעגט ער טאָן צו אַלע שטעט פֿון די קינדער פֿון עמון. און דוד און דאָס גאַנצע פֿאָלק האָבן זיך אומגעקערט קײן ירושלים.
עברית
1 וַיִּשְׁלַ֧ח יְהוָ֛ה אֶת־נָתָ֖ן אֶל־דָּוִ֑ד וַיָּבֹ֣א אֵלָ֗יו וַיֹּ֤אמֶר לוֹ֙ שְׁנֵ֣י אֲנָשִׁ֗ים הָיוּ֙ בְּעִ֣יר אֶחָ֔ת אֶחָ֥ד עָשִׁ֖יר וְאֶחָ֥ד רָֽאשׁ׃ 2 לְעָשִׁ֗יר הָיָ֛ה צֹ֥אן וּבָקָ֖ר הַרְבֵּ֥ה מְאֹֽד׃ 3 וְלָרָ֣שׁ אֵֽין־כֹּ֗ל כִּי֩ אִם־כִּבְשָׂ֨ה אַחַ֤ת קְטַנָּה֙ אֲשֶׁ֣ר קָנָ֔ה וַיְחַיֶּ֕הָ וַתִּגְדַּ֥ל עִמּ֛וֹ וְעִם־בָּנָ֖יו יַחְדָּ֑ו מִפִּתּ֨וֹ תֹאכַ֜ל וּמִכֹּס֤וֹ תִשְׁתֶּה֙ וּבְחֵיק֣וֹ תִשְׁכָּ֔ב וַתְּהִי־ל֖וֹ כְּבַֽת׃ 4 וַיָּ֣בֹא הֵלֶךְ֮ לְאִ֣ישׁ הֽ͏ֶעָשִׁיר֒ וַיַּחְמֹ֗ל לָקַ֤חַת מִצֹּאנוֹ֙ וּמִבְּקָר֔וֹ לַעֲשׂ֕וֹת לָאֹרֵ֖חַ הַבָּא־ל֑וֹ וַיִּקַּ֗ח אֶת־כִּבְשַׂת֙ הָאִ֣ישׁ הָרָ֔אשׁ וַֽיַּעֲשֶׂ֔הָ לָאִ֖ישׁ הַבָּ֥א אֵלָֽיו׃ 5 וַיִּֽחַר־אַ֥ף דָּוִ֛ד בָּאִ֖ישׁ מְאֹ֑ד וַיֹּ֙אמֶר֙ אֶל־נָתָ֔ן חַי־יְהוָ֕ה כִּ֣י בֶן־מָ֔וֶת הָאִ֖ישׁ הָעֹשֶׂ֥ה זֹֽאת׃ 6 וְאֶת־הַכִּבְשָׂ֖ה יְשַׁלֵּ֣ם אַרְבַּעְתָּ֑יִם עֵ֗קֶב אֲשֶׁ֤ר עָשָׂה֙ אֶת־הַדָּבָ֣ר הַזֶּ֔ה וְעַ֖ל אֲשֶׁ֥ר לֹֽא־חָמָֽל׃ 7 וַיֹּ֧אמֶר נָתָ֛ן אֶל־דָּוִ֖ד אַתָּ֣ה הָאִ֑ישׁ כֹּה־אָמַ֨ר יְהוָ֜ה אֱלֹהֵ֣י יִשְׂרָאֵ֗ל אָנֹכִ֞י מְשַׁחְתִּ֤יךָֽ לְמֶ֙לֶךְ֙ עַל־יִשְׂרָאֵ֔ל וְאָנֹכִ֥י הִצַּלְתִּ֖יךָ מִיַּ֥ד שָׁאֽוּל׃ 8 וָאֶתְּנָ֨ה לְךָ֜ אֶת־בֵּ֣ית אֲדֹנֶ֗יךָ וְאֶת־נְשֵׁ֤י אֲדֹנֶ֙יךָ֙ בְּחֵיקֶ֔ךָ וָאֶתְּנָ֣ה לְךָ֔ אֶת־בֵּ֥ית יִשְׂרָאֵ֖ל וִֽיהוּדָ֑ה וְאִ֨ם־מְעָ֔ט וְאֹסִ֥פָה לְּךָ֖ כָּהֵ֥נָּה וְכָהֵֽנָּה׃ 9 מַדּ֜וּעַ בָּזִ֣יתָ אֶת־דְּבַ֣ר יְהוָ֗ה לַעֲשׂ֣וֹת הָרַע֮ בעינו אֵ֣ת אוּרִיָּ֤ה הַֽחִתִּי֙ הִכִּ֣יתָ בַחֶ֔רֶב וְאֶ֨ת־אִשְׁתּ֔וֹ לָקַ֥חְתָּ לְּךָ֖ לְאִשָּׁ֑ה וְאֹת֣וֹ הָרַ֔גְתָּ בְּחֶ֖רֶב בְּנֵ֥י עַמּֽוֹן׃ 10 וְעַתָּ֗ה לֹא־תָס֥וּר חֶ֛רֶב מִבֵּיתְךָ֖ עַד־עוֹלָ֑ם עֵ֚קֶב כִּ֣י בְזִתָ֔נִי וַתִּקַּ֗ח אֶת־אֵ֙שֶׁת֙ אוּרִיָּ֣ה הַחִתִּ֔י לִהְי֥וֹת לְךָ֖ לְאִשָּֽׁה׃   ס 11 כֹּ֣ה אָמַ֣ר יְהוָ֗ה הִנְנִי֩ מֵקִ֨ים עָלֶ֤יךָ רָעָה֙ מִבֵּיתֶ֔ךָ וְלָקַחְתִּ֤י אֶת־נָשֶׁ֙יךָ֙ לְעֵינֶ֔יךָ וְנָתַתִּ֖י לְרֵעֶ֑יךָ וְשָׁכַב֙ עִם־נָשֶׁ֔יךָ לְעֵינֵ֖י הַשֶּׁ֥מֶשׁ הַזֹּֽאת׃ 12 כִּ֥י אַתָּ֖ה עָשִׂ֣יתָ בַסָּ֑תֶר וַאֲנִ֗י אֶעֱשֶׂה֙ אֶת־הַדָּבָ֣ר הַזֶּ֔ה נֶ֥גֶד כָּל־יִשְׂרָאֵ֖ל וְנֶ֥גֶד הַשָּֽׁמֶשׁ׃   ס 13 וַיֹּ֤אמֶר דָּוִד֙ אֶל־נָתָ֔ן חָטָ֖אתִי לַֽיהוָ֑ה   ס וַיֹּ֨אמֶר נָתָ֜ן אֶל־דָּוִ֗ד גַּם־יְהוָ֛ה הֶעֱבִ֥יר חַטָּאתְךָ֖ לֹ֥א תָמֽוּת׃ 14 אֶ֗פֶס כִּֽי־נִאֵ֤ץ נִאַ֙צְתָּ֙ אֶת־אֹיְבֵ֣י יְהוָ֔ה בַּדָּבָ֖ר הַזֶּ֑ה גַּ֗ם הַבֵּ֛ן הַיִּלּ֥וֹד לְךָ֖ מ֥וֹת יָמֽוּת׃ 15 וַיֵּ֥לֶךְ נָתָ֖ן אֶל־בֵּית֑וֹ וַיִּגֹּ֣ף יְהוָ֗ה אֶת־הַיֶּ֜לֶד אֲשֶׁ֨ר יָלְדָ֧ה אֵֽשֶׁת־אוּרִיָּ֛ה לְדָוִ֖ד וַיֵּאָנַֽשׁ׃ 16 וַיְבַקֵּ֥שׁ דָּוִ֛ד אֶת־הָאֱלֹהִ֖ים בְּעַ֣ד הַנָּ֑עַר וַיָּ֤צָם דָּוִד֙ צ֔וֹם וּבָ֥א וְלָ֖ן וְשָׁכַ֥ב אָֽרְצָה׃ 17 וַיָּקֻ֜מוּ זִקְנֵ֤י בֵיתוֹ֙ עָלָ֔יו לַהֲקִימ֖וֹ מִן־הָאָ֑רֶץ וְלֹ֣א אָבָ֔ה וְלֹֽא־בָרָ֥א אִתָּ֖ם לָֽחֶם׃ 18 וַיְהִ֛י בַּיּ֥וֹם הַשְּׁבִיעִ֖י וַיָּ֣מָת הַיָּ֑לֶד וַיִּֽרְאוּ֩ עַבְדֵ֨י דָוִ֜ד לְהַגִּ֥יד ל֣וֹ כִּי־מֵ֣ת הַיֶּ֗לֶד כִּ֤י אָֽמְרוּ֙ הִנֵּה֩ בִהְי֨וֹת הַיֶּ֜לֶד חַ֗י דִּבַּ֤רְנוּ אֵלָיו֙ וְלֹא־שָׁמַ֣ע בְּקוֹלֵ֔נוּ וְאֵ֨יךְ נֹאמַ֥ר אֵלָ֛יו מֵ֥ת הַיֶּ֖לֶד וְעָשָׂ֥ה רָעָֽה׃ 19 וַיַּ֣רְא דָּוִ֗ד כִּ֤י עֲבָדָיו֙ מִֽתְלַחֲשִׁ֔ים וַיָּ֥בֶן דָּוִ֖ד כִּ֣י מֵ֣ת הַיָּ֑לֶד וַיֹּ֨אמֶר דָּוִ֧ד אֶל־עֲבָדָ֛יו הֲמֵ֥ת הַיֶּ֖לֶד וַיֹּ֥אמְרוּ מֵֽת׃ 20 וַיָּקָם֩ דָּוִ֨ד מֵהָאָ֜רֶץ וַיִּרְחַ֣ץ וַיָּ֗סֶךְ וַיְחַלֵּף֙ שמלתו וַיָּבֹ֥א בֵית־יְהוָ֖ה וַיִּשְׁתָּ֑חוּ וַיָּבֹא֙ אֶל־בֵּית֔וֹ וַיִּשְׁאַ֕ל וַיָּשִׂ֥ימוּ ל֛וֹ לֶ֖חֶם וַיֹּאכַֽל׃ 21 וַיֹּאמְר֤וּ עֲבָדָיו֙ אֵלָ֔יו מָֽה־הַדָּבָ֥ר הַזֶּ֖ה אֲשֶׁ֣ר עָשִׂ֑יתָה בַּעֲב֞וּר הַיֶּ֤לֶד חַי֙ צַ֣מְתָּ וַתֵּ֔בְךְּ וְכַֽאֲשֶׁר֙ מֵ֣ת הַיֶּ֔לֶד קַ֖מְתָּ וַתֹּ֥אכַל לָֽחֶם׃ 22 וַיֹּ֕אמֶר בְּעוֹד֙ הַיֶּ֣לֶד חַ֔י צַ֖מְתִּי וָֽאֶבְכֶּ֑ה כִּ֤י אָמַ֙רְתִּי֙ מִ֣י יוֹדֵ֔עַ יחנני יְהוָ֖ה וְחַ֥י הַיָּֽלֶד׃ 23 וְעַתָּ֣ה מֵ֗ת לָ֤מָּה זֶּה֙ אֲנִ֣י צָ֔ם הַאוּכַ֥ל לַהֲשִׁיב֖וֹ ע֑וֹד אֲנִי֙ הֹלֵ֣ךְ אֵלָ֔יו וְה֖וּא לֹֽא־יָשׁ֥וּב אֵלָֽי׃ 24 וַיְנַחֵ֣ם דָּוִ֗ד אֵ֚ת בַּת־שֶׁ֣בַע אִשְׁתּ֔וֹ וַיָּבֹ֥א אֵלֶ֖יהָ וַיִּשְׁכַּ֣ב עִמָּ֑הּ וַתֵּ֣לֶד בֵּ֗ן ויקרא אֶת־שְׁמוֹ֙ שְׁלֹמֹ֔ה וַיהוָ֖ה אֲהֵבֽוֹ׃ 25 וַיִּשְׁלַ֗ח בְּיַד֙ נָתָ֣ן הַנָּבִ֔יא וַיִּקְרָ֥א אֶת־שְׁמ֖וֹ יְדִ֣ידְיָ֑הּ בַּעֲב֖וּר יְהוָֽה׃   פ
26 וַיִּלָּ֣חֶם יוֹאָ֔ב בְּרַבַּ֖ת בְּנֵ֣י עַמּ֑וֹן וַיִּלְכֹּ֖ד אֶת־עִ֥יר הַמְּלוּכָֽה׃ 27 וַיִּשְׁלַ֥ח יוֹאָ֛ב מַלְאָכִ֖ים אֶל־דָּוִ֑ד וַיֹּ֙אמֶר֙ נִלְחַ֣מְתִּי בְרַבָּ֔ה גַּם־לָכַ֖דְתִּי אֶת־עִ֥יר הַמָּֽיִם׃ 28 וְעַתָּ֗ה אֱסֹף֙ אֶת־יֶ֣תֶר הָעָ֔ם וַחֲנֵ֥ה עַל־הָעִ֖יר וְלָכְדָ֑הּ פֶּן־אֶלְכֹּ֤ד אֲנִי֙ אֶת־הָעִ֔יר וְנִקְרָ֥א שְׁמִ֖י עָלֶֽיהָ׃ 29 וַיֶּאֱסֹ֥ף דָּוִ֛ד אֶת־כָּל־הָעָ֖ם וַיֵּ֣לֶךְ רַבָּ֑תָה וַיִּלָּ֥חֶם בָּ֖הּ וַֽיִּלְכְּדָֽהּ׃ 30 וַיִּקַּ֣ח אֶת־עֲטֶֽרֶת־מַלְכָּם֩ מֵעַ֨ל רֹאשׁ֜וֹ וּמִשְׁקָלָ֨הּ כִּכַּ֤ר זָהָב֙ וְאֶ֣בֶן יְקָרָ֔ה וַתְּהִ֖י עַל־רֹ֣אשׁ דָּוִ֑ד וּשְׁלַ֥ל הָעִ֛יר הוֹצִ֖יא הַרְבֵּ֥ה מְאֹֽד׃ 31 וְאֶת־הָעָ֨ם אֲשֶׁר־בָּ֜הּ הוֹצִ֗יא וַיָּ֣שֶׂם בַּ֠מְּגֵרָה וּבַחֲרִצֵ֨י הַבַּרְזֶ֜ל וּֽבְמַגְזְרֹ֣ת הַבַּרְזֶ֗ל וְהֶעֱבִ֤יר אוֹתָם֙ במלכן וְכֵ֣ן יַעֲשֶׂ֔ה לְכֹ֖ל עָרֵ֣י בְנֵֽי־עַמּ֑וֹן וַיָּ֧שָׁב דָּוִ֛ד וְכָל־הָעָ֖ם יְרוּשָׁלָֽ͏ִם׃   פ