Yiddish
Hebrew
אידיש
1 דֶערְנָאךְ אִיז יֵשׁוּעַ אַרִיבֶּער אוֹיף דֶער אַנְדֶערֶער זַייט פוּן דֶעם יַם־הַגָלִיל, וָואס אִיז בַיי טְבֶרְיָה. 2 אוּן אַ גְרוֹיסֶער עוֹלָם אִיז אִים נָאכְגֶעגַאנְגֶען, מַחְמַת זֵיי הָאבְּן גֶעזֶען דִי וְואוּנְדֶער, וָואס עֶר הָאט גֶעטָאן מִיט דִי קְרַאנְקֶע. 3 אוּן יֵשׁוּעַ אִיז אַרוֹיפְגֶעגַאנְגֶען אוֹיף דֶעם בַּארְג, אוּן הָאט זִיךְ דָארְטְן אַנִידֶערְגֶעזֶעצְט מִיט זַיינֶע תַּלְמִידִים. 4 אוּן עֶר אִיז גֶעוֶוען נָאעֶנְט צוּם יִידִישְׁן יוֹם־טוֹב פֵּסַח. 5 אוּן בְּעֵת יֵשׁוּעַ הָאט אוֹיפְגֶעהוֹיבְּן זַיינֶע אוֹיגְן, אוּן גֶעזֶען, אַז אַ גְרוֹיסֶער עוֹלָם דֶערְנֶענְטֶערְט זִיךְ צוּ אִים, הָאט עֶר גֶעזָאגְט צוּ פִילִיפּוּס: פוּנְוַואנֶען זָאלְן מִיר קוֹיפְן בְּרוֹיט, כְּדֵי דִי דָאזִיקֶע זָאלְן הָאבְּן וָואס צוּ עֶסְן? 6 אוּן דָאס הָאט עֶר גֶעזָאגְט, אִים צוּ פְּרוּאוְון; וָוארִים עֶר אַלֵיין הָאט גֶעוואוּסְט, וָואס עֶר וֶועט טָאן. 7 הָאט אִים פִילִיפּוּס גֶעעֶנְטְפֶערְט: פַאר צְוֵויי הוּנְדֶערְט דִינָרִים בְּרוֹיט וֶועט פַאר זֵיי נִישְׁט זַיין גֶענוּג, אַז יֶעדֶער אֵיינֶער זָאל כָאטְשׁ קְרִיגְן אַבִּיסְל. 8 זָאגְט צוּ אִים אֵיינֶער פוּן זַיינֶע תַּלְמִידִים, אַנְדְרֵי, דֶער בְּרוּדֶער פוּן שִׁמְעוֹן פֶּעטְרוֹס: 9 פַארַאן דָא אַ יִינְגְל, וָואס הָאט פִינְף גֶערְשְׁטְן־בְּרוֹיט אוּן צְוֵויי פִישׁ; אָבֶּער וָואס אִיז דָאס פַאר אַזוֹיפִיל? 10 הָאט יֵשׁוּעַ גֶעזָאגְט: הֵייסְט דִי מֶענְטְשְׁן זִיךְ אַנִידֶערְזֶעצְן. אוּן עֶס אִיז גֶעוֶוען אַ סַך גְרָאז אוֹיף יֶענֶעם פְּלַאץ. אוּן דִי מֶענְטְשְׁן הָאבְּן זִיךְ אַנִידֶערְגֶעזֶעצְט, אַרוּם פִינְף טוֹיזְנְט אִין צָאל. 11 אוּן יֵשׁוּעַ הָאט גֶענוּמֶען דִי בְּרוֹיט, אוּן אַז עֶר הָאט אַ בְּרָכָה גֶעמַאכְט, הָאט עֶר זֵיי פוּנְאַנְדֶערְגֶעטֵיילְט צוּ דִי, וָואס זֶענֶען גֶעוֶוען אַנִידֶערְגֶעזֶעצְט; אוּן אַזוֹי אוֹיךְ פוּן דִי פִישׁ, וִויפְל זֵיי הָאבְּן גֶעוָואלְט. 12 אוּן אַז זֵיי זֶענֶען גֶעוָוארְן זַאט, הָאט עֶר גֶעזָאגְט צוּ זַיינֶע תַּלְמִידִים: זַאמְלְט צוּנוֹיף דִי אִיבֶּערְגֶעבְּלִיבֶּענֶע בְּרֶעקְלֶעך, אַז ס׳זָאל גָארְנִישְׁט פַארְלוֹירְן גֵיין. 13 אוּן זֵיי הָאבְּן זֵיי צוּנוֹיפְגֶענוּמֶען אוּן הָאבְּן אָנְגֶעפִילְט צְוֶועלְף קֶערְבּ מִיט בְּרֶעקְלֶעך פוּן דִי פִינְף גֶערְשְׁטְן־בְּרוֹיט, וָואס זֶענֶען אִיבֶּערְגֶעבְּלִיבְּן פוּן דִי, וָואס הָאבְּן גֶעגֶעסְן. 14 אוּן בְּעֵת דִי מֶענְטְשְׁן הָאבְּן גֶעזֶען דֶעם צֵייכְנְס, וָואס עֶר הָאט גֶעטָאן, הָאבְּן זֵיי גֶעזָאגְט: דָאס אִיז בֶּאֱמֶת דֶער נָבִיא, וָואס דַארְף קוּמֶען אוֹיף דֶער וֶועלְט.
15 אוּן בְּעֵת יֵשׁוּעַ הָאט בַּאמֶערְקְט, אַז זֵיי הָאבְּן בְּדֵעָה צוּ קוּמֶען אוּן אִים נֶעמֶען מִיט גֶעוַואלְט, כְּדֵי אִים צוּ מַאכְן פַאר אַ מֶלֶךְ, הָאט עֶר זִיךְ וִוידֶער צוּרִיקְגֶעצוֹיגְן אַלֵיין אוֹיף דֶעם בַּארְג.
16 אוּן אַז עֶס אִיז גֶעוָוארְן אָוונְט, הָאבְּן זַיינֶע תַּלְמִידִים אַרָאפְּגֶענִידֶערְט צוּם יַם, 17 אוּן זֵיי זֶענֶען אַרַיינְגֶעגַאנְגֶען אִין אַ שִׁיף אַרַיין, אוּן זֶענֶען אַרִיבֶּערְגֶעפָארְן דֶעם יַם קֵיין כְּפַר־נָחוּם. אוּן עֶס אִיז שׁוֹין גֶעוֶוען פִינְצְטֶער, אוּן יֵשׁוּעַ אִיז נָאךְ נִישְׁט גֶעקוּמֶען צוּ זֵיי. 18 אוּן דֶער יַם הָאט זִיךְ אוֹיפְגֶעהוֹיבְּן, וַוייל אַ גְרוֹיסֶער וִוינְט הָאט גֶעבְּלָאזְן. 19 אוּן נָאכְדֶעם וִוי זֵיי זֶענֶען אָפְּגֶעפָארְן אַן עֶרֶךְ פוּן פִינְף־אוּן־צְוַואנְצִיק, אָדֶער דְרַייסִיק סְטַאדְיֶעס, הָאבְּן זֵיי גֶעזֶען יֵשׁוּעַ גֵיין אוֹיפְן יַם, אוּן זִיךְ דֶערְנֶענְטֶערְן צוּ דֶער שִׁיף. אּוּן זֵיי הָאבְּן מוֹרֶא גֶעהַאט. 20 אָבֶּער עֶר הָאט צוּ זֵיי גֶעזָאגְט: דָאס בִּין אִיךְ; הָאט נִישְׁט קֵיין מוֹרֶא. 21 אוּן זֵיי הָאבְּן אִים גֶעוָואלְט אַרַיינְנֶעמֶען אִין דֶער שִׁיף אַרַיין; אוּן דִי שִׁיף הָאט זִיךְ תֵּיכְּף דֶערְנֶענְטֶערְט צוּם לַאנְד, וואוּהִין זֵיי זֶענֶען גֶעפָארְן.
22 אוֹיף מָארְגְן הָאט דָאס פָאלְק, וָואס אִיז גֶעשְׁטַאנֶען אוֹיף דֶער אַנְדֶערֶער זַייט יַם, גֶעזֶען, אַז דָארְטְן אִיז נִישְׁט גֶעוֶוען קֵיין אַנְדֶערֶע שִׁיף אוֹיסֶער אֵיינֶער, אוּן אַז יֵשׁוּעַ אִיז נִישְׁט אַרַיינְגֶעגַאנְגֶען מִיט זַיינֶע תַּלְמִידִים אִין דֶער שִׁיף אַרַיין, נַייעֶרְט, אַז זַיינֶע תַּלְמִידִים זֶענֶען אַוֶועקְגֶעפָארְן אַלֵיין. 23 עֶס זֶענֶען אָבֶּער אָנְגֶעקוּמֶען אַנְדֶערֶע שִׁיפְן פוּן טְבֶרְיָה, נָאעֶנְט צוּ דֶעם פְּלַאץ, וואוּ זֵיי הָאבְּן גֶעגֶעסְן דָאס בְּרוֹיט, נָאכְדֶעם וִוי דֶער הַאר הָאט אַ בְּרָכָה גֶעמַאכְט; 24 אוּן וֶוען דָאס פָאלְק הָאט גֶעזֶען, אַז יֵשׁוּעַ אִיז דָארְט נִישְׁטָא, אוּן אוֹיךְ נִישְׁט זַיינֶע תַּלְמִידִים, זֶענֶען זֵיי אַרַיין אִין דִי שִׁיפְן, אוּן זֶענֶען גֶעפָארְן קֵיין כְּפַר־נָחוּם, אוּן הָאבְּן גֶעזוּכְט יֵשׁוּעַ.
25 אוּן אַז זֵיי הָאבְּן אִים גֶעפוּנֶען אוֹיף יֶענֶער זַייט יַם, הָאבְּן זֵיי צוּ אִים גֶעזָאגְט: רֶבְּי, וֶוען בִּיסְטוּ אַהֶערְגֶעקוּמֶען? 26 הָאט יֵשׁוּעַ זֵיי גֶעעֶנְטְפֶערְט, אוּן גֶעזָאגְט: בֶּאֱמֶת, בֶּאֱמֶת, אִיךְ זָאג אַייךְ, אִיר זוּכְט מִיךְ, נִישְׁט מַחְמַת אִיר הָאט גֶעזֶען דִי צֵייכְנְס, נַייעֶרְט וַוייל אִיר הָאט גֶעגֶעסְן פוּן דִי בְּרוֹיט, אוּן זֶענְט זַאט גֶעוָוארְן. 27 מִיט אַייךְ נִישְׁט פַאר דֶער שְׁפַּייז, וָואס גֵייט פַארְלוֹירְן, נַייעֶרְט פַאר דֶער שְׁפַּייז, וָואס פַארְבְּלַייבְּט פַאר דֶעם אֵייבִּיקְן לֶעבְּן, וָואס דֶער בֶּן־אָדָם וֶועט אַייךְ גֶעבְּן; וָוארִים אוֹיף אִים הָאט גָאט, דֶער פָאטֶער, אַרוֹיפְגֶעלֵייגְט זַיין חַתִימָה. 28 אוּן זֵיי הָאבְּן צוּ אִים גֶעזָאגְט: וָואס זָאלְן מִיר טָאן, כְּדֵי צוּ טָאן דִי מַעֲשִׂים פוּן גָאט? 29 הָאט יֵשׁוּעַ גֶעעֶנְטְפֶערְט, אוּן צוּ זֵיי גֶעזָאגְט: דָאס אִיז דָאס וֶוערְק פוּן גָאט, אַז אִיר זָאלְט גְלוֹיבְּן אִין אִים, וֶועמֶען עֶר הָאט גֶעשִׁיקְט. 30 אוּן זֵיי הָאבְּן צוּ אִים גֶעזָאגְט: וָואס טוּסְטוּ דֶען פַאר אַ צַייכְן, אַז מִיר זָאלְן זֶען, אוּן דִיר גְלוֹיבְּן? וָואס טוּסְטוּ אוֹיף? 31 אוּנְדְזֶערֶע אָבוֹת הָאבְּן גֶעגֶעסְן מָן אִין דֶער מִדְבָּר; וִוי סֶע שְׁטֵייט גֶעשְׁרִיבְּן: עֶר הָאט זֵיי גֶעגֶעבְּן צוּ עֶסְן בְּרוֹיט פוּן הִימְל. 32 הָאט יֵשׁוּעַ צוּ זֵיי גֶעזָאגְט: בֶּאֱמֶת, בֶּאֱמֶת, אִיךְ זָאג אַייךְ, נִישְׁט מֹשֶׁה הָאט אַייךְ גֶעגֶעבְּן בְּרוֹיט פוּן הִימְל, נַייעֶרְט מַיין פָאטֶער גִיט אַייךְ דָאס אֶמֶתֶע בְּרוֹיט פוּן הִימְל. 33 וָוארִים דָאס בְּרוֹיט פוּן גָאט אִיז דָאס, וָואס קוּמְט אַרָאפּ פוּן הִימְל, אוּן גִיט לֶעבְּן צוּ דֶער וֶועלְט. 34 הָאבְּן זֵיי צוּ אִים גֶעזָאגְט: הַאר, גִיבּ אוּנְדְז תָּמִיד דָאס דָאזִיקֶע בְּרוֹיט.
35 אוּן יֵשׁוּעַ הָאט צוּ זֵיי גֶעזָאגְט: אִיךְ בִּין דָאס בְּרוֹיט פוּן לֶעבְּן; דֶער, וָואס קוּמְט צוּ מִיר, וֶועט קֵיינְמָאל נִישְׁט הוּנְגֶערִיק זַיין, אוּן דֶער, וָואס גְלוֹיבְּט אִין מִיר, וֶועט קֵיינְמָאל נִישְׁט זַיין דָארְשְׁטִיק. 36 אָבֶּער אִיךְ הָאבּ אַייךְ גֶעזָאגְט, אַז אִיר הָאט מִיךְ גֶעזֶען, אוּן דָאךְ הָאט אִיר נִישְׁט גֶעגְלוֹיבְּט. 37 אַלְצְדִינְג, וָואס דֶער פָאטֶער גִיט מִיר, וֶועט קוּמֶען צוּ מִיר; אוּן דֶעם, וָואס קוּמְט צוּ מִיר, אִים וֶועל אִיךְ בְּאֵין־אוֹפְן נִישְׁט אַרוֹיסְוַוארְפְן. 38 וָוארִים אִיךְ בִּין אַרָאפְּגֶעקוּמֶען פוּן הִימְל, נִישְׁט צוּ טָאן מַיין אֵייגֶענֶעם רָצוֹן, נַייעֶרְט דֶעם רָצוֹן פוּן אִים, וָואס הָאט מִיךְ גֶעשִׁיקְט. 39 אוּן דָאס אִיז דֶער רָצוֹן פוּן אִים, וָואס הָאט מִיךְ גֶעשִׁיקְט, אַז פוּן דֶעם אַלֶעמֶען, וָואס עֶר הָאט מִיר גֶעגֶעבְּן, זָאל אִיךְ גָארְנִישְׁט פַארְלִירְן, נַייעֶרְט אִיךְ זָאל עֶס אוֹיפְשְׁטֶעלְן אִין דֶעם לֶעצְטְן טָאג. 40 וָוארִים דָאס אִיז דֶער רָצוֹן פוּן מַיין פָאטֶער, אַז יֶעדֶער אֵיינֶער, וָואס זֶעט דֶעם זוּן, אוּן גְלוֹיבְּט אִין אִים, זָאל הָאבְּן אֵייבִּיק לֶעבְּן; אוּן אִיךְ וֶועל אִים אוֹיפְשְׁטֶעלְן אִין דֶעם לֶעצְטְן טָאג.
41 דִי יִידְן הָאבְּן דֶערִיבֶּער גֶעמוּרְמְלְט קֶעגְן אִים, מַחְמַת עֶר הָאט גֶעזָאגְט: אִיךְ בִּין דָאס בְּרוֹיט, וָואס אִיז אַרָאפְּגֶעקוּמֶען פוּן הִימְל. 42 אוּן זֵיי הָאבְּן גֶעזָאגְט: אִיז נִישְׁט דֶער דָאזִיקֶער יֵשׁוּעַ בֶּן־יוֹסֵף, וֶועמֶעס פָאטֶער אוּן מוּטֶער מִיר קֶענֶען? וִוי אַזוֹי טוּט עֶר אִיצְט זָאגְן: אִיךְ בִּין אַרָאפְּגֶעקוּמֶען פוּן הִימְל? 43 הָאט יֵשׁוּעַ גֶעעֶנְטְפֶערְט, אוּן צוּ זֵיי גֶעזָאגְט: מוּרְמְלְט נִישְׁט צְוִוישְׁן זִיךְ. 44 קֵיינֶער קָאן נִישְׁט קוּמֶען צוּ מִיר, סַיידְן דֶער פָאטֶער, וָואס הָאט מִיךְ גֶעשִׁיקְט, צִיט אִים; אוּן אִיךְ וֶועל אִים אוֹיפְשְׁטֶעלְן אִין דֶעם לֶעצְטְן טָאג. 45 סֶע שְׁטֵייט גֶעשְׁרִיבְּן אִין דִי נְבִיאִים: אוּן זֵיי וֶועלְן אַלֶע זַיין גֶעלֶערְנְט פוּן גָאט. יֶעדֶער אֵיינֶער, וָואס הָאט גֶעהֶערְט אוּן גֶעלֶערְנְט פוּן דֶעם פָאטֶער, קוּמְט צוּ מִיר. 46 נִישְׁט, אַז עֶמִיצֶער הָאט גֶעזֶען דֶעם פָאטֶער, אַחוּץ דֶער, וָואס אִיז פוּן גָאט, עֶר הָאט גֶעזֶען דֶעם פָאטֶער. 47 בֶּאֱמֶת, בֶּאֱמֶת, אִיךְ זָאג אַייךְ, דֶער, וָואס גְלוֹיבְּט אִין מִיר, הָאט אֵייבִּיק לֶעבְּן. 48 אִיךְ בִּין דָאס בְּרוֹיט פוּן לֶעבְּן. 49 אַייעֶרֶע אָבוֹת הָאבְּן גֶעגֶעסְן מָן אִין דֶער מִדְבָּר, אוּן זֶענֶען גֶעשְׁטָארְבְּן. 50 דָאס דָאזִיקֶע אִיז דָאס בְּרוֹיט, וָואס קוּמְט אַרָאפּ פוּן הִימְל, כְּדֵי אַז מֶען זָאל דֶערְפוּן עֶסְן, אוּן נִישְׁט שְׁטַארְבְּן. 51 אִיךְ בִּין דָאס לֶעבֶּעדִיקֶע בְּרוֹיט, וָואס אִיז אַרָאפְּגֶעקוּמֶען פוּן הִימְל; אוֹיבּ עֶמִיצֶער וֶועט עֶסְן פוּן דֶעם דָאזִיקְן בְּרוֹיט, וֶועט עֶר לֶעבְּן אוֹיף אֵייבִּיק; אוּן דָאס בְּרוֹיט, וָואס אִיךְ וֶועל גֶעבְּן פַאר דֶעם לֶעבְּן פוּן דֶער וֶועלְט, אִיז מַיין פְלֵיישׁ. 52 דִי יִידְן הָאבְּן זִיךְ דֶערִיבֶּער גֶעאַמְפֶּערְט אֵיינֶער מִיט דֶעם אַנְדֶערְן, אַזוֹי צוּ זָאגְן: וִוי אַזוֹי קֶען עֶר אוּנְדְז גֶעבְּן זַיין פְלֵיישׁ צוּ עֶסְן?
53 יֵשׁוּעַ הָאט דֶערִיבֶּער צוּ זֵיי גֶעזָאגְט: בֶּאֱמֶת, בֶּאֱמֶת, אִיךְ זָאג אַייךְ, אוֹיבּ אִיר וֶועט נִישְׁט עֶסְן דָאס פְלֵיישׁ פוּן דֶעם בֶּן־אָדָם, אוּן טְרִינְקֶען זַיין בְּלוּט, הָאט אִיר נִישְׁט קֵיין לֶעבְּן אִין זִיךְ. 54 דֶער, וָואס עֶסְט מַיין פְלֵיישׁ, אוּן טְרִינְקְט מַיין בְּלוּט, הָאט אֵייבִּיק לֶעבְּן; אוּן אִיךְ וֶועל אִים אוֹיפְשְׁטֶעלְן אִין דֶעם לֶעצְטְן טָאג. 55 וָוארִים מַיין פְלֵיישׁ אִיז אֶמֶתֶע שְׁפַּייז, אוּן מַיין בְּלוּט אִיז אֶמֶתֶער גֶעטְרַאנְק. 56 דֶער, וָואס עֶסְט מַיין פְלֵיישׁ, אוּן טְרִינְקְט מַיין בְּלוּט, רוּט אִין מִיר, אוּן אִיךְ אִין אִים. 57 אַזוֹי וִוי דֶער לֶעבֶּעדִיקֶער פָאטֶער הָאט מִיךְ גֶעשִׁיקְט, אוּן אִיךְ לֶעבּ פוּנְוֶועגְן דֶעם פָאטֶער, אַזוֹי וֶועט דֶער, וָואס עֶסְט מִיךְ, אוֹיךְ לֶעבְּן פוּן מַיינֶעטְוֶועגְן. 58 דָאס דָאזִיקֶע אִיז דָאס בְּרוֹיט, וָואס אִיז אַרָאפְּגֶעקוּמֶען פוּן הִימְל: נִישְׁט וִוי אַייעֶרֶע אָבוֹת הָאבְּן גֶעגֶעסְן, אוּן זֶענֶען גֶעשְׁטָארְבְּן; דֶער, וָואס עֶסְט דָאס דָאזִיקֶע בְּרוֹיט, וֶועט לֶעבְּן אוֹיף אֵייבִּיק. 59 דָאס דָאזִיקֶע הָאט עֶר גֶעזָאגְט אִין דֶער שׁוּל, בְּעֵת עֶר הָאט גֶעלֶערְנְט אִין כְּפַר־נָחוּם.
60 אוּן אַ סַך פוּן זַיינֶע תַּלְמִידִים, בְּעֵת זֵיי הָאבְּן דָאס גֶעהֶערְט, הָאבְּן גֶעזָאגְט: דָאס אִיז אַ הַארְבּ וָוארְט; וֶוער קָאן דָאס הֶערְן? 61 יֵשׁוּעַ הָאט אָבֶּער פַארְשְׁטַאנֶען אִין זִיךְ, אַז זַיינֶע תַּלְמִידִים הָאבְּן גֶעמוּרְמְלְט דֶערְבַּיי, הָאט עֶר צוּ זֵיי גֶעזָאגְט: טוּט דָאס אַייךְ גוֹרֵם זַיין צוּ שְׁטְרוֹיכְלֶען? 62 אוּן וָואס, אוֹיבּ אִיר זָאלְט זֶען דֶעם בֶּן־אָדָם אַרוֹיפְגֵיין, וואוּ עֶר אִיז פְרִיעֶר גֶעוֶוען? 63 דֶער גֵייסְט אִיז דָאס, וָואס גִיט לֶעבְּן; דָאס פְלֵיישׁ נוּצְט צוּ גָארְנִישְׁט; דִי רֵייד, וָואס אִיךְ הָאבּ גֶערֶעדְט צוּ אַייךְ, זֶענֶען גֵייסְט אוּן לֶעבְּן. 64 אָבֶּער פַארַאן עֶטְלֶעכֶע צְוִוישְׁן אַייךְ, וָואס גְלוֹיבְּן נִישְׁט. וָוארִים יֵשׁוּעַ הָאט גֶעוואוּסְט פוּן אָנְהֵייבּ אָן, וֶוער עֶס זֶענֶען דִי, וָואס הָאבְּן נִישְׁט גֶעגְלוֹיבְּט, אוּן וֶוער עֶס וֶועט אִים אִיבֶּערְעֶנְטְפֶערְן. 65 אוּן עֶר הָאט גֶעזָאגְט: דֶערְפַאר הָאבּ אִיךְ צוּ אַייךְ גֶעזָאגְט, אַז קֵיינֶער קָאן נִישְׁט קוּמֶען צוּ מִיר, סַיידְן דָאס אִיז אִים בַּאשֶׁערְט גֶעוָוארְן פוּן דֶעם פָאטֶער.
66 פוּן דֶעמָאלְט אָן הָאבְּן זִיךְ אַ סַך פוּן זַיינֶע תַּלְמִידִים צוּרִיקְגֶעצוֹיגְן, אוּן זֶענֶען מֶער מִיט אִים נִישְׁט גֶעגַאנְגֶען. 67 יֵשׁוּעַ הָאט דֶערִיבֶּער גֶעזָאגְט צוּ דִי צְוֶועלְף: וִוילְט אִיר אוֹיךְ אַוֶועקְגֵיין? 68 אוּן שִׁמְעוֹן פֶּעטְרוֹס הָאט אִים גֶעעֶנְטְפֶערְט: הַאר, צוּ וֶועמֶען זָאלְן מִיר גֵיין? דוּ הָאסְט דִי וֶוערְטֶער פוּן אֵייבִּיקְן לֶעבְּן. 69 אוּן מִיר הָאבְּן גֶעגְלוֹיבְּט, אוּן וֵוייסְן, אַז דוּ בִּיסְט דֶער הֵיילִיקֶער פוּן גָאט. 70 הָאט יֵשׁוּעַ זֵיי גֶעעֶנְטְפֶערְט: הָאבּ אִיךְ נִישְׁט אַייךְ, דִי צְוֶועלְף, אוֹיסְדֶערְוֵויילְט, אוּן אֵיינֶער פוּן אַייךְ אִיז אַ שָׂטָן? 71 אוּן עֶר הָאט גֶערֶעדְט פוּן יְהוּדָה בֶּן־שִׁמְעוֹן אִישׁ־קְרִיוֹת, וָוארִים עֶר אִיז גֶעוֶוען דֶער, וָואס הָאט אִים גֶעזָאלְט אִיבֶּערְעֶנְטְפֶערְן, הַגַם אֵיינֶער פוּן דִי צְוֶועלְף.
עברית
1 וַיְהִי אַחֲרֵי־כֵן וַיַּעֲבֹר יֵשׁוּעַ אֶל־עֵבֶר יַם־הַגָּלִיל הוּא יַם טִיבַרְיָה׃ 2 וַהֲמוֹן עַם־רָב הָלְכוּ אַחֲרָיו כִּי רָאוּ אֶת־הָאֹתוֹת אֲשֶׁר עָשָׂה לְחוֹלִים׃ 3 וַיַּעַל יֵשׁוּעַ אֶל־הָהָר וַיֵּשֶׁב־שָׁם עִם־תַּלְמִידָיו׃ 4 וּמוֹעֵד הַפֶּסַח חַג הַיְּהוּדִים קָרַב לָבוֹא׃ 5 וַיִּשָּׂא יֵשׁוּעַ אֶת־עֵינָיו וַיַּרְא הֲמוֹן עַם־רָב בָּא אֵלָיו וַיֹּאמֶר אֶל־פִּילִפּוֹס מֵאַיִן נִשְׁבֹּר לָהֶם לֶחֶם לֶאֱכֹל׃ 6 וְהוּא דִּבֶּר כָּזֹאת לְנַסּוֹתוֹ כִּי הוּא יָדַע אֶת־אֲשֶׁר יַעֲשֶׂה׃ 7 וַיַּעַן אֹתוֹ פִּילִפּוֹס מָאתַיִם דִּינַר לֶחֶם לֹא־יִשְׂפֹּק לָהֶם לֶאֱכֹל מִמֶּנּוּ אִישׁ אִישׁ פַּת קְטַנָּה׃ 8 וְאֶחָד מִתַּלְמִידָיו אַנְדְּרַי אֲחִי שִׁמְעוֹן פֶּטְרוֹס אָמַר אֵלָיו לֵאמֹר׃ 9 יֶשְׁנוֹ פֹּה נַעַר אֶחָד וְלוֹ חֲמִשָּׁה לֶחֶם שְׂעֹרִים וְדָגִים שְׁנָיִם אַךְ מָה אֵלֶּה לְעַם־רָב כָּזֶה׃ 10 וַיֹּאמֶר יֵשׁוּעַ הוֹשִׁיבוּ אֶת־הָאֲנָשִׁים וַיֵּשְׁבוּ כַּחֲמֵשֶׁת אֲלָפִים אִישׁ לְמִסְפָּרָם בִּנְאוֹת דֶּשֶׁא אֲשֶׁר נִמְצָא שָׁם לְמַכְבִּיר׃ 11 וַיִּקַּח יֵשׁוּעַ אֶת־כִּכְּרוֹת הַלֶּחֶם וַיְבָרֶךְ וַיְחַלֵּק לְתַלְמִידָיו וְהַתַּלְמִידִים לְכָל־הַיּשְׁבִים שָׁמָּה וְגַם מִן־הַדָּגִים נָתַן לָהֶם כְּאַוַּת נַפְשָׁם׃ 12 וְאַחֲרֵי אֲשֶׁר שָׂבְעוּ אָמַר אֶל־תַּלְמִידָיו אִסְפוּ אֶת־הַפְּתוֹתִים הַנּוֹתָרִים לִבְלִי יֹאבַד מְאוּמָה׃ 13 וַיַּאַסְפוּ וַיְמַלְאוּ שְׁנֵים־עָשָׂר סַלִּים פְּתוֹתִים אֲשֶׁר הוֹתִירוּ הָאֹכְלִים מִן־חֲמִשָּׁה לַחְמֵי הַשְּׂעֹרִים׃ 14 וַיְהִי כִּרְאוֹת הָעָם אֶת־הָאוֹת הַזֶּה אֲשֶׁר עָשָׂה יֵשׁוּעַ וַיֹּאמְרוּ אָמְנָה זֶה הוּא הַנָּבִיא הַבָּא לְתֵבֵל אָרְצָה׃
15 וַיֵּדַע יֵשׁוּעַ כִּי־יָבֹאוּ וְתָפְשׂוּ־בוֹ לַעֲשׁתוֹ לְמֶלֶךְ עַל־כֵּן חָלַץ מֵהֶם עוֹד הַפַּעַם אֶל־הָהָר לְבַדּוֹ׃
16 וַיְהִי לְעֵת עֶרֶב וַיֵּלְכוּ תַלְמִידָיו אֶל־הַיָּם וַיֵּרְדוּ בָאֳנִיָּה וַיַּעַבְרוּ אֶל־עֵבֶר הַיָּם אֶל־כְּפַר נַחוּם׃ 17 וְהִנֵּה חשֶׁךְ בָּא וְיֵשׁוּעַ עוֹד לֹא־בָא אֲלֵיהֶם׃ 18 וַיְהִי סַעַר גָּדוֹל עֹבֵר וְהַיָּם הֹלֵךְ וְסֹעֵר׃ 19 וַיַּחְתְּרוּ כְּמֶרְחַק עֶשְׂרִים וְחָמֵשׁ אוֹ שְׁלשִׁים מַעֲנוֹת וַיִּרְאוּ אֶת־יֵשׁוּעַ הוֹלֵךְ עַל־פְּנֵי הַיָּם הָלוֹךְ וְקָרֵב אֶל־הָאֳנִיָּה וַיִּירָאוּ׃ 20 וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם אֲנִי הוּא אַל־תִּירָאוּ׃ 21 וַיּוֹאִילוּ לָקַחַת אֹתוֹ אֶל־הָאֳנִיָּה וְהִנֵּה פִּתְאֹם הִגִּיעָה הָאֳנִיָּה אֶל־הַיַּבָּשָׁה אֶל־מְחוֹז חֶפְצָם׃
22 וַיְהִי מִמָּחֳרָת וַיַּרְא הֲמוֹן הָעָם הָעֹמֵד מֵעֵבֶר לַיָּם כִּי מִבַּלְעֲדֵי הָאֳנִיָּה לֹא הָיְתָה שָּׁם אֳנִיָּה אַחֶרֶת כִּי אִם־אַחַת אֲשֶׁר יָרְדוּ־בַהּ תָּלְמִידָיו וְכִי לֹא־יָרַד יֵשׁוּעַ בָּהּ עִם־תַּלְמִידָיו כִּי אִם־תַּלְמִידָיו עָבְרוּ לְבַדָּם׃ 23 רַק אֳנִיּוֹת אֲחֵרוֹת הִגִּיעוּ מִטִּיבַרְיָה מִקָּרוֹב לַמָּקוֹם אֲשֶׁר אָכְלוּ־שָׁם אֶת־הַלֶּחֶם כַּאֲשֶׁר בֵּרַךְ הָאָדוֹן׃ 24 וְעַל־כֵּן בִּרְאוֹת הֲמוֹן הָעָם כִּי יֵשׁוּעַ אֵינֶנּוּ שָׁם וְאַף־לֹא תַלְמִידָיו וַיֵּרְדוּ גַם־הֵמָּה בָּאֳנִיּוֹת הָאֵלֶּה וַיָּבֹאוּ כְּפַר־נַחוּם לְבַקֵּשׁ אֶת־יֵשׁוּעַ׃
25 וַיִּמְצָאֻהוּ מֵעֵבֶר לַיָּם וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו רַבֵּנוּ מָתַי בָּאתָ הֵנָּה׃ 26 וַיַּעַן אֹתָם יֵשׁוּעַ לֵאמֹר אָמֵן אָמֵן אֲנִי אֹמֵר לָכֶם הֵן לֹא בִקַּשְׁתֶּם אֹתִי יַעַן אֲשֶׁר רְאִיתֶם אֶת־אֹתוֹתַי כִּי אִם־יַעַן מִכִּכְּרוֹת הַלֶּחֶם אֲכַלְתֶּם וּשְׂבַעְתֶּם׃ 27 אַל־תַּעַמְלוּ בְּעַד אֹכֶל אֹבֵד כִּי אִם־בְּעַד לֶחֶם עֹמֵד לְחַיֵּי עוֹלָם אֲשֶׁר בֶּן־הָאָדָם יִתֵּן לָכֶם כִּי־עָלָיו חָתַם הָאֱלֹהִים הָאָב אֶת־חֹתָמוֹ׃ 28 וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו מַה־נַּעֲשֶׂה אֲשֶׁר נִפְעַל פְּעֻלּוֹת אֱלֹהִים׃ 29 וַיַּעַן יֵשׁוּעַ וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם זֹאת פְּעֻלַּת אֱלֹהִים כִּי־תַאֲמִינוּ בָאִישׁ אֲשֶׁר שְׁלָחוֹ אֲלֵיכֶם׃ 30 וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו וּמֶה־הָאוֹת אֲשֶׁר תַּעֲשֶׂה כִּי נִרְאֶה וְנַאֲמִין בָּךְ מַה־תִּפְעָל׃ 31 אֲבוֹתֵינוּ אָכְלוּ אֶת־הַמָּן בַּמִּדְבָּר כַּכָּתוּב לֶחֶם שָׁמַיִם נָתַן־לָמוֹ לֶאֱכֹל׃ 32 וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם יֵשׁוּעַ אָמֵן אָמֵן אֲנִי אֹמֵר לָכֶם משֶׁה לֹא נָתַן לָכֶם לֶחֶם שָׁמָיִם כִּי אִם־אָבִי נֹתֵן לָכֶם לֶחֶם אֱמֶת מִן־הַשָּׁמָיִם׃ 33 כִּי־לֶחֶם אֱלֹהִים הוּא הַיֹּרֵד מִן־הַשָּׁמָיִם וְהַנּוֹתֵן חַיִּים לָעוֹלָם׃ 34 וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו אֲדֹנֵינוּ תְּנָה־לָּנוּ אֶת־הַלֶּחֶם הַזֶּה תָּמִיד׃
35 וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם יֵשׁוּעַ אָנֹכִי הוּא לֶחֶם הַחַיִּים כָּל־הַבָּא אֵלַי לֹא יִרְעָב וְכָל־הַמַּאֲמִין בִּי לֹא יִצְמָא עוֹד לְעוֹלָם׃ 36 וָאֹמַר אֲלֵיכֶם אֲשֶׁר רְאִיתֶם אֹתִי וְלֹא הֶאֱמַנְתֶּם בִּי׃ 37 כָּל־אִישׁ אֲשֶׁר אֹתוֹ יִתֶּן־לִי הָאָב יָבֹא אֵלָי וְהַבָּא אֵלַי לֹא אֲגָרְשֶׁנּוּ מִפָּנָי׃ 38 כִּי יָרַדְתִּי מִן־הַשָּׁמַיִם לֹא לַעֲשׂוֹת רְצוֹנִי כִּי אִם־רְצוֹן שֹׁלְחִי׃ 39 וְזֶה רְצוֹן הָאָב אֲשֶׁר שֹׁלְחִי כִּי אֶת־אֲשֶׁר נָתַן לִי לֹא־יֹאבַד לִי אַף אֶחָד כִּי אֲקִימֶנּוּ בַּיּוֹם הָאַחֲרוֹן׃ 40 כִּי זֶה רְצוֹן אָבִי מִי אֲשֶׁר רֹאֶה אֶת־הַבֵּן וּמַאֲמִין בּוֹ יִהְיוּ־לוֹ חַיֵּי עוֹלָם וַאֲנִי אֲקִימֶנּוּ בַּיּוֹם הָאַחֲרוֹן׃
41 וַיִּלֹּנוּ עָלָיו הַיְּהוּדִים עַל כִּי־אָמַר אָנֹכִי הוּא לֶחֶם הַיֹּרֵד מִן־הַשָּׁמָיִם׃ 42 וַיֹּאמְרוּ הֲלֹא זֶה הוּא יֵשׁוּעַ בֶּן־יוֹסֵף אֲשֶׁר יָדַעְנוּ אֶת־אָבִיו וְאֶת־אִמּוֹ וְאֵיךְ יֹאמַר הוּא מִן־הַשָּׁמַיִם יָרָדְתִּי׃ 43 וַיַּעַן יֵשׁוּעַ וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם אַל־נָא תְהִי תְלוּנָה בֵּינֵיכֶם׃ 44 לֹא־יוּכַל אִישׁ לָבֹא אֵלַי בִּלְתִּי אִם־יִמְשְׁכֵהוּ הָאָב אֲשֶׁר שְׁלָחָנִי וַאֲנִי אֲקִימֶנּוּ בַּיּוֹם הָאַחֲרוֹן׃ 45 הֲלֹא כָתוּב בַנְּבִיאִים וְכָל־בָּנַיִךְ לִמּוּדֵי יְהוָֹה כָּל־הַשֹּׁמֵעַ מִן־הָאָב וְלֹמֵד מִמֶּנּוּ יָבֹא אֵלָי׃ 46 וְלֹא כִּי־רָאָה אָדָם אֶת־הָאָב כִּי רַק זֶה אֲשֶׁר מֵאֵת אֱלֹהִים הוּא רָאָה אֶת־הָאָב׃ 47 אָמֵן אָמֵן אֲנִי אֹמֵר לָכֶם כָּל־הַמַּאֲמִין בִּי יֶשׁ־לוֹ חַיֵּי עוֹלָם׃ 48 אֲנִי הוּא לֶחֶם הַחַיִּים׃ 49 אֲבוֹתֵיכֶם אָכְלוּ אֶת־הַמָּן בַּמִּדְבָּר וַיָּמֻתוּ׃ 50 וְזֶה הוּא הַלֶּחֶם הַיֹּרֵד מִן־הַשָּׁמָיִם לְבַעֲבוּר יֹאכַל־אָדָם מִמֶּנּוּ וְלֹא יָמוּת׃ 51 אָנֹכִי לֶחֶם חַיִּים הַיֹּרֵד מִן־הַשָּׁמַיִם אָדָם כִּי־יֹאכַל מִלֶּחֶם הַזֶּה וָחַי לְעוֹלָם וְהַלֶּחֶם אֲשֶׁר אֲנִי נֹתֵן בְּשָׂרִי הוּא אֲשֶׁר אֶתְּנֶנּוּ בְּעַד חַיֵּי הָעוֹלָם׃ 52 וַיֵּרָגְנוּ הַיְּהוּדִים בֵּינֵיהֶם לֵאמֹר אֵיכָה יוּכַל זֶה לָתֶת־לָנוּ אֶת־בְּשָׂרוֹ לֶאֱכֹל׃
53 וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם יֵשׁוּעַ אָמֵן אָמֵן אֲנִי אֹמֵר לָכֶם אִם־לֹא תֹאכְלוּ מִבְּשַׂר בֶּן־הָאָדָם וּמִדָּמוֹ לֹא תִשְׁתּוּ לֹא יִהְיוּ לָכֶם חַיִּים בְּעַצְמוֹתֵיכֶם׃ 54 הָאֹכֵל מִבְּשָׂרִי וְהַשֹּׁתֶה מִדָּמִי יֶשׁ־לוֹ חַיֵּי עוֹלָם וַאֲנִי אֲקִימֶנּוּ בַּיּוֹם הָאַחֲרוֹן׃ 55 כִּי בְשָׂרִי הוּא אֹכֶל אֱמֶת וְדָמִי שִׁקּוּי אֱמֶת׃ 56 הָאֹכֵל אֶת־בְּשָׂרִי וְהַשֹּׁתֶה אֶת־דָּמִי הוּא יִשְׁכָּן־בִּי וַאֲנִי בוֹ׃ 57 כִּי כְּמוֹ הָאָב הַחַי שְׁלָחַנִי וְאָנֹכִי חַי בִּגְלָלוֹ כֵּן הָאֹכֵל אֹתִי גַּם־הוּא יִחְיֶה בִּגְלָלִי׃ 58 זֶה הוּא הַלֶּחֶם הַיֹּרֵד מִן־הַשָּׁמָיִם לֹא כַמָּן אֲשֶׁר אָכְלוּ אֲבוֹתֵיכֶם וָמֵתוּ הָאֹכֵל מִן־הַלֶּחֶם הַזֶּה יִחְיֶה לְעוֹלָם׃ 59 כַּדְּבָרִים הָאֵלֶּה דִּבֶּר בְּלַמְּדוֹ בְּבֵית הַכְּנֵסֶת בִּכְפַר־נַחוּם׃
60 וְרַבִּים מִתַּלְמִידָיו שָׁמְעוּ וַיֹּאמְרוּ קָשֶׁה הַדָּבָר הַזֶּה מִי יוּכַל לְשָׁמְעוֹ׃ 61 וְיֵשׁוּעַ יָדַע בְּנַפְשׁוֹ כִּי תַלְמִידָיו מַלִּינִים עַל־זֶה וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם הֲזֶה הָיָה לָכֶם לְמוֹקֵשׁ׃ 62 וּמַה־יִּהְיֶה כִּי־תִרְאוּ אֶת־בֶּן־הָאָדָם עֹלֶה אֶל־אֲשֶׁר הָיָה־שָׁם לְפָנִים׃ 63 הָרוּחַ הוּא הַמְחַיֶּה וְהַבָּשָׂר לֹא־יִצְלַח לַכֹּל הַדְּבָרִים אֲשֶׁר דִּבַּרְתִּי אֲלֵיכֶם רוּחַ הֵם וְחַיִּים׃ 64 אַךְ־יֵשׁ אֲנָשִׁים בָּכֶם אֲשֶׁר אֵין אֵמֻן בָּם כִי יֵשׁוּעַ יָדַע מֵרֹאשׁ מִי אֵלֶּה אֲשֶׁר לֹא יַאֲמִינוּ וּמִי הוּא אֲשֶׁר יַסְגִּירֵהוּ׃ 65 ווַיֹּאמֶר בַּעֲבוּר זֶה הִגַּדְתִּי לָכֶם כִּי לֹא־יוּכַל אִישׁ לָבֹא אֵלַי בִּלְתִּי אִם־נָתוּן־לוֹ מֵאֵת אֲבִי׃
66 וּבַעֲבוּר הַדָּבָר הַזֶּה שָׁבוּ אָחוֹר רַבִּים מִתַּלְמִידָיו וְלֹא הָלְכוּ עוֹד עִמּוֹ׃ 67 וַיֹּאמֶר יֵשׁוּעַ אֶל־שְׁנֵים הֶעָשָׂר הֲיֵשׁ אֶת־לִבְּכֶם לָשׁוּב מֵאַחֲרַי גַּם־אַתֶּם׃ 68 וַיַּעַן אֹתוֹ שִׁמְעוֹן פֶּטְרוֹס אֲדֹנִי אֶל־מִי נֵלֵךְ וְדִבְרֵי חַיֵּי עוֹלָם עִמָּךְ׃ 69 וַאֲנַחְנוּ הֶאֱמַנּוּ וְגַם־יָדָעְנוּ כִּי אַתָּה הוּא הַמָּשִׁיחַ בֶּן־אֵל חָי׃ 70 וַיַּעַן אֹתָם יֵשׁוּעַ הֲלֹא שְׁנֵים עָשָׂר בָּחַרְתִּי בָכֶם וְאֶחָד מִכֶּם שָׂטָן הוּא׃ 71 וְזֹאת דִּבֶּר עַל־יְהוּדָה בֶּן־שִׁמְעוֹן אִישׁ־קְרִיּוֹת כִּי זֶה נָכוֹן הָיָה לְהַסְגִּירוֹ וְהוּא אֶחָד מִשְּׁנֵים הֶעָשָׂר׃