Yiddish
Hebrew
אידיש
1 און דאָס זײַנען די פֿעלקער װאָס גאָט האָט געלאָזט, כּדי צו פּרוּװן מיט זײ ישׂראל, די אַלע װאָס האָבן ניט געװוּסט פֿון אַלע מלחמות פֿון כּנַען; 2 בלױז כּדי די דורות פֿון די קינדער פֿון ישׂראל זאָלן װיסן, זײ צו לערנען מלחמה – די װאָס האָבן נאָך פֿריער דערפֿון ניט געװוּסט; 3 די פֿינףֿ פֿירשטן פֿון די פּלִשתּים, און דער גאַנצער כּנַעני, און דער צידוֹני, און דער חִוי, דער באַװױנער פֿון באַרג לבֿנון, פֿון באַרג בַעַל-חרמון ביז מע קומט קײן חַמת. 4 און זײ זײַנען געבליבן כּדי צו פּרוּװן מיט זײ ישׂראל, צו װיסן אױב זײ װעלן צוהערן די געבאָט פֿון גאָט װאָס ער האָט געבאָטן זײערע עלטערן דורך משהן. 5 און די קינדער פֿון ישׂראל זײַנען געזעסן צװישן דעם כּנַעני, דעם חִתּי, און דעם אֶמורי, און דעם פּרִזי, און דעם חִוי, און דעם יבֿוסי. 6 און זײ האָבן זיך גענומען זײערע טעכטער פֿאַר װײַבער, און זײערע טעכטער האָבן זײ געגעבן צו די זין פֿון יענע, און זײ האָבן געדינט זײערע געטער.
7 און די קינדער פֿון ישׂראל האָבן געטאָן װאָס איז שלעכט אין די אױגן פֿון גאָט, און זײ האָבן פֿאַרגעסן אָן יהוה זײער גאָט, און האָבן געדינט די בַעַל-געטער און די אשֵרות. 8 און דער צאָרן פֿון גאָט האָט געגרימט אױףֿ ישׂראל, און ער האָט זײ איבערגעענטפֿערט אין דער האַנט פֿון כּושן-רִשעתַים דעם מלך פֿון אַרם-נהרַים, און די קינדער פֿון ישׂראל האָבן געדינט כּושן-רִשעתַימען אַכט יאָר. 9 האָבן די קינדער פֿון ישׂראל געשריען צו גאָט, און גאָט האָט אױפֿגעשטעלט די קינדער פֿון ישׂראל אַ העלפֿער װאָס האָט זײ געהאָלפֿן, עָתניאל דעם זון פֿון קנַזן, כָּלבֿס ייִנגערן ברודער. 10 און דער גײַסט פֿון גאָט איז געװען אױףֿ אים, און ער האָט געמשפּט ישׂראל; און ער איז אַרױסגעגאַנגען  אױףֿ מלחמה, און גאָט האָט געגעבן אין זײַן האַנט כּושן-רִשעתַים דעם מלך פֿון אַרם, און זײַן האַנט איז געװען שטאַרק אױףֿ כּושן-רִשעתַימען. 11 און דאָס לאַנד איז געװען רויִק  פֿערציק יאָר. און עָתניאל דער זון פֿון קנַזן איז געשטאָרבן.
12 און די קינדער פֿון ישׂראל האָבן װידער געטאָן װאָס איז שלעכט אין די אױגן פֿון גאָט, און גאָט האָט געשטאַרקט עגלון, דעם מלך פֿון מואבֿ איבער ישׂראל, װײַל זײ האָבן געטאָן װאָס איז שלעכט אין די אױגן פֿון גאָט. 13 און ער האָט אײַנגעזאַמלט צו זיך די קינדער פֿון עמון און עמלק, און איז געגאַנגען און האָט געשלאָגן ישׂראל; און זײ האָבן אײַנגענומען די שטאָט פֿון טײטלבײמער. 14 און די קינדער פֿון ישׂראל האָבן געדינט עגלון דעם מלך פֿון מואבֿ אַכצן יאָר. 15 האָבן די קינדער פֿון ישׂראל געשריען צו גאָט, און גאָט האָט זײ אױפֿגעשטעלט אַ העלפֿער אהוד דעם זון פֿון גֵראן, אַ בנימינער, אַ מאַן אַ געלינקטן. און די קינדער פֿון ישׂראל האָבן געשיקט דורך זײַן האַנט אַ מתּנה צו עגלון דעם מלך פֿון מואבֿ.  16 האָט אהוד זיך געמאַכט אַ שװערד װאָס האָט געהאַט צװײ שאַרפֿן, אַן אײל די לענג; און ער האָט זי אָנגעגורט אונטער זײַנע קלײדער אױףֿ זײַן רעכטן דיך. 17 און ער האָט גענענט די מתּנה צו עגלון דעם מלך פֿון מואבֿ– און עגלון איז געװען זײער אַ פֿעטער מענטש.  18 און עס איז געװען, װי ער האָט געענדיקט גענענען די מתּנה, אַזױ האָט ער אַרױסבאַלײט די מענטשן װאָס האָבן געטראָגן די מתּנה.  19 און ער אַלײן האָט זיך אומגעקערט פֿון די שטײנהאַקערײַען װאָס לעבן גִלגל, און האָט געזאָגט: אַ פֿאַרבאָרגענע זאַך האָב איך צו דיר, מלך. האָט ער געזאָגט: זאָל זײַן שטיל! און אַלע װאָס זײַנען געשטאַנען אַרום אים, זײַנען אַרױסגעגאַנגען פֿון אים. 20 און אהוד איז צוגעקומען צו אים װי ער זיצט אַלײן אין דער קילער אױבערשטוב װאָס בײַ אים, און אהוד האָט געזאָגט: אַ װאָרט פֿון גאָט האָב איך צו דיר. איז ער אױפֿגעשטאַנען פֿון זײַן שטול. 21 און אהוד האָט אױסגעשטרעקט זײַן לינקע האַנט, און האָט גענומען זײַן שװערד פֿון זײַן רעכטער דיך, און האָט זי אַרײַנגעשטאָכן אין זײַן בױך. 22 און אױך דער שטיל איז אַרײַן נאָכן קלינג; און דאָס פֿעטס האָט אײַנגעשלאָסן דעם קלינג, װאָרום ער האָט די שװערד ניט אַרױסגעצױגן פֿון זײַן בױך; און זי איז אַרױס פֿון הינטערלײַב. 23 און אהוד איז אַרױסגעגאַנגען  אין פֿירהױז, און האָט צוגעמאַכט די טירן פֿון דער אױבערשטוב הינטער זיך, און צוגעשלאָסן. 24 און װי ער איז אַרױסגעגאַנגען, אַזױ זײַנען אָנגעקומען זײַנע קנעכט, און האָבן דערזען, ערשט די טירן פֿון דער אױבערשטוב זײַנען פֿאַרשלאָסן, און זײ האָבן געזאָגט: מסתּמא איז ער אױףֿ זײַן באַדערפֿעניש אין דער קילקאַמער.  25 אָבער אַז זײ האָבן זיך צו שאַנד געװאַרט, ערשט ער עפֿענט ניט די טירן פֿון דער אױבערשטוב, האָבן זײ גענומען דעם שליסל, און האָבן געעפֿנט; ערשט זײער האַר ליגט טױט אױףֿ דער ערד. 26 און אהוד איז אַנטרונען געװאָרן בעת זײ האָבן געזאַמט, און ער איז אַריבער די שטײנהאַקערײַען, און איז אַנטרונען קײן שׂעירה. 27 און עס איז געװען, װי ער איז אָנגעקומען, אַזױ האָט ער געבלאָזן אין שופֿר אין דעם געבערג פֿון אפֿרים, און די קינדער פֿון ישׂראל האָבן אַראָפּגענידערט מיט אים פֿון דעם געבערג, און ער זײ פֿאַרױס. 28 און ער האָט צו זײ געזאָגט: יאָגט נאָך הינטער מיר, װאָרום גאָט האָט געגעבן אײַערע פֿײַנט, מואבֿ, אין אײַערע האַנט. און זײ האָבן אַראָפּגענידערט נאָך אים, און האָבן פֿאַרכאַפּט די איבערפֿאָרן פֿון ירדן פֿאַר מואבֿ, און קײנעם ניט געלאָזט אַריבערגײן. 29 און זײ האָבן געשלאָגן פֿון מואבֿ אין יענער צײַט אַרום צען טױזנט מאַן, װוּ נאָר אַ לײַביקער, און װוּ נאָר אַ העלדישער מאַן; און קײנער איז ניט אַנטרונען געװאָרן.  30 און מואבֿ איז געװאָרן אונטערטעניק אין יענעם טאָג אונטער דער האַנט פֿון ישׂראל; און דאָס לאַנד איז געװען רויִק אַכציק יאָר. 31 און נאָך אים איז געװען שמגר דער זון פֿון עַנָתן, װאָס האָט געשלאָגן פֿון די פּלִשתּים זעקס הונדערט מאַן מיט אַן אָקסנשטעקן. און ער אױך האָט געהאָלפֿן ישׂראל.
עברית
1 וְאֵ֤לֶּה הַגּוֹיִם֙ אֲשֶׁ֣ר הִנִּ֣יחַ יְהוָ֔ה לְנַסּ֥וֹת בָּ֖ם אֶת־יִשְׂרָאֵ֑ל אֵ֚ת כָּל־אֲשֶׁ֣ר לֹֽא־יָדְע֔וּ אֵ֖ת כָּל־מִלְחֲמ֥וֹת כְּנָֽעַן׃ 2 רַ֗ק לְמַ֙עַן֙ דַּ֚עַת דֹּר֣וֹת בְּנֵֽי־יִשְׂרָאֵ֔ל לְלַמְּדָ֖ם מִלְחָמָ֑ה רַ֥ק אֲשֶׁר־לְפָנִ֖ים לֹ֥א יְדָעֽוּם׃ 3 חֲמֵ֣שֶׁת סַרְנֵ֣י פְלִשְׁתִּ֗ים וְכָל־הַֽכְּנַעֲנִי֙ וְהַצִּ֣ידֹנִ֔י וְהַ֣חִוִּ֔י יֹשֵׁ֖ב הַ֣ר הַלְּבָנ֑וֹן מֵהַר֙ בַּ֣עַל חֶרְמ֔וֹן עַ֖ד לְב֥וֹא חֲמָֽת׃ 4 וַֽיִּהְי֕וּ לְנַסּ֥וֹת בָּ֖ם אֶת־יִשְׂרָאֵ֑ל לָדַ֗עַת הֲיִשְׁמְעוּ֙ אֶת־מִצְוֺ֣ת יְהוָ֔ה אֲשֶׁר־צִוָּ֥ה אֶת־אֲבוֹתָ֖ם בְּיַד־מֹשֶֽׁה׃ 5 וּבְנֵ֣י יִשְׂרָאֵ֔ל יָשְׁב֖וּ בְּקֶ֣רֶב הַֽכְּנַעֲנִ֑י הַחִתִּ֤י וְהָֽאֱמֹרִי֙ וְהַפְּרִזִּ֔י וְהַחִוִּ֖י וְהַיְבוּסִֽי׃ 6 וַיִּקְח֨וּ אֶת־בְּנוֹתֵיהֶ֤ם לָהֶם֙ לְנָשִׁ֔ים וְאֶת־בְּנוֹתֵיהֶ֖ם נָתְנ֣וּ לִבְנֵיהֶ֑ם וַיַּעַבְד֖וּ אֶת־אֱלֹהֵיהֶֽם׃   פ
7 וַיַּעֲשׂ֨וּ בְנֵי־יִשְׂרָאֵ֤ל אֶת־הָרַע֙ בְּעֵינֵ֣י יְהוָ֔ה וַֽיִּשְׁכְּח֖וּ אֶת־יְהוָ֣ה אֱלֹֽהֵיהֶ֑ם וַיַּעַבְד֥וּ אֶת־הַבְּעָלִ֖ים וְאֶת־הָאֲשֵׁרֽוֹת׃ 8 וַיִּֽחַר־אַ֤ף יְהוָה֙ בְּיִשְׂרָאֵ֔ל וַֽיִּמְכְּרֵ֗ם בְּיַד֙ כּוּשַׁ֣ן רִשְׁעָתַ֔יִם מֶ֖לֶךְ אֲרַ֣ם נַהֲרָ֑יִם וַיַּעַבְד֧וּ בְנֵֽי־יִשְׂרָאֵ֛ל אֶת־כּוּשַׁ֥ן רִשְׁעָתַ֖יִם שְׁמֹנֶ֥ה שָׁנִֽים׃ 9 וַיִּזְעֲק֤וּ בְנֵֽי־יִשְׂרָאֵל֙ אֶל־יְהוָ֔ה וַיָּ֨קֶם יְהוָ֥ה מוֹשִׁ֛יעַ לִבְנֵ֥י יִשְׂרָאֵ֖ל וַיּֽוֹשִׁיעֵ֑ם אֵ֚ת עָתְנִיאֵ֣ל בֶּן־קְנַ֔ז אֲחִ֥י כָלֵ֖ב הַקָּטֹ֥ן מִמֶּֽנּוּ׃ 10 וַתְּהִ֨י עָלָ֥יו רֽוּחַ־יְהוָה֮ וַיִּשְׁפֹּ֣ט אֶת־יִשְׂרָאֵל֒ וַיֵּצֵא֙ לַמִּלְחָמָ֔ה וַיִּתֵּ֤ן יְהוָה֙ בְּיָד֔וֹ אֶת־כּוּשַׁ֥ן רִשְׁעָתַ֖יִם מֶ֣לֶךְ אֲרָ֑ם וַתָּ֣עָז יָד֔וֹ עַ֖ל כּוּשַׁ֥ן רִשְׁעָתָֽיִם׃ 11 וַתִּשְׁקֹ֥ט הָאָ֖רֶץ אַרְבָּעִ֣ים שָׁנָ֑ה וַיָּ֖מָת עָתְנִיאֵ֥ל בֶּן־קְנַֽז׃   פ
12 וַיֹּסִ֙פוּ֙ בְּנֵ֣י יִשְׂרָאֵ֔ל לַעֲשׂ֥וֹת הָרַ֖ע בְּעֵינֵ֣י יְהוָ֑ה וַיְחַזֵּ֨ק יְהוָ֜ה אֶת־עֶגְל֤וֹן מֶֽלֶךְ־מוֹאָב֙ עַל־יִשְׂרָאֵ֔ל עַ֛ל כִּֽי־עָשׂ֥וּ אֶת־הָרַ֖ע בְּעֵינֵ֥י יְהוָֽה׃ 13 וַיֶּאֱסֹ֣ף אֵלָ֔יו אֶת־בְּנֵ֥י עַמּ֖וֹן וַעֲמָלֵ֑ק וַיֵּ֗לֶךְ וַיַּךְ֙ אֶת־יִשְׂרָאֵ֔ל וַיִּֽירְשׁ֖וּ אֶת־עִ֥יר הַתְּמָרִֽים׃ 14 וַיַּעַבְד֤וּ בְנֵֽי־יִשְׂרָאֵל֙ אֶת־עֶגְל֣וֹן מֶֽלֶךְ־מוֹאָ֔ב שְׁמוֹנֶ֥ה עֶשְׂרֵ֖ה שָׁנָֽה׃   ס 15 וַיִּזְעֲק֣וּ בְנֵֽי־יִשְׂרָאֵל֮ אֶל־יְהוָה֒ וַיָּקֶם֩ יְהוָ֨ה לָהֶ֜ם מוֹשִׁ֗יעַ אֶת־אֵה֤וּד בֶּן־גֵּרָא֙ בֶּן־הַיְמִינִ֔י אִ֥ישׁ אִטֵּ֖ר יַד־יְמִינ֑וֹ וַיִּשְׁלְח֨וּ בְנֵי־יִשְׂרָאֵ֤ל בְּיָדוֹ֙ מִנְחָ֔ה לְעֶגְל֖וֹן מֶ֥לֶךְ מוֹאָֽב׃ 16 וַיַּעַשׂ֩ ל֨וֹ אֵה֜וּד חֶ֗רֶב וְלָ֛הּ שְׁנֵ֥י פֵי֖וֹת גֹּ֣מֶד אָרְכָּ֑הּ וַיַּחְגֹּ֤ר אוֹתָהּ֙ מִתַּ֣חַת לְמַדָּ֔יו עַ֖ל יֶ֥רֶךְ יְמִינֽוֹ׃ 17 וַיַּקְרֵב֙ אֶת־הַמִּנְחָ֔ה לְעֶגְל֖וֹן מֶ֣לֶךְ מוֹאָ֑ב וְעֶגְל֕וֹן אִ֥ישׁ בָּרִ֖יא מְאֹֽד׃ 18 וַֽיְהִי֙ כַּאֲשֶׁ֣ר כִּלָּ֔ה לְהַקְרִ֖יב אֶת־הַמִּנְחָ֑ה וַיְשַׁלַּח֙ אֶת־הָעָ֔ם נֹשְׂאֵ֖י הַמִּנְחָֽה׃ 19 וְה֣וּא שָׁ֗ב מִן־הַפְּסִילִים֙ אֲשֶׁ֣ר אֶת־הַגִּלְגָּ֔ל וַיֹּ֕אמֶר דְּבַר־סֵ֥תֶר לִ֛י אֵלֶ֖יךָ הַמֶּ֑לֶךְ וַיֹּ֣אמֶר הָ֔ס וַיֵּֽצְאוּ֙ מֵֽעָלָ֔יו כָּל־הָעֹמְדִ֖ים עָלָֽיו׃ 20 וְאֵה֣וּד בָּ֣א אֵלָ֗יו וְהֽוּא־יֹ֠שֵׁב בַּעֲלִיַּ֨ת הַמְּקֵרָ֤ה אֲשֶׁר־לוֹ֙ לְבַדּ֔וֹ וַיֹּ֣אמֶר אֵה֔וּד דְּבַר־אֱלֹהִ֥ים לִ֖י אֵלֶ֑יךָ וַיָּ֖קָם מֵעַ֥ל הַכִּסֵּֽא׃ 21 וַיִּשְׁלַ֤ח אֵהוּד֙ אֶת־יַ֣ד שְׂמֹאל֔וֹ וַיִּקַּח֙ אֶת־הַחֶ֔רֶב מֵעַ֖ל יֶ֣רֶךְ יְמִינ֑וֹ וַיִּתְקָעֶ֖הָ בְּבִטְנֽוֹ׃ 22 וַיָּבֹ֨א גַֽם־הַנִּצָּ֜ב אַחַ֣ר הַלַּ֗הַב וַיִּסְגֹּ֤ר הַחֵ֙לֶב֙ בְּעַ֣ד הַלַּ֔הַב כִּ֣י לֹ֥א שָׁלַ֛ף הַחֶ֖רֶב מִבִּטְנ֑וֹ וַיֵּצֵ֖א הֽ͏ַפַּרְשְׁדֹֽנָה׃ 23 וַיֵּצֵ֥א אֵה֖וּד הַֽמִּסְדְּר֑וֹנָה וַיִּסְגֹּ֞ר דַּלְת֧וֹת הָעַלִיָּ֛ה בַּעֲד֖וֹ וְנָעָֽל׃ 24 וְה֤וּא יָצָא֙ וַעֲבָדָ֣יו בָּ֔אוּ וַיִּרְא֕וּ וְהִנֵּ֛ה דַּלְת֥וֹת הָעֲלִיָּ֖ה נְעֻל֑וֹת וַיֹּ֣אמְר֔וּ אַ֣ךְ מֵסִ֥יךְ ה֛וּא אֶת־רַגְלָ֖יו בַּחֲדַ֥ר הַמְּקֵרָֽה׃ 25 וַיָּחִ֣ילוּ עַד־בּ֔וֹשׁ וְהְנֵּ֛ה אֵינֶ֥נּוּ פֹתֵ֖חַ דַּלְת֣וֹת הָֽעֲלִיָּ֑ה וַיִּקְח֤וּ אֶת־הַמַּפְתֵּ֙חַ֙ וַיִּפְתָּ֔חוּ וְהִנֵּה֙ אֲדֹ֣נֵיהֶ֔ם נֹפֵ֥ל אַ֖רְצָה מֵֽת׃ 26 וְאֵה֥וּד נִמְלַ֖ט עַ֣ד הִֽתְמַהְמְהָ֑ם וְהוּא֙ עָבַ֣ר אֶת־הַפְּסִילִ֔ים וַיִּמָּלֵ֖ט הַשְּׂעִירָֽתָה׃ 27 וַיְהִ֣י בְּבוֹא֔וֹ וַיִּתְקַ֥ע בַּשּׁוֹפָ֖ר בְּהַ֣ר אֶפְרָ֑יִם וַיֵּרְד֨וּ עִמּ֧וֹ בְנֵֽי־יִשְׂרָאֵ֛ל מִן־הָהָ֖ר וְה֥וּא לִפְנֵיהֶֽם׃ 28 וַיֹּ֤אמֶר אֲלֵהֶם֙ רִדְפ֣וּ אַחֲרַ֔י כִּֽי־נָתַ֨ן יְהוָ֧ה אֶת־אֹיְבֵיכֶ֛ם אֶת־מוֹאָ֖ב בְּיֶדְכֶ֑ם וַיֵּרְד֣וּ אַחֲרָ֗יו וַֽיִּלְכְּד֞וּ אֶת־מַעְבְּר֤וֹת הַיַּרְדֵּן֙ לְמוֹאָ֔ב וְלֹֽא־נָתְנ֥וּ אִ֖ישׁ לַעֲבֹֽר׃ 29 וַיַּכּ֨וּ אֶת־מוֹאָ֜ב בָּעֵ֣ת הַהִ֗יא כַּעֲשֶׂ֤רֶת אֲלָפִים֙ אִ֔ישׁ כָּל־שָׁמֵ֖ן וְכָל־אִ֣ישׁ חָ֑יִל וְלֹ֥א נִמְלַ֖ט אִֽישׁ׃ 30 וַתִּכָּנַ֤ע מוֹאָב֙ בַּיּ֣וֹם הַה֔וּא תַּ֖חַת יַ֣ד יִשְׂרָאֵ֑ל וַתִּשְׁקֹ֥ט הָאָ֖רֶץ שְׁמוֹנִ֥ים שָׁנָֽה׃   ס 31 וְאַחֲרָ֤יו הָיָה֙ שַׁמְגַּ֣ר בֶּן־עֲנָ֔ת וַיַּ֤ךְ אֶת־פְּלִשְׁתִּים֙ שֵֽׁשׁ־מֵא֣וֹת אִ֔ישׁ בְּמַלְמַ֖ד הַבָּקָ֑ר וַיֹּ֥שַׁע גַּם־ה֖וּא אֶת־יִשְׂרָאֵֽל׃   ס