אידיש
1
אוּן עֶס אִיז גֶעוֶוען אוֹיפְן צְוֵוייטְן שַׁבָּת פוּן סְפִירַת־הָעֹמֶר, אַז עֶר אִיז גֶעגַאנְגֶען דוּרְךְ תְּבוּאָה־פֶעלְדֶער; אוּן זַיינֶע תַּלְמִידִים הָאבְּן אָפְּגֶערִיסְן זַאנְגֶען, אוּן זֵיי צוּרִיבְּן מִיט זֵייעֶרֶע הֶענְט אוּן גֶעגֶעסְן.
2
אוּן עֶטְלֶעכֶע פוּן דִי פְּרוּשִׁים הָאבְּן גֶעזָאגְט: פַארְוָואס טוּט אִיר דָאס, וָואס מֶען טָאר נִישְׁט טָאן אוּם שַׁבָּת?
3
אוּן יֵשׁוּעַ הָאט גֶעעֶנְטְפֶערְט, אוּן צוּ זֵיי גֶעזָאגְט: הָאט אִיר נִישְׁט גֶעלֵייעֶנְט, וָואס דָוִד הָאט גֶעטָאן, בְּעֵת עֶר אִיז גֶעוֶוען הוּנְגֶערִיק, עֶר, אוּן דִי, וָואס זֶענֶען גֶעוֶוען מִיט אִים;
4
וִוי עֶר אִיז אַרַיינְגֶעגַאנְגֶען אִין דֶעם הוֹיז פוּן גָאט, אוּן הָאט גֶענוּמֶען אוּן גֶעגֶעסְן דָאס לֶחֶם־הַפָּנִים, וָואס קֵיינֶער נִישְׁט נָאר דִי כֹּהַנִים הָאבְּן גֶעמֶעגְט עֶסְן, אוּן הָאט אוֹיךְ גֶעגֶעבְּן צוּ דִי, וָואס זֶענֶען גֶעוֶוען מִיט אִים?
5
אוּן עֶר הָאט צוּ זֵיי גֶעזָאגְט: דֶער בֶּן־אָדָם אִיז הַאר אִיבֶּער דֶעם שַׁבָּת.
6
אוּן עֶס אִיז גֶעוֶוען אִין אַן אַנְדֶערְן שַׁבָּת, אַז עֶר אִיז אַרַיינְגֶעגַאנְגֶען אִין אַ שׁוּל, אוּן הָאט גֶעלֶערְנְט; אוּן דָארְטְן אִיז גֶעוֶוען אַ מֶענְטְשׁ, וָואס זַיין רֶעכְטֶע הַאנְט אִיז גֶעוֶוען פַארְדַארְט.
7
אוּן דִי סוֹפְרִים אוּן דִי פְּרוּשִׁים הָאבְּן אִים נָאכְגֶעקוּקְט, צוּ זֶען אוֹיבּ עֶר וֶועט אִים הֵיילְן אוּם שַׁבָּת, כְּדֵי אִים צוּ קֶענֶען פַארְמַסְרְן.
8
אָבֶּער עֶר הָאט פַארְשְׁטַאנֶען זֵייעֶרֶע מַחְשָׁבוֹת, אוּן הָאט גֶעזָאגְט צוּ דֶעם מֶענְטְשְׁן, וָואס זַיין הַאנְט אִיז גֶעוֶוען פַארְדַארְט: שְׁטֵיי אוֹיף, אוּן שְׁטֶעל דִיךְ אִין דֶער מִיט. אוּן עֶר אִיז אוֹיפְגֶעשְׁטַאנֶען אוּן הָאט זִיךְ אַוֶועקְגֶעשְׁטֶעלְט.
9
אוּן יֵשׁוּעַ הָאט צוּ זֵיי גֶעזָאגְט: אִיךְ פְרֶעג אַייךְ: מֶעג מֶען שַׁבָּת טָאן גוּטְס, אָדֶער שְׁלֶעכְטְס? רַאטֶעוֶוען אַ נֶפֶשׁ, אָדֶער אוּמְבְּרֶענְגֶען?
10
אוּן עֶר הָאט זִיךְ אַרוּמְגֶעקוּקְט אוֹיף זֵיי אַלֶע, אוּן הָאט צוּ אִים גֶעזָאגְט: שְׁטְרֶעק אוֹיס דַיין הַאנְט. אוּן עֶר הָאט אַזוֹי גֶעטָאן, אוּן זַיין הַאנְט אִיז גֶעזוּנְט גֶעוָוארְן.
11
אוּן זֵיי זֶענֶען גֶעוָוארְן פוּל מִיט גְרִימְצָארְן, אוּן הָאבְּן זִיךְ בַּארָאטְן אֵיינֶער מִיטְן אַנְדֶערְן, וָואס זֵיי זָאלְן טָאן צוּ יֵשׁוּעַ.
12
אוּן עֶס אִיז גֶעוֶוען אִין דִי דָאזִיקֶע טֶעג, אַז עֶר אִיז אַרוֹיסְגֶעגַאנְגֶען אִין דִי בַּארְג מִתְפַּלֵל צוּ זַיין; אוּן עֶר הָאט פַארְבְּרֶענְגְט דִי גַאנְצֶע נַאכְט אִין תְּפִילָה טָאן צוּ גָאט.
13
אוּן בְּשַׁעַת עֶס אִיז גֶעוָוארְן טָאג, הָאט עֶר גֶערוּפְן זַיינֶע תַּלְמִידִים, אוּן הָאט פוּן זֵיי אוֹיסְדֶערְוֵויילְט צְוֶועלְף, וֶועמֶען עֶר הָאט אָנְגֶערוּפְן שְׁלִיחִים:
14
שִׁמְעוֹן, וֶועמֶען עֶר הָאט אַ נָאמֶען גֶעגֶעבְּן פֶּעטְרוֹס, אוּן אַנְדְרֵי זַיין בְּרוּדֶער, אוּן יַעֲקֹב אוּן יוֹחָנָן, אוּן פִילִיפּוּס אוּן בַּר־תַּלְמָין,
15
אוּן מַתְּיָא אוּן תּוֹמָא, אוּן יַעֲקֹב בֶּן־חַלְפַי, אוּן שִׁמְעוֹן, וֶועמֶען מֶען הָאט גֶערוּפְן קַנָאִי,
16
אוּן יְהוּדָה בֶּן־יַעֲקֹב, אוּן יְהוּדָה אִישׁ־קְרִיוֹת, וָואס אִיז גֶעוָוארְן דֶער פַארֶעטֶער.
17
אוּן עֶר הָאט מִיט זֵיי אַרָאפְּגֶענִידֶערְט, אוּן אִיז גֶעשְׁטַאנֶען אוֹיף אַ פְלַאכְן פְּלַאץ, אוּן אַ גְרוֹיסֶער עוֹלָם פוּן זַיינֶע תַּלְמִידִים, אוּן אַ סַך פָאלְק פוּן גַאנְץ יְהוּדָה אוּן יְרוּשָׁלַיִם, אוּן דֶעם בְּרֶעק יַם פוּן צוֹר אוּן צִידוֹן, זֶענֶען גֶעקוּמֶען אִים הֶערְן, אוּן גֶעהֵיילְט צוּ וֶוערְן פוּן זֵייעֶרֶע קְרַאנְקְהַייטְן.
18
אוּן דִי, וָואס זֶענֶען גֶעוֶוען גֶעפְּלָאגְט פוּן אוּמְרֵיינֶע גֵייסְטֶער, זֶענֶען גֶעהֵיילְט גֶעוָוארְן.
19
אוּן דָאס גַאנְצֶע פָאלְק הָאט גֶעזוּכְט אִים אָנְצוּרִירְן, וָוארִים פוּן אִים אִיז אַרוֹיסְגֶעגַאנְגֶען אַ כּוֹחַ, אוּן הָאט זֵיי אַלֶעמֶען גֶעהֵיילְט.
20
אוּן עֶר הָאט אוֹיפְגֶעהוֹיבְּן זַיינֶע אוֹיגְן אוֹיף זַיינֶע תַּלְמִידִים, אוּן הָאט גֶעזָאגְט: וָואוֹיל אִיז אַייךְ אָרֶעמֶע, וָוארִים דָאס מַלְכוּת פוּן גָאט אִיז אַייעֶרְס.
21
וָואוֹיל אִיז אַייךְ, וָואס טוּט אִיצְט הוּנְגֶערְן, וָוארִים אִיר וֶועט וֶוערְן גֶעזֶעטִיקְט. וָואוֹיל אִיז אַייךְ, וָואס טוּט אִיצְט וֵויינֶען, וָוארִים אִיר וֶועט לַאכְן.
22
וָואוֹיל אִיז אַייךְ, וֶוען מֶענְטְשְׁן וֶועלְן אַייךְ פַיינְט הָאבְּן, אוּן אַייךְ פאַרְשְׁטוֹיסְן אוּן מְבַיֵישׁ זַיין, אוּן פַארְוָוארְפְן אַייעֶר נָאמֶען וִוי עֶפֶּעס שְׁלֶעכְטְס פוּנְוֶועגְן דֶעם בֶּן־אָדָם.
23
פְרֵייט אַייךְ אִין יֶענֶעם טָאג, אוּן שְׁפְּרִינְגְט פַאר שִׂמְחָה; וָוארִים זֶעט, אַייעֶר שְׂכַר אִיז גְרוֹיס אִין הִימְל, וָוארִים פּוּנְקְט אַזוֹי הָאבְּן זֵייעֶרֶע עֶלְטֶערְן גֶעטָאן מִיט דִי נְבִיאִים.
24
אָבֶּער וֵויי צוּ אַייךְ, וָואס זֶענְט רַייך, וָוארִים אִיר הָאט שׁוֹין גֶעקְרִיגְן אַייעֶר טְרֵייסְט.
25
וֵויי צוּ אַייךְ, וָואס זֶענְט אִיצְט זַאט, וָוארִים אִיר וֶועט הוּנְגֶערְן. וֵויי צוּ אַייךְ, וָואס טוּט אִיצְט לַאכְן, וָוארִים אִיר וֶועט טְרוֹיעֶרְן אוּן וֵויינֶען.
26
וֵויי צוּ אַייךְ, וֶוען אַלֶע מֶענְטְשְׁן וֶועלְן רֶעדְן גוּטְס פוּנְוֶועגְן אַייךְ, וָוארִים אַזוֹי הָאבְּן זֵייעֶרֶע עֶלְטֶערְן גֶעטָאן מִיט דִי פַאלְשֶׁע נְבִיאִים.
27
אָבֶּער אַייךְ, וָואס טוּט זִיךְ צוּהֶערְן, זָאג אִיךְ: הָאט לִיבּ אַייעֶרֶע שׂוֹנְאִים, טוּט גוּטְס צוּ דִי, וָואס הָאבְּן אַייךְ פַיינְט,
28
בֶּענְטְשְׁט דִי, וָואס שֶׁעלְטְן אַייךְ, אוּן זַייט מִתְפַּלֵל פַאר דִי, וָואס זֶענֶען אַייךְ מְבַזֶה.
29
דֶער, וָואס שְׁלָאגְט דִיךְ אוֹיף דֶער בַּאק, גִיבּ אִים אוֹיךְ דִי אַנְדֶערֶע; אוּן פוּן דֶעם, וָואס נֶעמְט צוּ דַיין מַאנְטְל, זָאלְסְטוּ אוֹיךְ דַיין רָאק פוּן אִים נִישְׁט צוּרִיקְהַאלְטְן.
30
גִיבּ יֶעדְן, וָואס בֶּעט בַּיי דִיר, אוּן פוּן אִים, וָואס נֶעמְט צוּ דָאס דַיינִיקֶע, פָאדֶער עֶס נִישְׁט צוּרִיק.
31
אוּן אַזוֹי וִוי אִיר וִוילְט, אַז מֶענְטְשְׁן זָאלְן טָאן צוּ אַייךְ, זָאלְט אִיר אוֹיךְ טָאן צוּ זֵיי.
32
אוּן אוֹיבּ אִיר הָאט לִיבּ דִי, וָואס הָאבְּן אַייךְ לִיבּ, וָואסֶער דַאנְק קוּמְט אַייךְ? וָוארִים אֲפִילוּ זִינְדִיקֶע הָאבְּן לִיבּ דִי, וָואס הָאבְּן זֵיי לִיבּ.
33
אוּן אוֹיבּ אִיר טוּט גוּטְס צוּ דִי, וָואס טְוּעֶן אַייךְ גוּטְס, וָואסֶער דַאנְק קוּמְט אַייךְ? אֲפִילוּ דִי זִינְדִיקֶע טְוּעֶן אוֹיךְ דָאס זֶעלְבֶּע.
34
אוּן אוֹיבּ אִיר לַייט דִי, פוּן וֶועמֶען אִיר הָאפְט צוּרִיק צוּ בַּאקוּמֶען, וָואסֶער דַאנְק קוּמְט אַייךְ? אֲפִילוּ זִינְדִיקֶע לַייעֶן אוֹיס צוּ זִינְדִיקֶע, כְּדֵי צוּרִיק צוּ בַּאקוּמֶען וִוידֶער אַזוֹיפִיל.
35
הָאט אָבֶּער לִיבּ אַייעֶרֶע שׂוֹנְאִים, אוּן טוּט גוּטְס, אוּן לַייט, אוּן דֶערְוַוארְט נִישְׁט עֶפֶּעס צוּרִיק; אוּן אַייעֶר שְׂכַר וֶועט זַיין גְרוֹיס, אוּן אִיר וֶועט זַיין קִינְדֶער פוּן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן; וָוארִים עֶר אִיז גוּט צוּ דִי אוּמְדַאנְקְבַּארֶע אוּן שְׁלֶעכְטֶע.
36
זַייט בַּארֶעמְהַארְצִיק, אַזוֹי וִוי אַייעֶר פָאטֶער אִיז בַּארֶעמְהַארְצִיק.
37
מִשְׁפָּט נִישְׁט, אוּן אִיר וֶועט נִישְׁט גֶעמִשְׁפָּט וֶוערְן; פַארְמִשְׁפָּט נִישְׁט, אוּן אִיר וֶועט נִישְׁט פַארְמִשְׁפָּט וֶוערְן; זַייט מוֹחְל, אוּן מֶע וֶועט אַייךְ מוֹחְל זַיין;
38
גִיט, אוּן סֶע וֶועט אַייךְ גֶעגֶעבְּן וֶוערְן; אַ גוּטֶע, אַיינְגֶעדְרִיקְטֶע, צוּנוֹיפְגֶעטְרֶעסְלְטֶע, אוּן אִיבֶּערְגִיסֶעדִיקֶע מָאס וֶועט מֶען אַייךְ גֶעבְּן אִין אַייעֶר שׁוֹיס אַרַיין. וָוארִים מִיט דֶער מָאס, וָואס אִיר טוּט מֶעסְטְן, וֶועט אַייךְ צוּרִיק גֶעמָאסְטְן וֶוערְן.
39
אוּן עֶר הָאט זֵיי אוֹיךְ דֶערְצֵיילְט אַ מָשָׁל: קָאן אַ בְּלִינְדֶער פִירְן אַ בְּלִינְדן? וֶועלְן זֵיי דֶען נִישְׁט בֵּיידֶע אַרַיינְפַאלְן אִין אַ גְרוּבּ?
40
אַ תַּלְמִיד שְׁטֵייט נִישְׁט הֶעכֶער פוּן זַיין רֶבִּין, אָבֶּער אִיטְלֶעכֶער, וָואס דֶערְגְרֵייכְט שְׁלֵימוּת, וֶועט זַיין וִוי זַיין רֶבִּי.
41
אוּן פַארְוָואס זֶעסְטוּ דָאס שְׁפֶּענְדְל אִין דַיין בְּרוּדֶערְס אוֹיג, אָבֶּער דֶעם קְלָאץ אִין דַיין אֵייגְן אוֹיג זֶעסְטוּ נִישְׁט?
42
אָדֶער וִוי קֶענְסְטוּ זָאגְן צוּ דַיין בְּרוּדֶער: בְּרוּדֶער, לָאמִיךְ אַרוֹיסְנֶעמֶען דָאס שְׁפֶּענְדְל פוּן דַיין אוֹיג, אוּן אַלֵיין זֶעסְטוּ נִישְׁט דֶעם קְלָאץ אִין דַיין אֵייגְן אוֹיג? דוּ חוֹנְף, נֶעם קוֹדֶם אַרוֹיס דֶעם קְלָאץ פוּן דַיין אֵייגְן אוֹיג, אוּן דֶערְנָאךְ וֶועסְטוּ זֶען קְלָאר אַרוֹיסְצוּנֶעמֶען דָאס שְׁפֶּענְדְל, וָואס אִיז אִין דַיין בְּרוּדֶערְס אוֹיג.
43
וָוארִים אַ גוּטֶער בּוֹים טְרָאגְט נִישְׁט קֵיין שְׁלֶעכְטֶע פֵּירוֹת, אוּן אַ פַארְדָארְבֶּענֶער בּוֹים טְרָאגְט נִישְׁט קֵיין גוּטֶע פֵּירוֹת;
44
אִיטְלֶעכְן בּוֹים דֶערְקֶענְט מֶען לוֹיט זַיינֶע אֵייגֶענֶע פֵּירוֹת; וָוארִים פוּן דֶערְנֶער קְלַייבְּט מֶען נִישְׁט קֵיין פַייגְן, אוֹיךְ קְלַייבְּט מֶען נִישְׁט קֵיין טְרוֹיבְּן פוּן אַ דָארְנְקוּסְט.
45
דֶער גוּטֶער מֶענְטְשׁ בְּרֶענְגְט אַרוֹיס פוּן דֶעם גוּטְן אוֹצָר פוּן זַיין הַארְץ גוּטְס, אוּן דֶער שְׁלֶעכְטֶער מֶענְטְשׁ בְּרֶענְגְט אַרוֹיס פוּן זַיין שְׁלֶעכְטְן אוֹצָר שְׁלֶעכְטְס; וָוארִים פוּן וָואס דָאס הַארְץ אִיז פוּל, דֶערְפוּן רֶעדְט דָאס מוֹיל.
46
אוּן פַארְוָואס רוּפְט אִיר מִיךְ: הַאר, הַאר, אוּן טוּט נִישְׁט וָואס אִיךְ זָאג?
47
אִיטְלֶעכֶער, וָואס קוּמְט צוּ מִיר, אוּן הֶערְט מַיינֶע רֵייד אוּן טוּט זֵיי, וֶועל אִיךְ אַייךְ וַוייזְן צוּ וֶועמֶען עֶר אִיז גֶעגְלִיכְן:
48
עֶר אִיז גֶעגְלִיכְן צוּ אַ מֶענְטְשְׁן, וָואס בּוֹיט אַ הוֹיז, אוּן וָואס הָאט גֶעלָאזְט טִיף גְרָאבְּן, אוּן לֵייגְן דֶעם פוּנְדַאמֶענְט אוֹיף אַ פֶעלְזְן; אוּן בִּשְׁעַת עֶס אִיז גֶעקוּמֶען אַ פַארְפְלֵייצוּנְג, הָאט דֶער שְׁטְרָאם גֶעשְׁלָאגְן קֶעגְן יֶענֶעם הוֹיז, אוּן הָאט עֶס נִישְׁט גֶעקָאנְט צֶעטְרֶעסְלֶען, וָוארִים עֶס אִיז גֶעוֶוען גוּט גֶעבּוֹיט.
49
אָבֶּער דֶער, וָואס הֶערְט אוּן טוּט נִישְׁט, אִיז וִוי אַ מֶענְטְשׁ, וָואס הָאט גֶעבּוֹיט אַ הוֹיז אוֹיף דֶער עֶרְד, אָן אַ פוּנְדַאמֶענְט; וָואס קֶעגְן אִים הָאט גֶעשְׁלָאגְן דֶער שְׁטְרָאם, אוּן עֶס אִיז תֵּיכֵּף אַיינְגֶעפַאלְן, אוּן דֶער חוּרְבָּן פוּן יֶענֶעם הוֹיז אִיז גֶעוֶוען גְרוֹיס.