Yiddish
Hebrew
אידיש
1 און משה האָט צונױפֿגערופֿן גאַנץ ישׂראל, און האָט צו זײ געזאָגט: הער, ישׂראל, די חוקים און די געזעצן װאָס איך רעד הײַנט אין דײַנע אױערן, און איר זאָלט זײ לערנען, און היטן זײ צו טאָן. 2 יהוה אונדזער גאָט האָט געשלאָסן אַ בונד מיט אונדז אין חוֹרֵבֿ. 3 ניט מיט אונדזערע עלטערן האָט גאָט געשלאָסן דעם דאָזיקן בונד, נײַערט מיט אונדז, מיר, אָט די װאָס זײַנען דאָ הײַנט אַלע לעבעדיקע. 4 פּנים אֶל פּנים האָט גאָט גערעדט מיט אײַך אױפֿן באַרג, פֿון מיטן פֿײַער. 5 איך בין געשטאַנען צװישן גאָט און צװישן אײַך אין יענער שעה, אײַך איבערצוגעבן דאָס װאָרט פֿון גאָט; – װאָרום איר האָט מוֹרא געהאַט פֿאַרן פֿײַער, און איר זײַט ניט אַרױפֿגעגאַנגען אױפֿן באַרג – אַזױ צו זאָגן: 6 איך בין יהוה דײַן גאָט, װאָס האָב דיך אַרױסגעצױגן פֿון לאַנד מִצרַיִם, פֿון דעם הױז פֿון קנעכטשאַפֿט. 7 זאָלסט ניט האָבן אַנדערע געטער פֿאַר מײַן פּנים. 8 זאָלסט דיר ניט מאַכן אַ געשניץ, אַ שום געשטאַלט, פֿון װאָס אין הימל אױבן, אָדער װאָס אױף דער ערד אונטן, אָדער װאָס אין װאַסער אונטער דער ערד. 9 זאָלסט זיך ניט בוקן צו זײ, און זאָלסט זײ ניט דינען, װאָרום איך יהוה דײַן גאָט בין אַ צערנדיקער גאָט, װאָס רעכן זיך פֿאַר דער זינד פֿון די פֿאָטערס מיט די קינדער, און מיטן דריטן און מיטן פֿירטן דָור פֿון די װאָס האָבן מיך פֿײַנט, 10 און טו חסד מיטן טױזנטסטן גליד פֿון די װאָס האָבן מיך ליב, און פֿון די װאָס היטן מײַנע געבאָט. 11 זאָלסט ניט אַרױפֿברענגען דעם נאָמען פֿון יהוה דײַן גאָט צום פֿאַלשן, װאָרום יהוה שענקט ניט דעם װאָס ברענגט אַרױף זײַן נאָמען צום פֿאַלשן. 12 היט דעם טאָג פֿון שבת אים צו האַלטן הײליק, אַזױ װי יהוה דײַן גאָט האָט דיר באַפֿױלן. 13 זעקס טעג זאָלסטו אַרבעטן, און טאָן אַלע דײַנע מלאָכות; 14 אָבער דער זיבעטער טאָג איז שבת צו יהוה דײַן גאָט, זאָלסטו ניט טאָן קײן מלאָכה, דו, און דײַן זון, און דײַן טאָכטער, און דײַן קנעכט, און דײַן דינסט, און דײַן אָקס, און דײַן אײזל, און אַלע דײַנע בהמות, און דער פֿרעמדער װאָס אין דײַנע טױערן; כּדי דײַן קנעכט און דײַן דינסט זאָלן רוען אַזױ װי דו. 15 און זאָלסט געדענקען אַז אַ קנעכט ביסטו געװען אין לאַנד מִצרַיִם, און יהוה דײַן גאָט האָט דיך אַרױסגעצױגן פֿון דאָרטן מיט אַ שטאַרקער האַנט און מיט אַן אױסגעשטרעקטן אָרעם; דרום האָט יהוה דײַן גאָט דיר באַפֿױלן צו מאַכן דעם טאָג פֿון שבת. 16 האַלט אין כּבֿוד דײַן פֿאָטער און דײַן מוטער, אַזױ װי יהוה דײַן גאָט האָט דיר באַפֿױלן, כּדי דײַנע טעג זאָלן זיך לענגערן, און כּדי דיר זאָל גוט זײַן, אױף דער ערד װאָס יהוה דײַן גאָט גיט דיר. 17 זאָלסט ניט הרגען. 18 און זאָלסט ניט מזנה זײַן. 19 און זאָלסט ניט גנבֿען. 20 און זאָלסט ניט זאָגן אױף דײַן חבֿר פֿאַלשע עדות. 21 און זאָלסט ניט גלוסטן דײַן חבֿרס װײַב, און זאָלסט ניט באַגערן דײַן חבֿרס הױז, זײַן פֿעלד, אָדער זײַן קנעכט, אָדער זײַן דינסט, זײַן אָקס, אָדער זײַן אײזל, אָדער װאָס נאָר עס איז דײַן חבֿרס. 22 די דאָזיקע װערטער האָט גאָט גערעדט צו אײַער גאַנצער אײַנזאַמלונג אױפֿן באַרג, פֿון מיטן פֿײַער, װאָלקן, און נעבל, אױף אַ הױכן קָול – און ניט מער; און ער האָט זײ אױפֿגעשריבן אױף צװײ שטײנערנע לוחות, און האָט זײ מיר געגעבן. 23 און עס איז געװען, װי איר האָט געהערט דעם קָול פֿון מיטן דער פֿינצטערניש, און דער באַרג האָט געברענט אין פֿײַער, אַזױ האָט איר גענענט צו מיר, אַלע הױפּטלײַט פֿון אײַערע שבֿטים, און אײַערע עלטסטע, 24 און איר האָט צו מיר געזאָגט: זע, יהוה אונדזער גאָט האָט אונדז באַװיזן זײַן פּראַכט און זײַן גרױסקײט, און מיר האָבן געהערט זײַן קָול פֿון מיטן פֿײַער. הײַנטיקן טאָג האָבן מיר געזען, װי גאָט רעדט מיט אַ מענטשן און ער בלײַבט לעבן. 25 און אַצונד, נאָך װאָס זאָלן מיר שטאַרבן? װאָרום דאָס דאָזיקע גרױסע פֿײַער װעט אונדז פֿאַרצערן; אױב מיר הערן נאָך װײַטער דעם קָול פֿון יהוה אונדזער גאָט, װעלן מיר שטאַרבן. 26 װאָרום װאָסער גאָר באַשעפֿעניש איז דאָ, װאָס האָט געהערט דעם קָול פֿון לעבעדיקן גאָט רעדן פֿון מיטן פֿײַער, אַזױ װי מיר, און איז געבליבן לעבן? 27 גענען דו, און הער אַלץ װאָס יהוה אונדזער גאָט װעט זאָגן, און דו װעסט רעדן צו אונדז אַלץ װאָס יהוה אונדזער גאָט װעט רעדן צו דיר, און מיר װעלן הערן און טאָן. 28 און גאָט האָט צוגעהערט דעם קָול פֿון אײַערע װערטער, װען איר האָט גערעדט צו מיר, און גאָט האָט צו מיר געזאָגט: איך האָב צוגעהערט דעם קָול פֿון די װערטער פֿון דעם דאָזיקן פֿאָלק, װאָס זײ האָבן צו דיר גערעדט; 29 גוט איז אַלץ װאָס זײ האָבן גערעדט. הלװאַי זאָל בײַ זײ זײַן דאָס דאָזיקע האַרץ זײערס אַלע טעג, מוֹרא צו האָבן פֿאַר מיר, און צו היטן אַלע מײַנע געבאָט, כּדי עס זאָל גוט זײַן זײ און זײערע קינדער אױף אײביק. 30 גײ זאָג צו זײ: קערט אײַך אום צו אײַערע געצעלטן. 31 און דו שטײ דאָ מיט מיר, און איך װעל דיר זאָגן אַלדאָס געבאָט און די חוקים און די געזעצן װאָס דו זאָלסט זײ לערנען, אַז זײ זאָלן טאָן אין דעם לאַנד װאָס איך גיב זײ, עס צו אַרבן. 32 און איר זאָלט היטן צו טאָן אַזױ װי יהוה אײַער גאָט האָט אײַך באַפֿױלן, איר זאָלט אײַך ניט אָפּקערן רעכטס אָדער לינקס. 33 אױף אַלדעם װעג װאָס יהוה אײַער גאָט האָט אײַך באַפֿױלן, זאָלט איר גײן, כּדי איר זאָלט לעבן, און אײַך זאָל גוט זײַן, און איר זאָלט מַאֲריך-יָמים זײַן אין דעם לאַנד װאָס איר װעט אַרבן.
עברית
1 וַיִּקְרָ֣א מֹשֶׁה֮ אֶל־כָּל־יִשְׂרָאֵל֒ וַיֹּ֣אמֶר אֲלֵהֶ֗ם שְׁמַ֤ע יִשְׂרָאֵל֙ אֶת־הַחֻקִּ֣ים וְאֶת־הַמִּשְׁפָּטִ֔ים אֲשֶׁ֧ר אָנֹכִ֛י דֹּבֵ֥ר בְּאָזְנֵיכֶ֖ם הַיּ֑וֹם וּלְמַדְתֶּ֣ם אֹתָ֔ם וּשְׁמַרְתֶּ֖ם לַעֲשֹׂתָֽם׃ 2 יְהוָ֣ה אֱלֹהֵ֗ינוּ כָּרַ֥ת עִמָּ֛נוּ בְּרִ֖ית בְּחֹרֵֽב׃ 3 לֹ֣א אֶת־אֲבֹתֵ֔ינוּ כָּרַ֥ת יְהוָ֖ה אֶת־הַבְּרִ֣ית הַזֹּ֑את כִּ֣י אִתָּ֗נוּ אֲנַ֨חְנוּ אֵ֥לֶּה פֹ֛ה הַיּ֖וֹם כֻּלָּ֥נוּ חַיִּֽים׃ 4 פָּנִ֣ים בְּפָנִ֗ים דִּבֶּ֨ר יְהוָ֧ה עִמָּכֶ֛ם בָּהָ֖ר מִתּ֥וֹךְ הָאֵֽשׁ׃ 5 אָ֠נֹכִי עֹמֵ֨ד בֵּין־יְהוָ֤ה וּבֵֽינֵיכֶם֙ בָּעֵ֣ת הַהִ֔וא לְהַגִּ֥יד לָכֶ֖ם אֶת־דְּבַ֣ר יְהוָ֑ה כִּ֤י יְרֵאתֶם֙ מִפְּנֵ֣י הָאֵ֔שׁ וְלֹֽא־עֲלִיתֶ֥ם בָּהָ֖ר לֵאמֹֽר׃   ס 6 אָֽנֹכִי֙ יְהוָ֣ה אֱלֹהֶ֔יךָ אֲשֶׁ֧ר הוֹצֵאתִ֛יךָ מֵאֶ֥רֶץ מִצְרַ֖יִם מִבֵּ֣֥ית עֲבָדִ֑͏ֽים׃ 7 לֹ֣א יִהְיֶ֥ה־לְךָ֛֩ אֱלֹהִ֥֨ים אֲחֵרִ֖֜ים עַל־פָּנָ‍ַֽ֗י 8 לֹֽ֣א־תַעֲשֶׂ֥ה־לְךָ֥֣ פֶ֣֙סֶל֙ כָּל־תְּמוּנָ֔֡ה אֲשֶׁ֤֣ר בַּשָּׁמַ֣֙יִם֙ מִמַּ֔֡עַל וַאֲשֶׁ֥ר֩ בָּאָ֖֨רֶץ מִתָּ֑֜חַת וַאֲשֶׁ֥ר בַּמַּ֖֣יִם מִתַּ֥֣חַת לָאָֽ֗רֶץ׃ 9 לֹא־תִשְׁתַּחֲוֶ֥֣ה לָהֶ֖ם֮ וְלֹ֣א תָעָבְדֵ֑ם֒ כִּ֣י אָנֹכִ֞י יְהוָ֤ה אֱלֹהֶ֙יךָ֙ אֵ֣ל קַנָּ֔א פֹּ֠קֵד עֲוֺ֨ן אָב֧וֹת עַל־בָּנִ֛ים וְעַל־שִׁלֵּשִׁ֥ים וְעַל־רִבֵּעִ֖ים לְשֹׂנְאָֽ֑י׃ 10 וְעֹ֥֤שֶׂה חֶ֖֙סֶד֙ לֽ͏ַאֲלָפִ֑֔ים לְאֹהֲבַ֖י וּלְשֹׁמְרֵ֥י מצותו   ס 11 לֹ֥א תִשָּׂ֛א אֶת־שֵֽׁם־יְהוָ֥ה אֱלֹהֶ֖יךָ לַשָּׁ֑וְא כִּ֣י לֹ֤א יְנַקֶּה֙ יְהוָ֔ה אֵ֛ת אֲשֶׁר־יִשָּׂ֥א אֶת־שְׁמ֖וֹ לַשָּֽׁוְא׃   ס 12 שָׁמ֣֛וֹר אֶת־י֥וֹם֩ הַשַׁבָּ֖֨ת לְקַדְּשׁ֑֜וֹ כַּאֲשֶׁ֥ר צִוְּךָ֖֣ יְהוָ֥֣ה אֱלֹהֶֽ֗יךָ 13 שֵׁ֤֣שֶׁת יָמִ֣ים֙ תּֽ͏ַעֲבֹ֔ד֮ וְעָשִׂ֖֣יתָ כָּֿל־מְלַאכְתֶּֽךָ֒׃ 14 וְי֨וֹם֙ הַשְּׁבִיעִ֔֜י שַׁבָּ֖֣ת לַיהוָ֖֣ה אֱלֹהֶ֑֗יךָ לֹ֣א תַעֲשֶׂ֣ה כָל־מְלָאכָ֡ה אַתָּ֣ה וּבִנְךָֽ־וּבִתֶּ֣ךָ וְעַבְדְּךָֽ־וַ֠אֲמָתֶךָ וְשׁוֹרְךָ֨ וַחֲמֹֽרְךָ֜ וְכָל־בְּהֶמְתֶּ֗ךָ וְגֵֽרְךָ֙ אֲשֶׁ֣ר בִּשְׁעָרֶ֔יךָ לְמַ֗עַן יָנ֛וּחַ עַבְדְּךָ֥ וַאֲמָתְךָ֖ כָּמֽ֑וֹךָ׃ 15 וְזָכַרְתָּ֗֞ כִּ֣י־עֶ֤֥בֶד הָיִ֣֙יתָ֙ בְּאֶ֣רֶץ מִצְרַ֔֗יִם וַיֹּצִ֨אֲךָ֜֩ יְהוָ֤֨ה אֱלֹהֶ֤֙יךָ֙ מִשָּׁ֔ם֙ בְּיָ֥֤ד חֲזָקָ֖ה֙ וּבִזְרֹ֣עַ נְטוּיָ֑֔ה עַל־כֵּ֗ן צִוְּךָ֙ יְהוָ֣ה אֱלֹהֶ֔יךָ לַעֲשׂ֖וֹת אֶת־י֥וֹם הַשַׁבָּֽת׃   ס 16 כַּבֵּ֤ד אֶת־אָבִ֙יךָ֙ וְאֶת־אִמֶּ֔ךָ כַּאֲשֶׁ֥ר צִוְּךָ֖ יְהוָ֣ה אֱלֹהֶ֑יךָ לְמַ֣עַן יַאֲרִיכֻ֣ן יָמֶ֗יךָ וּלְמַ֙עַן֙ יִ֣יטַב לָ֔ךְ עַ֚ל הָֽאֲדָמָ֔ה אֲשֶׁר־יְהוָ֥ה אֱלֹהֶ֖יךָ נֹתֵ֥ן לָֽךְ׃   ס 17 לֹ֥֖א תִּֿרְצָֽח׃   ס 18 וְלֹ֣֖א תִּֿנְאָֽ֑ף׃   ס 19 וְלֹ֣֖א תִּֿגְנֹֽ֔ב׃   ס 20 וְלֹֽא־תַעֲנֶ֥ה בְרֵֽעֲךָ֖ עֵ֥ד שָֽׁוְא׃   ס 21 וְלֹ֥א תַחְמֹ֖ד אֵ֣שֶׁת רֵעֶ֑ךָ   ס וְלֹ֨א תִתְאַוֶּ֜ה בֵּ֣ית רֵעֶ֗ךָ שָׂדֵ֜הוּ וְעַבְדּ֤וֹ וַאֲמָתוֹ֙ שׁוֹר֣וֹ וַחֲמֹר֔וֹ וְכֹ֖ל אֲשֶׁ֥ר לְרֵעֶֽךָ׃   ס 22 אֶֽת־הַדְּבָרִ֣ים הָאֵ֡לֶּה דִּבֶּר֩ יְהוָ֨ה אֶל־כָּל־קְהַלְכֶ֜ם בָּהָ֗ר מִתּ֤וֹךְ הָאֵשׁ֙ הֶֽעָנָ֣ן וְהָֽעֲרָפֶ֔ל ק֥וֹל גָּד֖וֹל וְלֹ֣א יָסָ֑ף וַֽיִּכְתְּבֵ֗ם עַל־שְׁנֵי֙ לֻחֹ֣ת אֲבָנִ֔ים וַֽיִּתְּנֵ֖ם אֵלָֽי׃ 23 וַיְהִ֗י כְּשָׁמְעֲכֶ֤ם אֶת־הַקּוֹל֙ מִתּ֣וֹךְ הַחֹ֔שֶׁךְ וְהָהָ֖ר בֹּעֵ֣ר בָּאֵ֑שׁ וַתִּקְרְב֣וּן אֵלַ֔י כָּל־רָאשֵׁ֥י שִׁבְטֵיכֶ֖ם וְזִקְנֵיכֶֽם׃ 24 וַתֹּאמְר֗וּ הֵ֣ן הֶרְאָ֜נוּ יְהוָ֤ה אֱלֹהֵ֙ינוּ֙ אֶת־כְּבֹד֣וֹ וְאֶת־גָּדְל֔וֹ וְאֶת־קֹל֥וֹ שָׁמַ֖עְנוּ מִתּ֣וֹךְ הָאֵ֑שׁ הַיּ֤וֹם הַזֶּה֙ רָאִ֔ינוּ כִּֽי־יְדַבֵּ֧ר אֱלֹהִ֛ים אֶת־הָֽאָדָ֖ם וָחָֽי׃ 25 וְעַתָּה֙ לָ֣מָּה נָמ֔וּת כִּ֣י תֹֽאכְלֵ֔נוּ הָאֵ֥שׁ הַגְּדֹלָ֖ה הַזֹּ֑את אִם־יֹסְפִ֣ים אֲנַ֗חְנוּ לִ֠שְׁמֹעַ אֶת־ק֨וֹל יְהוָ֧ה אֱלֹהֵ֛ינוּ ע֖וֹד וָמָֽתְנוּ׃ 26 כִּ֣י מִ֣י כָל־בָּשָׂ֡ר אֲשֶׁ֣ר שָׁמַ֣ע קוֹל֩ אֱלֹהִ֨ים חַיִּ֜ים מְדַבֵּ֧ר מִתּוֹךְ־הָאֵ֛שׁ כָּמֹ֖נוּ וַיֶּֽחִי׃ 27 קְרַ֤ב אַתָּה֙ וּֽשֲׁמָ֔ע אֵ֛ת כָּל־אֲשֶׁ֥ר יֹאמַ֖ר יְהוָ֣ה אֱלֹהֵ֑ינוּ וְאַ֣תְּ תְּדַבֵּ֣ר אֵלֵ֗ינוּ אֵת֩ כָּל־אֲשֶׁ֨ר יְדַבֵּ֜ר יְהוָ֧ה אֱלֹהֵ֛ינוּ אֵלֶ֖יךָ וְשָׁמַ֥עְנוּ וְעָשִֽׂינוּ׃ 28 וַיִּשְׁמַ֤ע יְהוָה֙ אֶת־ק֣וֹל דִּבְרֵיכֶ֔ם בְּדַבֶּרְכֶ֖ם אֵלָ֑י וַיֹּ֨אמֶר יְהוָ֜ה אֵלַ֗י שָׁ֠מַעְתִּי אֶת־ק֨וֹל דִּבְרֵ֜י הָעָ֤ם הַזֶּה֙ אֲשֶׁ֣ר דִּבְּר֣וּ אֵלֶ֔יךָ הֵיטִ֖יבוּ כָּל־אֲשֶׁ֥ר דִּבֵּֽרוּ׃ 29 מִֽי־יִתֵּ֡ן וְהָיָה֩ לְבָבָ֨ם זֶ֜ה לָהֶ֗ם לְיִרְאָ֥ה אֹתִ֛י וְלִשְׁמֹ֥ר אֶת־כָּל־מִצְוֺתַ֖י כָּל־הַיָּמִ֑ים לְמַ֨עַן יִיטַ֥ב לָהֶ֛ם וְלִבְנֵיהֶ֖ם לְעֹלָֽם׃ 30 לֵ֖ךְ אֱמֹ֣ר לָהֶ֑ם שׁ֥וּבוּ לָכֶ֖ם לְאָהֳלֵיכֶֽם׃ 31 וְאַתָּ֗ה פֹּה֮ עֲמֹ֣ד עִמָּדִי֒ וַאֲדַבְּרָ֣ה אֵלֶ֗יךָ אֵ֧ת כָּל־הַמִּצְוָ֛ה וְהַחֻקִּ֥ים וְהַמִּשְׁפָּטִ֖ים אֲשֶׁ֣ר תְּלַמְּדֵ֑ם וְעָשׂ֣וּ בָאָ֔רֶץ אֲשֶׁ֧ר אָנֹכִ֛י נֹתֵ֥ן לָהֶ֖ם לְרִשְׁתָּֽהּ׃ 32 וּשְׁמַרְתֶּ֣ם לַעֲשׂ֔וֹת כַּאֲשֶׁ֥ר צִוָּ֛ה יְהוָ֥ה אֱלֹהֵיכֶ֖ם אֶתְכֶ֑ם לֹ֥א תָסֻ֖רוּ יָמִ֥ין וּשְׂמֹֽאל׃ 33 בְּכָל־הַדֶּ֗רֶךְ אֲשֶׁ֨ר צִוָּ֜ה יְהוָ֧ה אֱלֹהֵיכֶ֛ם אֶתְכֶ֖ם תֵּלֵ֑כוּ לְמַ֤עַן תִּֽחְיוּן֙ וְט֣וֹב לָכֶ֔ם וְהַאֲרַכְתֶּ֣ם יָמִ֔ים בָּאָ֖רֶץ אֲשֶׁ֥ר תִּֽירָשֽׁוּן׃