אידיש
1
אוּן עֶס אִיז גֶעוֶוען תֵּיכֵּף נָאכְדֶעם, אַז עֶר אִיז גֶעגַאנְגֶען דוּרְךְ שְׁטֶעט אוּן דֶערְפֶער, אוּן הָאט גֶעדַרְשְׁנְט אוּן אָנְגֶעזָאגְט דִי גוּטֶע בְּשׂוּרָה פוּן דֶעם מַלְכוּת פוּן גָאט, אוּן דִי צְוֶועלְף זֶענֶען מִיט אִים גֶעוֶוען,
2
אוּן אוֹיךְ עֶטְלֶעכֶע פְרוֹיעֶן, וָואס זֶענֶען גֶעהֵיילְט גֶעוָוארְן פוּן בֵּייזֶע גֵייסְטֶער אוּן קְרַאנְקְהַייטְן: מִרְיָם, וֶועמֶען מֶען הָאט גֶערוּפְן מַגְדָלִית, פוּן וֶועמֶען זִיבְּן בֵּייזֶע גֵייסְטֶער זֶענֶען אַרוֹיס,
3
אוּן יוֹחָנָה, דָאס וַוייבּ פוּן כּוּזָא, אַ פַארְוַואלְטֶער בַּיי הוֹרְדוּס, אוּן שׁוֹשַׁנָה, אוּן אַ סַך אַנְדֶערֶע, וָואס הָאבְּן זֵיי גֶעדִינְט מִיט זֵייעֶר הָאבּ אוּן גוּטְס.
4
אוּן בְּעֵת אַ סַך פָאלְק אִיז זִיךְ צוּזַאמֶענְגֶעקוּמֶען, אוּן זֵיי זֶענֶען גֶעקוּמֶען צוּ אִים פוּן יֶעדֶער שְׁטָאט, הָאט עֶר גֶערֶעדְט מִיט אַ מָשָׁל:
5
דֶער זֵייעֶר אִיז אַרוֹיסְגֶעגַאנְגֶען צוּ פַארְזֵייעֶן זַיין זְרִיעֶה; אוּן בְּעֵת עֶר הָאט גֶעזֵייט, אִיז טֵייל גֶעפַאלְן בַּיים וֶועג, אוּן אִיז צוּטְרָאטְן גֶעוָוארְן, אוּן דִי פֵייגְל פוּן הִימְל הָאבְּן זִי פַארְצֶערְט.
6
אוּן אַנְדֶערֶע אִיז גֶעפַאלְן אוֹיף דֶעם פֶעלְזְן; אוּן גְלַייךְ וִוי זִי אִיז אוֹיפְגֶעגַאנְגֶען, אִיז זִי פַארְוֶועלְקְט גֶעוָוארְן, מַחְמַת זִי הָאט נִישְׁט גֶעהַאט קֵיין פַייכְטְקַייט.
7
אוּן אַנְדֶערֶע אִיז גֶעפַאלְן צְוִוישְׁן דֶערְנֶער, אוּן דִי דֶערְנֶער זֶענֶען גֶעוַואקְסְן מִיט אִיר, אוּן הָאבְּן זִי דֶערְשְׁטִיקְט.
8
אוּן אַנְדֶערֶע אִיז גֶעפַאלְן אוֹיף גוּטֶער עֶרְד, אוּן אִיז גֶעוַואקְסְן, אוּן הָאט אַרוֹיסְגֶעבְּרַאכְט פְרוּכְט הוּנְדֶערְטְפַאךְ. בְּעֵת עֶר הָאט דָאס גֶעזָאגְט, הָאט עֶר אוֹיסְגֶערוּפְן: דֶער, וָואס הָאט אוֹיעֶרְן צוּ הֶערְן, זָאל הֶערְן.
9
אוּן אַז זַיינֶע תַּלְמִידִים הָאבְּן אִים גֶעפְרֶעגְט, וָואס דָאס דָאזִיקֶע מָשָׁל קָאן מַיינֶען,
10
הָאט עֶר גֶעזָאגְט: אַייךְ אִיז גֶעגֶעבְּן גֶעוָוארְן צוּ פַארְשְׁטֵיין דִי סוֹדוֹת פוּן דֶעם מַלְכוּת פוּן גָאט, אָבֶּער פַאר דִי אִיבֶּערִיקֶע - אִין מְשָׁלִים, כְּדֵי זֵיי זָאלְן זֶען אוּן דָאךְ נִישְׁט זֶען, אוּן הֶערְן אוּן דָאךְ נִישְׁט פַארְשְׁטֵיין.
11
אוּן דָאס מֵיינְט דָאס מָשָׁל: דִי זְרִיעֶה אִיז דָאס וָוארְט פוּן גָאט.
12
אוּן יֶענֶע בַּיים וֶועג זֶענֶען דִי, וָואס הָאבְּן עֶס גֶעהֶערְט, דֶערְנָאךְ קוּמְט דֶער שָׂטָן, אוּן נֶעמְט אַוֶועק דָאס וָוארְט פוּן זֵייעֶר הַארְץ, כְּדֵי זֵיי זָאלְן נִישְׁט גְלוֹיבְּן אוּן גֶערַאטֶעוֶועט וֶוערְן.
13
אוּן יֶענֶע אוֹיף דֶעם פֶעלְזְן, זֶענֶען דִי, וָואס בְּשַׁעַת זֵיי הֶערְן, נֶעמֶען זֵיי אָן דָאס וָוארְט מִיט שִׂמְחָה; זֵיי הָאבְּן אָבֶּער נִישְׁט קֵיין וָוארְצְל, אוּן גְלוֹיבְּן אַ וַויילֶע, אוּן פַאלְן אָפּ אִין צַייט פוּן נִסָיוֹן.
14
אוּן דָאס, וָואס אִיז גֶעפַאלְן צְוִוישְׁן דֶערְנֶער, דָאס זֶענֶען דִי, וָואס הָאבְּן גֶעהֶערְט, אוּן בְּשַׁעַת זֵיי גֵייעֶן אַוֶועק, וֶוערְן זֵיי דֶערְשְׁטִיקְט פוּן דִי דַאגוֹת אוּן עַשִׁירוּת אוּן תַּעַנוּגִים פוּן לֶעבְּן, אוּן זֵייעֶר פְרוּכְט וֶוערְט נִישְׁט צַייטִיק.
15
אוּן דָאס אוֹיף דֶער גוּטֶער עֶרְד, דָאס זֶענֶען דִי, וָואס הַאלְטְן פֶעסְט דָאס וָוארְט, וָואס זֵיי הָאבְּן גֶעהֶערְט, אִין אַן עֶרְלֶעְך אוּן גוּט הַארְץ, אוּן בְּרֶענְגֶען אַרוֹיס פְרוּכְט מִיט גֶעדוּלְדִיקַייט.
16
אוּן קֵיינֶער, וָואס הָאט אָנְגֶעצוּנְדְן אַ לִיכְט, פַארְדֶעקְט עֶס מִיט אַ כֵּלִי, אָדֶער שְׁטֶעלְט עֶס אוּנְטֶער אַ בֶּעט; נַייעֶרְט עֶר שְׁטֶעלְט עֶס אִין אַ לַייכְטֶער, כְּדֵי דִי, וָואס קוּמֶען אַרַיין, זָאלְן קֶענֶען זֶען דָאס לִיכְט.
17
וָוארִים עֶס אִיז גָארְנִישְׁט פַארְהוֹילְן, וָואס וֶועט נִישְׁט וֶוערְן אַנְטְפְּלֶעקְט, אוּן סֶע אִיז גָארְנִישְׁט פַארְבָּארְגְן, וָואס וֶועט נִישְׁט וֶוערְן בַּאקַאנְט אוּן דֶערְזֶען דָאס לִיכְט.
18
דֶערִיבֶּער גִיט אַכְטוּנְג וִוי אַזוֹי אִיר הֶערְט; וָוארִים וֶוער סֶע הָאט, דֶעם וֶועט גֶעגֶעבְּן וֶוערְן, אוּן וֶוער סֶע הָאט נִישְׁט, פוּן אִים וֶועט אַוֶועקְגֶענוּמֶען וֶוערְן אֲפִילוּ דָאס, וָואס עֶר מֵיינְט עֶר הָאט.
19
אוּן עֶס זֶענֶען צוּ אִים גֶעקוּמֶען זַיין מוּטֶער אוּן זַיינֶע בְּרִידֶער, אוּן זֵיי הָאבְּן נִישְׁט גֶעקָאנְט צוּקוּמֶען צוּ אִים צוּלִיבּ דֶעם עוֹלָם.
20
אוּן מֶען הָאט אִים גֶעזָאגְט: דַיין מוּטֶער אוּן דַיינֶע בְּרִידֶער שְׁטֵייעֶן אִין דְרוֹיסְן אוּן וִוילְן דִיךְ זֶען.
21
אָבֶּער עֶר הָאט גֶעעֶנְטְפֶערְט, אוּן צוּ זֵיי גֶעזָאגְט: מַיין מוּטֶער אוּן מַיינֶע בְּרִידֶער זֶענֶען דִי דָאזִיקֶע, וָואס הֶערְן דָאס וָוארְט פוּן גָאט, אוּן טְוּעֶן עֶס.
22
אוּן עֶס אִיז גֶעוֶוען אִין אֵיינֶעם פוּן יֶענֶע טֶעג, אַז עֶר אוּן זַיינֶע תַּלְמִידִים זֶענֶען אַרַיינְגֶעגַאנְגֶען אִין אַ שִׁיף, אוּן עֶר הָאט צוּ זֵיי גֶעזָאגְט: לָאמִיר אַרִיבֶּערְפָארְן אוֹיף דֶער אַנְדֶערֶער זַייט יַם, אוּן זֵיי זֶענֶען אַרוֹיסְגֶעפָארְן.
23
אוּן בְּעֵת זֵיי זֶענֶען גֶעפָארְן, אִיז עֶר אַיינְגֶעשְׁלָאפְן. אוּן אַ שְׁטוּרֶעמְוִוינְט הָאט זִיךְ אַרָאפְּגֶעלָאזְט אוֹיפְן יַם; אוּן זֵיי זֶענֶען פַארְפְלֵייצְט גֶעוָוארְן, אוּן זֶענֶען גֶעוֶוען אִין סַכָּנָה.
24
אוּן זֵיי זֶענֶען צוּגֶעגַאנְגֶען, אוּן הָאבְּן אִים אוֹיפְגֶעוֶועקְט, אוּן גֶעזָאגְט: הַאר, הַאר מִיר גֵייעֶן אוּנְטֶער! אוּן עֶר אִיז אוֹיפְגֶעשְׁטַאנֶען, אוּן הָאט אָנְגֶעשְׁרִיגְן אוֹיף דֶעם וִוינְט אוּן דִי שְׁטוּרֶעמְדִיקֶע כְוַואלְיֶעס; אוּן זֵיי הָאבְּן זִיךְ גֶעלֵייגְט, אוּן עֶס אִיז גֶעוָוארְן שְׁטִיל.
25
אוּן עֶר הָאט צוּ זֵיי גֶעזָאגְט: וואוּ אִיז אַייעֶר אֶמוּנָה? אוּן זֵיי הָאבְּן מוֹרֶא גֶעהַאט אוּן זִיךְ גֶעחִידוּשְׁט, אוּן הָאבְּן גֶעזָאגְט אֵיינֶער צוּם אַנְדֶערְן: וֶוער אֵייגְנְטְלֶעךְ אִיז עֶר, וָואס עֶר בַּאפֶעלְט אֲפִילוּ וִוינְט אוּן וַואסֶער, אוּן זֵיי גֶעהָארְכְן אִים?
26
אוּן זֵיי זֶענֶען אָנְגֶעקוּמֶען אִין דֶעם לַאנְד פוּן דִי גַדְרִיִים, וָואס אִיז קֶעגְנְאִיבֶּער גָלִיל.
27
אוּן בְּעֵת עֶר אִיז אַרוֹיסְגֶעקוּמֶען אוֹיף דֶער יַבָּשָׁה, אִיז אִים אַנְטְקֶעגְן גֶעקוּמֶען אַ מֶענְטְשׁ פוּן דֶער שְׁטָאט, וָואס הָאט גֶעהַאט בֵּייזֶע גֵייסְטֶער; פַאר אַ לַאנְגֶע צַייט הָאט עֶר נִישְׁט גֶעטְרָאגְן קֵיין קְלֵיידֶער, אוּן הָאט זִיךְ נִישְׁט אוֹיפְגֶעהַאלְטְן אִין קֵיין הוֹיז, נַייעֶרְט צְוִוישְׁן דִי קְבָרִים.
28
אוּן אַז עֶר הָאט דֶערְזֶען יֵשׁוּעַ, הָאט עֶר אוֹיסְגֶעשְׁרִיגְן, אוּן אִיז פַאר אִים אַנִידֶערְגֶעפַאלְן, אוּן הָאט מִיט אַ הוֹיךְ קוֹל גֶעזָאגְט: וָואס הָאסְטוּ צוּ מִיר, יֵשׁוּעַ, זוּן פוּן דֶעם הֶעכְסְטְן גָאט? אִיךְ בֶּעט דִיךְ, פַּיינִיק מִיךְ נִישְׁט.
29
וָוארִים עֶר הָאט בַּאפוֹילְן דֶעם אוּמְרֵיינֶעם גֵייסְט אַרוֹיסְצוּקוּמֶען פוּן דֶעם מֶענְטְשְׁן. (וָוארִים אַ סַך מָאל הָאט עֶר אִים אָנְגֶעכַאפְּט; אוּן מֶען הָאט אִים גֶעהַאלְטְן אוּנְטֶער שְׁמִירָה, אוּן אִים גֶעבּוּנְדְן מִיט קֵייטְן אוּן מִיט שְׁטְרִיק, אָבֶּער עֶר הָאט פוּנְאַנְדֶערְגֶערִיסְן דִי שְׁטְרִיק, אוּן אִיז גֶעטְרִיבְּן גֶעוָוארְן פוּן דֶעם בֵּייזְן גֵייסְט אִין דִי מִדְבָּרִיוֹת אַרַיין.
30
אוּן יֵשׁוּעַ הָאט אִים גֶעפְרֶעגְט: וָואס אִיז דַיין נָאמֶען? הָאט עֶר גֶעזָאגְט: לִיגְיוֹן; וָוארִים אַ סַך שֵׁדִים זֶענֶען אַרַיין אִין אִים.
31
אוּן זֵיי הָאבְּן אִים גֶעבֶּעטְן, אַז עֶר זָאל זֵיי נִישְׁט בַּאפֶעלְן צוּ נִידֶערְן אִין דֶעם אָפְּגְרוּנְד אַרַיין.
32
אוּן דָארְטְן אוֹיפְן בַּארְג הָאט זִיךְ גֶעפַּאשֶׁעט אַ גְרוֹיסֶע סְטַאדֶע חֲזֵירִים; אוּן זֵיי הָאבְּן אִים גֶעבֶּעטְן, אַז עֶר זָאל זֵיי גֶעבְּן דֶערְלוֹיבֶּענִישׁ אִין זֵיי אַרַיינְצוּגֵיין. אוּן עֶר הָאט זֵיי גֶעגֶעבְּן דֶערְלוֹיבֶּענִישׁ.
33
אוּן דִי בֵּייזֶע גֵייסְטֶער זֶענֶען אַרוֹיסְגֶעקוּמֶען פוּן דֶעם מֶענְטְשְׁן, אוּן זֶענֶען אַרַיין אִין דִי חֲזֵירִים; אוּן דִי סְטַאדֶע הָאט זִיךְ אַרָאפְּגֶעלָאזְט פוּן דֶעם שִׁיפּוּע אִין יַם אַרַיין, אוּן זֶענֶען דֶערְטְרוּנְקֶען גֶעוָוארְן.
34
אוּן אַז דִי פַּאסְטוּכֶער הָאבְּן גֶעזֶען, וָואס עֶס אִיז גֶעשֶׁען, זֶענֶען זֵיי אַנְטְלָאפְן, אוּן הָאבְּן עֶס דֶערְצֵיילְט אִין דֶער שְׁטָאט אוּן אִין דִי דֶערְפֶער.
35
אוּן זֵיי זֶענֶען אַרוֹיסְגֶעגַאנְגֶען זֶען וָואס עֶס אִיז גֶעשֶׁען; אוּן זֵיי זֶענֶען גֶעקוּמֶען צוּ יֵשׁוּעַ, אוּן הָאבְּן גֶעפוּנֶען דֶעם מֶענְטְשְׁן, פוּן וֶועמֶען דִי שֵׁדִים זֶענֶען אַרוֹיס, זִיצְן בַּיי דִי פִיס פוּן יֵשׁוּעַ, אָנְגֶעטָאן אוּן בַּיים קְלָארְן שֵׂכְל, אוּן זֵיי הָאבְּן מוֹרֶא בַּאקוּמֶען.
36
אוּן דִי, וָואס הָאבְּן עֶס גֶעזֶען, הָאבְּן דֶערְצֵיילְט וִוי אַזוֹי דֶער שֵׁדִים בַּאזֶעסֶענֶער אִיז גֶעהֵיילְט גֶעוָוארְן.
37
אוּן דָאס גַאנְצֶע פָאלְק פוּן אַרוּם דֶעם לַאנְד פוּן דִי גַדְרִיִים הָאבְּן אִים גֶעבֶּעטְן, אַז עֶר זָאל פוּן זֵיי אַוֶועקְצִיעֶן; וָוארִים עֶס אִיז זֵיי בַּאפַאלְן אַ גְרוֹיסֶע מוֹרֶא. אוּן עֶר אִיז אַרַיינְגֶעגַאנְגֶען אִין אַ שִׁיף, אוּן הָאט זִיךְ אוּמְגֶעקֶערְט.
38
אוּן דֶער מֶענְטְשׁ, פוּן וֶועמֶען דִי שֵׁדִים זֶענֶען אַרוֹיס, הָאט אִים גֶעבֶּעטְן, אַז עֶר זָאל מֶעגְן פַארְבְּלַייבְּן מִיט אִים; אָבֶּער עֶר הָאט אִים אַוֶועקְגֶעשִׁיקְט, אוּן גֶעזָאגְט:
39
קֶער דִיךְ אוּם אַהֵיים, אוּן דֶערְצֵייל וָואס גָאט הָאט מִיט דִיר גֶעטָאן. אוּן עֶר אִיז גֶעגַאנְגֶען, אוּן הָאט דֶערְצֵיילְט אִין דֶער גַאנְצֶער שְׁטָאט, וָואס יֵשׁוּעַ הָאט מִיט אִים גֶעטָאן.
40
אוּן אַז יֵשׁוּעַ הָאט זִיךְ אוּמְגֶעקֶערְט, הָאט דָאס פָאלְק אִים מְקַבְּל־פָּנִים גֶעוֶוען; וָוארִים זֵיי הָאבְּן אַלֶע גֶעוַוארְט אוֹיף אִים.
41
אוּן אָט אִיז גֶעקוּמֶען אַ מֶענְטְשׁ מִיטְן נָאמֶען יָאִיר, וָואס אִיז גֶעוֶוען אַ גַבַּאי פוּן דֶער שׁוּל; אוּן עֶר אִיז אַנִידֶערְגֶעפַאלְן צוּ יֵשׁוּעַס פִיס, אוּן הָאט אִים גֶעבֶּעטְן, צוּ קוּמֶען אִין זַיין הוֹיז אַרַיין;
42
וָוארִים עֶר הָאט גֶעהַאט אַ בַּת־יְחִידָה, אִין עֶלְטֶער פוּן אַרוּם צְוֶועלְף יָאר, אוּן זִי הָאט גֶעהַאלְטְן בַּיים שְׁטַארְבְּן. אוּן בְּעֵת עֶר אִיז אַהִינְגֶעגַאנְגֶען, הָאט זִיךְ דָאס פָאלְק גֶעדְרֶענְגְט אַרוּם אִים.
43
אוּן אַ פְרוֹי, וָואס הָאט צְוֶועלְף יָאר גֶעהַאט אַ בְּלוּטְפְלוּס, אוּן וָואס הָאט אוֹיסְגֶעגֶעבְּן אִיר גַאנְץ פַארְמֶעגְן אוֹיף רוֹפְאִים, אוּן קֵיינֶער הָאט זִי נִישְׁט גֶעקֶענְט הֵיילְן,
44
הָאט גֶענֶעעֶנְט הִינְטֶער אִים, אוּן הָאט אָנְגֶערִירְט דִי עֶק פוּן זַיין מַלְבּוּשׁ, אוּן תֵּיכֵּף הָאט אִיר בְּלוּטְפְלוּס זִיךְ אָפְּגֶעשְׁטֶעלְט.
45
אוּן יֵשׁוּעַ הָאט גֶעזָאגְט: וֶוער הָאט מִיךְ אָנְגֶערִירְט? אוּן אַז אַלֶע הָאבְּן גֶעלֵייקְנְט, הָאט פֶּעטְרוֹס גֶעזָאגְט: הַאר, דָאס פָאלְק דְרִיקְט אוּן דְרֶענְגְט דִיךְ!
46
אָבֶּער יֵשׁוּעַ הָאט גֶעזָאגְט: עֶמִיצֶער הָאט מִיךְ אָנְגֶערִירְט; וָוארִים אִיךְ הָאבּ דֶערְפִילְט, אַז אַ גְבוּרָה אִיז פוּן מִיר אַרוֹיסְגֶעגַאנְגֶען.
47
אוּן בְּעֵת דִי פְרוֹי הָאט גֶעזֶען, אַז זִי אִיז נִישְׁט גֶעבְּלִיבְּן פַארְבָּארְגְן, אִיז זִי גֶעקוּמֶען אַ צִיטֶערְדִיקֶע אוּן אִיז פַאר אִים אַנִידֶערְגֶעפַאלְן, אוּן הָאט דֶערְצֵיילְט פַאר דֶעם גַאנְצְן פָאלְק, פַארְוָואס זִי הָאט אִים אָנְגֶערִירְט, אוּן וִוי זִי אִיז תֵּיכֵּף גֶעהֵיילְט גֶעוָוארְן.
48
אוּן עֶר הָאט צוּ אִיר גֶעזָאגְט: טָאכְטֶער, דַיין אֶמוּנָה הָאט דִיר גֶעהָאלְפְן; גֵיי בְּשָׁלוֹם.
49
בְּשַׁעַת עֶר הָאט נָאךְ גֶערֶעדְט, אִיז גֶעקוּמֶען אֵיינֶער פוּן דֶעם גַבְּאִי׳ס הוֹיז, אוּן הָאט גֶעזָאגְט: דַיין טָאכְטֶער אִיז גֶעשְׁטָארְבְּן; זַיי נִישְׁט מַטְרִיחַ דֶעם רֶבִּין.
50
אוּן אַז יֵשׁוּעַ הָאט דָאס גֶעהֶערְט, הָאט עֶר צוּ אִים גֶעזָאגְט: הָאבּ נִישְׁט קֵיין מוֹרֶא; הָאבּ נָאר אֶמוּנָה, אוּן זִי וֶועט גֶערַאטֶעוֶועט וֶוערְן.
51
אוּן אַז עֶר אִיז צוּגֶעקוּמֶען צוּם הוֹיז, הָאט עֶר קֵיינֶעם נִישְׁט גֶעלָאזְט אַרַיינְגֵיין מִיט אִים, אַחוּץ פֶּעטְרוּס, אוּן יוֹחָנָן, אוּן יַעֲקֹב, אוּן דֶעם פָאטֶער אוּן דִי מוּטֶער פוּן דֶעם מֵיידְל.
52
אוּן אַלֶע הָאבְּן זִי בַּאוֵויינְט אוּן בַּאקְלָאגְט; אָבֶּער עֶר הָאט גֶעזָאגְט: וֵויינְט נִישְׁט; וָוארִים זִי אִיז נִישְׁט גֶעשְׁטָארְבְּן, נַייעֶרְט זִי שְׁלָאפְט.
53
אוּן זֵיי הָאבְּן אִים גוּט אוֹיסְגֶעלַאכְט, וַוייל זֵיי הָאבְּן גֶעוואוּסְט, אַז זִי אִיז טוֹיט.
54
אָבֶּער עֶר הָאט זִי אָנְגֶענוּמֶען בַּיי דֶער הַאנְט, אוּן גֶעזָאגְט: קִינְד, שְׁטֵיי אוֹיף.
55
אוּן אִיר גֵייסְט הָאט זִיךְ צוּרִיקְגֶעקֶערְט, אוּן זִי אִיז תֵּיכֵּף אוֹיפְגֶעשְׁטַאנֶען; אוּן עֶר הָאט גֶעהֵייסְן, מֶע זָאל אִיר גֶעבְּן עֶפֶּעס צוּ עֶסְן.
56
אוּן אִירֶע עֶלְטֶערְן זֶענֶען נִשְׁתּוֹמְם גֶעוָוארְן; אָבֶּער עֶר הָאט זֵיי בַּאפוֹילְן, אַז זֵיי זָאלְן קֵיינֶעם נִישְׁט דֶערְצֵיילְן, וָואס עֶס אִיז גֶעשֶׁען.