Yiddish
Hebrew
אידיש
1 אוּן עֶר הָאט זִיךְ אַרוּמְגֶעקוּקְט, אוּן הָאט גֶעזֶען וִוי דִי רַייכֶע וַוארְפְן אַרַיין זֵייעֶרֶע נְדָבוֹת אִין דֶעם שַׁאצְקַאסְטְן; 2 אוּן עֶר הָאט אוֹיךְ גֶעזֶען וִוי אַן אָרֶעמֶע אַלְמָנָה הָאט אַהִין אַרַיינְגֶעוָוארְפְן צְוֵויי פְּרוּטוֹת. 3 אוּן עֶר הָאט גֶעזָאגְט: בֶּאֱמֶת, אִיךְ זָאג אַייךְ, דִי דָאזִיקֶע אָרֶעמֶע אַלְמָנָה הָאט מֶער אַרַיינְגֶעוָוארְפְן וִוי זֵיי אַלֶע; 4 וָוארִים זֵיי אַלֶע הָאבְּן מְנַדֵב גֶעוֶוען פוּן דֶעם, וָואס זֵיי הָאבְּן גֶעהַאט אִיבֶּערִיק, אָבֶּער זִי הָאט פוּן אִיר נוֹיט אַרַיינְגֶעוָוארְפְן אַלְץ, וָואס זִי הָאט גֶעהַאט צוּם לֶעבְּן.
5 אוּן בְּעֵת עֶטְלֶעכֶע הָאבְּן גֶערֶעדְט פוּן בֵּית־הַמִקְדָשׁ, אַז עֶר אִיז בַּאשַׁיינְט מִיט טַייעֶרע שְׁטֵיינֶער אוּן מִיט מַתָּנוֹת, הָאט עֶר גֶעזָאגְט: 6 וָואס שַׁייךְ דִי דָאזִיקֶע זַאכְן, וָואס אִיר זֶעט, וֶועלְן קוּמֶען טֶעג, וָואס אִין זֵיי וֶועט דָא נִישְׁט בְּלַייבְּן אַ שְׁטֵיין אוֹיף אַ שְׁטֵיין, וָואס וֶועט נִישְׁט אַרָאפְּגֶעוָוארְפְן וֶוערְן. 7 אוּן זֵיי הָאבְּן אִים גֶעפְרֶעגְט: רֶבִּי, וֶוען וֶועט דָאס זַיין? אוּן וָואס וֶועט זַיין דֶער סִימָן, וֶוען דָאס וֶועט גֶעשֶׁען? 8 אוּן עֶר הָאט גֶעזָאגְט: זֶעט, אַז מֶע זָאל אַייךְ נִישְׁט פַארְפִירְן, וָוארִים אַ סַך וֶועלְן קוּמֶען אִין מַיין נָאמֶען, אוּן זָאגְן: אִיךְ בִּין עֶס! אוּן: דִי צַייט הָאט גֶענֶעעֶנְט! גֵייט זֵיי נִישְׁט נָאךְ. 9 אוּן בְּעֵת אִיר וֶועט הֶערְן פוּן מִלְחָמוֹת אוּן מְהוּמוֹת, זָאלְט אִיר זִיךְ נִישְׁט שְׁרֶעקְן; וָוארִים דָאס אַלְץ מוּז קוֹדֶם גֶעשֶׁען; אָבֶּער דֶער קֵץ אִיז דָאס נָאךְ נִישְׁט.
10 דֶערְנָאךְ הָאט עֶר צוּ זֵיי גֶעזָאגְט: אוּמָה וֶועט אוֹיפְשְׁטֵיין קֶעגְן אוּמָה, אוּן מְלוּכָה קֶעגְן מְלוּכָה; 11 אוּן סֶע וֶועלְן זַיין גְרוֹיסֶע עֶרְדְצִיטֶערְנִישְׁן, אוּן אִין פַארְשִׁידֶענֶע עֶרְטֶער הוּנְגֶער אוּן מַגֵפוֹת, אוּן סֶע וֶועלְן זַיין שְׁרֶעקְן אוּן גְרוֹיסֶע צֵייכְנְס פוּן הִימְל. 12 אָבֶּער קוֹדֶם־כָּל וֶועלְן זֵיי לֵייגְן זֵייעֶרֶע הֶענְט אוֹיף אַייךְ, אוּן אַייךְ רוֹדֶפְן, אוּן אַייךְ אִיבֶּערְעֶנְטְפֶערְן צוּ דִי שׁוּלְן אוּן תְּפִיסוֹת, אוּן אַייךְ בְּרֶענְגֶען פַאר מְלָכִים אוּן מוֹשְׁלִים פוּן מַיין נָאמֶענְוֶועגְן. 13 אוּן דָאס וֶועט אַייךְ זַיין פַאר אַן עֵדוּת. 14 בְּכֵן, נֶעמְט דָאס אַייךְ צוּם הַארְצְן, נִישְׁט צוּ דַאגֶהן פָארְוֹיס וִוי אַזוֹי צוּ עֶנְטְפֶערְן; 15 וָוארִים אִיךְ וֶועל אַייךְ גֶעבְּן אַ מוֹיל אוּן חָכְמָה, וָואס אַלֶע אַייעֶרֶע קֶעגְנֶער וֶועלְן נִישְׁט קֶענֶען בַּיישְׁטֵיין, אָדֶער פַארְלֵייקֶענֶען. 16 אִיר וֶועט אֲפִילוּ אִיבֶּערְגֶעעֶנְטְפֶערְט וֶוערְן פוּן עֶלְטֶערְן, אוּן בְּרִידֶער, אוּן קְרוֹבִים, אוּן פְרַיינְט; אוּן טֵייל פוּן אַייךְ וֶועלְן זֵיי טֵייטְן. 17 אוּן אִיר וֶועט זַיין פַארְהַאסְט פוּן אַלֶעמֶען פוּן מַיין נָאמֶענְוֶועגְן. 18 עֶס וֶועט אַייךְ אָבֶּער אַ הָאר פוּן אַייעֶר קָאפּ נִישְׁט פַארְלוֹירְן גֵיין. 19 דוּרְךְ אַייעֶר גֶעדוּלְדִיקַייט וֶועט אִיר גֶעוִוינֶען אַייעֶר לֶעבְּן.
20 אוּן בְּעֵת אִיר וֶועט זֶען יְרוּשָׁלַיִם אַרוּמְגֶערִינְגְלְט מִיט חַיָלוֹת, זָאלְט אִיר וִויסְן, אַז אִיר חוּרְבָּן אִיז נָאעֶנְט. 21 דֶעמָאלְט זָאלְן דִי, וָואס זֶענֶען אִין יְהוּדָה, אַנְטְרִינֶען אִין דִי בֶּערְג; אוּן דִי, וָואס זֶענֶען אִין אִיר מִיט, זָאלְן אַרוֹיסְגֵיין, אוּן דִי, וָואס זֶענֶען אוֹיפְן לַאנְד, זָאלְן נִישְׁט אַרַיינְגֵיין אִין אִיר. 22 וָוארִים דָאס זֶענֶען טֶעג פוּן נְקָמָה, כְּדֵי אַלְצְדִינְג, וָואס סֶע שְׁטֵייט גֶעשְׁרִיבְּן, זָאל מְמַלֵא וֶוערְן. 23 וֵויי אִיז צוּ דִי, וָואס זֶענֶען מֶעוּבֶּרֶת, אוּן וָואס גִיבְּן צוּ זֵייגְן אִין יֶענֶע טֶעג! וָוארִים סֶע וֶועט זַיין אַ גְרוֹיסֶע צָרָה אִין דֶעם לַאנְד אוּן אַ צָארְן אוֹיף דֶעם דָאזִיקְן פָאלְק. 24 אוּן זֵיי וֶועלְן פַאלְן דוּרְךְ דֶער שַׁארְף פוּן דֶער שְׁוֶוערְד, אוּן וֶועלְן גֶעפִירְט וֶוערְן גֶעפַאנְגֶען צְוִוישְׁן אַלֶע אוּמוֹת; אוּן יְרוּשָׁלַיִם וֶועט צֶעטְרֶעטְן וֶוערְן פוּן דִי גוֹייִם, אוּן דִי צַייטְן פוּן דִי גוֹייִם וֶועלְן דֶערְפִילְט וֶוערְן.
25 אוּן סֶע וֶועלְן זַיין צֵייכְנְס אִין דֶער זוּן, אוּן לְבָנָה, אוּן שְׁטֶערְן, אוּן אוֹיף דֶער עֶרְד צָרוֹת אוֹיף פֶעלְקֶער, אִין שְׁרֶעק פַאר דֶעם רוֹישְׁן פוּן יַם אוּן דִי כְוַואלְיֶעס; 26 מֶענְטְשְׁן וֶועלְן חַלֶשְׁן פַאר מוֹרֶא אוּן דֶערְוַוארְטוּנְג פוּן דֶעם, וָואס דַארְף קוּמֶען אוֹיף דֶער וֶועלְט; וָוארִים דִי כּוֹחוֹת פוּן הִימְל וֶועלְן אוֹיפְגֶעטְרֵייסְלְט וֶוערְן. 27 אוּן דֶעמָאלְט וֶועלְן זֵיי זֶען דֶעם בֶּן־אָדָם קוּמֶען אוֹיף אַ וָואלְקְן מִיט גְבוּרָה אוּן גְרוֹיס כָּבוֹד. 28 אוּן בְּעֵת דִי דָאזִיקֶע זַאכְן וֶועלְן אָנְהֵייבְּן מְקוּיָם צוּ וֶוערְן, גְלַייכְט אַייךְ אוֹיס, אוּן הֵייבְּט אוֹיף אַייעֶרֶע קֶעפּ, מַחְמַת אַייעֶר גְאוּלָה דֶערְנֶענְטֶערְט זִיךְ.
29 אוּן עֶר הָאט זֵיי דֶערְצֵיילְט אַ מָשָׁל: קוּקְט אוֹיף דֶעם פֵייגְנְבּוֹים, אוּן אוֹיף אַלֶע בֵּיימֶער; 30 בְּעֵת זֵיי טְוּעֶן שׁוֹין אַרוֹיסְשְׁפְּרָאצְן, זֶעט אִיר עֶס אוּן אִיר וֵוייסְט פוּן זִיךְ אַלֵיין, אַז דֶער זוּמֶער אִיז שׁוֹין נָאעֶנְט. 31 אַזוֹי אוֹיךְ אִיר, וֶוען אִיר וֶועט דָאס אַלְץ זֶען גֶעשֶׁען, זָאלְט אִיר וִויסְן, אַז דָאס מַלְכוּת פוּן גָאט אִיז נָאעֶנְט. 32 בֶּאֱמֶת, אִיךְ זָאג אַייךְ, דֶער דָאזִיקֶער דוֹר וֶועט נִישְׁט פַארְגֵיין, בִּיז דָאס אַלְץ וֶועט גֶעשֶׁען. 33 הִימְל אוּן עֶרְד וֶועלְן פַארְגֵיין, אָבֶּער מַיינֶע וֶוערְטֶער וֶועלְן קֵיינְמָאל נִישְׁט פַארְגֵיין.
34 גִיט אָבֶּער אַכְטוּנְג אוֹיף זִיךְ, טָאמֶער וֶועלְן אַייעֶרֶע הֶערְצֶער בַּאשְׁוֶוערְט וֶוערְן מִיט אִיבֶּערְעֶסְן זִיךְ, אוּן שִׁיכְּרוּת, אוּן מִיט דַאגוֹת פוּן דֶעם דָאזִיקְן לֶעבְּן, אוּן יֶענֶער טָאג וֶועט פְּלוּצִים קוּמֶען אוֹיף אַייךְ וִוי אַ נֶעץ; 35 וָוארִים אַזוֹי וֶועט עֶר קוּמֶען אוֹיף אַלֶע, וָואס וָואוֹינֶען אוֹיף דֶעם פָּנִים פוּן דֶער גַאנְצֶער עֶרְד. 36 דֶערִיבֶּער זַייט וַואך אִין יֶעדֶער צַייט, אוּן זַייט מִתְפַּלֵל, אַז אִיר זָאלְט זִיךְ קֶענֶען שְׁטַארְקְן צוּ אַנְטְרִינֶען פוּן אַלְצְדִינְג, וָואס דַארְף גֶעשֶׁען, אוּן צוּ שְׁטֵיין פַאר דֶעם בֶּן־אָדָם.
37 אוּן בַּייטָאג הָאט עֶר גֶעלֶערְנְט אִין דֶעם בֵּית־הַמִקְדָשׁ, אוּן בַּיינַאכְט אִיז עֶר אַרוֹיסְגֶעגַאנְגֶען, אוּן הָאט אִיבֶּערְגֶענֶעכְטִיקְט אוֹיפְן בַּארְג, וָואס הֵייסְט הַר־הַזֵיתִים. 38 אוּן דָאס גַאנְצֶע פָאלְק הָאט זִיךְ גֶעפֶעדֶערְט צוּ אִים אִין דֶער פְרִי אִין דֶעם בֵּית־הַמִקְדָשׁ, כְּדֵי אִים צוּ הֶערְן.
עברית
1 וַיִּשָׂא אֶת־עֵינָיו וַיַּרְא עֲשִׁירֵי־עָם נֹתְנִים מַתְּנַת יָדָם אֶל־אֲרוֹן הָאוֹצָר׃ 2 וְאִשָּׁה אַלְמָנָה עֲנִיָּה רָאָה נֹתֶנֶת בּוֹ שְׁתַּיִם פְּרוּטוֹת׃ 3 וַיֹּאמַר אָמֵן אֲנִי אֹמֵר לָכֶם הָאַלְמָנָה הָעֲנִיָּה הַזֹּאת נָתְנָה יוֹתֵר מִכֻּלָּם׃ 4 כִּי כָל־אֵלֶּה נָתְנוּ לֵאלֹהִים מַתְּנַת יָדָם מִמּוֹתָרָם וְהִיא מִמַּחְסֹרָהּ נָתְנָה אֶת־כָּל־אֲשֶׁר לָהּ אֵת כָּל־מִחְיָתָהּ׃
5 אָז נִדְבְּרוּ אִישׁ אֶל־רֵעֵהוּ כִּי נֶאְדָּר הַהֵיכָל בַּאֲבָנִים יָפוֹת וּנְדָבוֹת יְקָרוֹת׃ 6 וַיֹּאמַר הֲרֹאִים אַתֶּם אֵלֶּה הִנֵּה יָמִים בָּאִים וְלֹא תִשָּׁאֵר פֹּה אֶבֶן עַל־אֶבֶן אֲשֶׁר לֹא תֻתָּץ׃ 7 וַיִּשְׁאֲלוּ אֹתוֹ לֵאמֹר רַבֵּנוּ מָתַי תִּקְרֶינָה אֵלֶּה וּמָה אוֹת לְעֵת בֹּאָן׃ 8 וַיֹּאמַר הִשָּׁמְרוּ לָכֶם פֶּן־יַתְעֶה אֶתְכֶם אִישׁ כִּי רַבִּים יָבֹאוּ בִשְׁמִי לֵאמֹר אֲנִי הוּא וְקָרוֹב הַמּוֹעֵד לָבֹא אַל־תֵּלְכוּ אַחֲרֵיהֶם׃ 9 וְכִי־תִשְׁמְעוּ קְרָבוֹת וּפְרָצוֹת אַל־תֵּחַתּוּ כִּי אֵלֶּה תִּהְיֶינָה רִאשׁוֹנָה וְעוֹד לֹא הַקֵּץ׃
10 וַיּוֹסֶף לְדַבֵּר אֲלֵיהֶם הִנֵּה גּוֹי יָקוּם עַל־גּוֹי וּמַמְלָכָה עַל־מַמְלָכָה׃ 11 וְהָאָרֶץ תִּגְעַשׁ תִּרְעַשׁ מֵעֲבָרֶיהָ מִזֶּה וּמִזֶּה וְרָעָב יָבֹא וָדָבֶר וּמֹפְתִים גְּדוֹלִים וְנוֹרָאִים מִן־הַשָּׁמָיִם׃ 12 וּבְטֶרֶם יָבֹאוּ כָל־אֵלֶּה יִשְׁלְחוּ בָכֶם מְנַדֵּיכֶם יָד וְרָדְפוּ אֶתְכֶם וְהִסְגִּירוּכֶם לְבָתֵּי הַכְּנֵסֶת וּלְבָתֵּי כְלָאִים וְהוֹבִילוּ אֶתְכֶם לִפְנֵי מְלָכִים וּמֹשְׁלִים לְמַעַן שְׁמִי׃ 13 וְזֹאת תִּהְיֶה לְעֵדוּת לָכֶם׃ 14 עַל־כֵּן שִׂימוּ עַל־לִבְּכֶם לְבִלְתִּי הָכֵן מֵרֹאשׁ מַה תָּשִׁיבוּ לְהַצְדִּיק נַפְשְׁכֶם׃ 15 כִּי אָנֹכִי אֶתֵּן לָכֶם פֶּה וְחָכְמָה עַד אֲשֶׁר כָּל־מִתְקוֹמְמֵיכֶם לֹא יוּכְלוּ לַעֲמֹד לִפְנֵיכֶם וְלָשִׂים לְאַל מִלֵּיכֶם׃ 16 וְאַף אַתֶּם תִּמָּסְרוּ עַל־יְדֵי אָבוֹת וְאַחִים וּקְרוֹבִים וְרֵעִים וְגַם־יָמִיתוּ מִכֶּם׃ 17 וְאַתֶּם שְׂנוּאִים תִּהְיוּ לְכָל־אָדָם לְמַעַן שְׁמִי׃ 18 בְּכָל־זֹאת לֹא יִפֹּל מִשַּׂעֲרַת רֹאשְׁכֶם אָרְצָה׃ 19 בְּהַאֲרִיךְ רוּחֲכֶם אֶת־נַפְשְׁכֶם תִּשְׁמֹרוּ׃
20 וְכַאֲשֶׁר תִּרְאוּ אֶת־יְרוּשָׁלַיִם כִּי תַחֲנֶה עָלֶיהָ מַחֲנֶה מִסָּבִיב יָדֹעַ תֵּדְעוּ כִּי שִׁמְמֻתָהּ בָּאָה׃ 21 אָז אֵלֶּה אֲשֶׁר בִּיהוּדָה יָנוּסוּ אֶל־הֶהָרִים וַאֲשֶׁר בְּתוֹךְ הָעִיר יִבְרְחוּ מִמֶּנָה וְאֲשֶׁר בַּשָּׂדֶה בַּל־יָבֹאוּ בָהּ׃ 22 כִּי־יְמֵי נְקָמָה הֵם לְמַלְּאֹת כָּל־דְבַר הַכָּתוּב׃ 23 אוֹי לֶהָרוֹת וְלַמֵּינִיקוֹת בַּיָּמִים הָהֵמָּה כִּי צָרָה גְדוֹלָה תִּהְיֶה בָאָרֶץ וְקֶצֶף עַל־הָעָם הַזֶּה׃ 24 וְנָפְלוּ לְפִי־חֶרֶב וְהָגְלוּ אֶל־כָּל־הָעַמִּים וִירוּשָׁלַיִם תִּהְיֶה לְמִרְמַס הַגּוֹיִם עַד אֲשֶׁר־תִּמָלֶאנָה עִתּוֹת הַגּוֹיִם׃
25 וּמוֹפְתִים יִנָּתְנוּ בַּשֶּׁמֶשׁ וְיָרֵחַ וְכוֹכָבִים וְהַגּוֹיִם יֵחַתּוּ בָאָרֶץ וּמְבוּכָה תָבֹא עֲלֵיהֶם מִשְּׁאוֹן הַיָּם וּמִשְׁבָּרָיו׃ 26 וּבְנֵי־אָדָם נַפְשָׁם תִּתְעַטֵּף עֲלֵיהֶם מִפַּחַד וּמֵעֲתִידֹת לָבֹא בְּתֵבֵל אָרְצָה כִּי־מוֹסְדוֹת הַשָּׁמַיִם יִרְגָּזוּ׃ 27 וְאָז יִרְאוּ אֶת־בֶּן־הָאָדָם בָּא בֶּעָנָן בְּעֹז וּבְהָדָר גָּדוֹל׃ 28 וּכְהָחֵל הַדְּבָרִים הָאֵלֶּה לָקוּם תִּתְעוֹדְדוּ וְתָרִימוּ רֹאשׁ כִּי פְדוּת־נַפְשְׁכֶם קְרוֹבָה׃
29 וַיִּשָּׂא אֲלֵיהֶם מְשָׁלוֹ הִתְבּוֹנְנוּ בִתְאֵנָה וּבְכָל־עֲצֵי הַשָּׂדֶה׃ 30 כַּאֲשֶׁר יוֹצִיאוּ פֶרַח תַּבִּיטוּ וְתָבִינוּ בְנַפְשְׁכֶם כִּי קָרוֹב הַקָּיִץ׃ 31 וְכֵן גַּם־אַתֶּם כַּאֲשֶׁר תִּרְאוּ כִּי קָמוּ כָּל־אֵלֶּה יָדֹעַ תֵּדְעוּ כִּי קְרוֹבָה מַלְכוּת הָאֱלֹהִים׃ 32 אָמֵן אֲנִי אֹמֵר לָכֶם כִּי לֹא יַעֲבֹר הַדּוֹר הַזֶּה עַד אֲשֶׁר יָקוּמוּ כָּל־אֵלֶּה׃ 33 הַשָּׁמַיִם וְהָאָרֶץ יַעֲבֹרוּ וּדְבָרַי לֹא יַעֲבֹרוּן׃
34 אַךְ הִשָּׁמְרוּ לָכֶם פֶּן־יִטְפַּשׁ לִבְּכֶם מֵרֹב מִשְׁתֶּה וְשִׁכָּרוֹן אוֹ מִדַּאֲגוֹת מַחֲסֹרֵי הַחַיִּים וּלְפֶתַע פִּתְאֹם יָבֹא עֲלֵיכֶם הַיּוֹם הַהוּא׃ 35 כִּי כְּפַח יָקוּשׁ יִפֹּל עַל כָּל־ישְׁבֵי הָאָרֶץ׃ 36 עַל־כֵּן הִתְעוֹרְרוּ וְהַעְתִּירוּ תָמִיד לְהִנָּתֵן לָכֶם דֵּי־כֹחַ לְהִמָּלֵט מִכָּל־פֶּגַע הַבָּא וְלַעֲמֹד הָכֵן לִפְנֵי בֶן־הָאָדָם׃
37 וַיְהִי יוֹם יוֹם מִשְׁפָּטוֹ לְלַמֵּד בַּהֵיכָל וּבַלַּיְלָה יָצָא לָלוּן בָּהָר הוּא הַר הַזֵּיתִים׃ 38 וְכָל־הָעָם הִשְׁכִּימוּ בַבֹּקֶר וַיָּבֹאוּ אֵלָיו לְבֵית־הַמִּקְדָּשׁ לִשְׁמֹעַ אֹתוֹ׃