Yiddish
Hebrew
אידיש
1 און שלמה האָט געצײלט זיבעציק טױזנט מאַן לאַסטטרעגער, און אַכציק טױזנט מאַן שטײנהעקער אין די בערג, און אױפֿזעער איבער זײ, דרײַ טױזנט און זעקס הונדערט.
2 און שלמה האָט געשיקט צו חורם דעם מלך פֿון צוֹר, אַזױ צו זאָגן: אַזױ װי דו האָסט געטאָן מיט מײַן פֿאָטער דודן, װאָס דו האָסט אים געשיקט צעדערן צו בױען פֿאַר זיך אַ הױז אױף צו װױנען דערין, 3 איז, אָט בױ איך אַ הױז צו דעם נאָמען פֿון יהוה מײַן גאָט, כּדי עס צו הײליקן צו אים, און צו רײכערן פֿאַר אים װײַרױך פֿון שמעקעדיקע געװירצן, און פֿאַר דער שטענדיקער אױסלײגונג פֿון דעם הײליקן ברױט, און פֿאַר די בראַנדאָפּפֿער אין דער פֿרי און אין אָװנט, אין די שבתים, און אום רֹאש-חוֹדש, און אין די יָום-טוֹבֿים פֿון יהוה אונדזער גאָט, װאָס דאָס איז אײביק אַ חובֿ אױף ישׂראל. 4 און דאָס הױז װאָס איך בױ, דאַרף זײַן גרױס, װאָרום גרױס איז אונדזער גאָט איבער אַלע געטער. 5 און װער האָט בכּוח אים צו בױען אַ הױז, אַז די הימלען און די הימלען פֿון די הימלען קענען אים ניט אַרײַננעמען? 6 און װער בין איך, אַז איך זאָל אים בױען אַ הױז, סײַדן אױף צו רײכערן פֿאַר אים? און אַצונד, שיק מיר אַ קלוגן מאַן צו אַרבעטן אין גאָלד, און אין זילבער, און אין קופּער, און אין אײַזן, און אין פּורפּל און קאַרמין און בלאָער װאָל, און אַזאַ װאָס פֿאַרשטײט צו קריצן קריצונגען – אין אײנעם מיט די קלוגע לײַט װאָס בײַ מיר אין יהודה און אין ירושָלַיִם, װאָס מײַן פֿאָטער דוד האָט אָנגעגרײט. 7 און שיק מיר צעדערהאָלץ, ציפּרעסן, און סאַנדאַלהאָלץ, פֿון לבָֿנוֹן, װאָרום איך װײס אַז דײַנע קנעכט פֿאַרשטײען צו האַקן געהילץ פֿון לבָֿנוֹן; און אָט װעלן מײַנע קנעכט זײַן מיט דײַנע קנעכט, 8 אָנצוברײטן פֿאַר מיר אַ סך האָלץ, װאָרום דאָס הױז װאָס איך בױ, דאַרף זײַן גרױס און װוּנדערלעך. 9 און אָט גיב איך די העקער, די װאָס שנײַדן דאָס געהילץ, געשטױסענע װײץ פֿאַר דײַנע קנעכט, צװאַנציק טױזנט כּוֹר, און גערשטן צװאַנציק טױזנט כּוֹר, און װײַן צװאַנציק טױזנט בַת, און אײל צװאַנציק טױזנט בַת.
10 און חורם דער מלך פֿון צוֹר האָט געענטפֿערט אין אַ געשריפֿטס, און געשיקט צו שלמהן: װײַל יהוה האָט ליב זײַן פֿאָלק, האָט ער דיך געמאַכט פֿאַר אַ מלך איבער זײ. 11 און חורם האָט געזאָגט: געלױבט איז יהוה דער גאָט פֿון ישׂראל װאָס האָט געמאַכט דעם הימל און די ערד, פֿאַר װאָס ער האָט געגעבן דעם מלך דוד אַ קלוגן זון, געניט אין שׂכל און פֿאַרשטאַנדיקײט, װאָס װעט בױען אַ הױז פֿאַר יהוה, און אַ הױז פֿאַר זײַן מלוכה. 12 און אַצונד, שיק איך דיר אַ קלוגן מאַן, געניט אין פֿאַרשטאַנדיקײט, מײַן הױפּטמײנסטער חורם, 13 דעם זון פֿון אַ פֿרױ פֿון די טעכטער פֿון דָן, װאָס זײַן פֿאָטער איז אַ מאַן פֿון צוֹר; ער פֿאַרשטײט צו אַרבעטן אין גאָלד, און אין זילבער, אין קופּער, אין אײַזן, אין שטײנער, און אין האָלץ, אין פּורפּל, אין בלאָער װאָל, און אין פֿײַנלײַנען, און אין קאַרמין, און צו קריצן יעטװעדער קריצונג, און אױסקינצלען יעטװעדער קונציקע אַרבעט װאָס װעט אים געגעבן װערן – אין אײנעם מיט דײַנע קלוגע לײַט, און מיט די קלוגע לײַט פֿון מײַן האַר, דײַן פֿאָטער דודן. 14 און אַצונד, די װײץ און די גערשטן, און דאָס אײל, און דעם װײַן, װאָס מײַן האַר האָט געזאָגט, זאָל ער שיקן צו זײַנע קנעכט; 15 און מיר װעלן האַקן געהילץ פֿון לבָֿנוֹן לױט אַל דײַן באַדאַרף, און װעלן עס ברענגען צו דיר אױף טראַפּטן מיטן ים קײן יָפֿוֹ, און דו װעסט עס אַרױפֿברענגען קײן ירושָלַיִם.
16 און שלמה האָט איבערגעצײלט אַלע פֿרעמדע מענטשן װאָס אין לאַנד ישׂראל, נאָך דער צײלונג װאָס זײַן פֿאָטער דוד האָט זײ געצײלט. און עס האָבן זיך געפֿונען הונדערט און דרײַ און פֿופֿציק טױזנט און זעקס הונדערט. 17 און ער האָט געמאַכט פֿון זײ זיבעציק טױזנט לאַסטטרעגער און אַכציק טױזנט שטײנהעקער אין די בערג; און דרײַ טױזנט און זעקס הונדערט אױפֿפּאַסערס צו מאַכן אַרבעטן דאָס פֿאָלק.
עברית
1 וַיִּסְפֹּ֨ר שְׁלֹמֹ֜ה שִׁבְעִ֥ים אֶ֙לֶף֙ אִ֣ישׁ סַבָּ֔ל וּשְׁמוֹנִ֥ים אֶ֛לֶף אִ֖ישׁ חֹצֵ֣ב בָּהָ֑ר וּמְנַצְּחִ֣ים עֲלֵיהֶ֔ם שְׁלֹ֥שֶׁת אֲלָפִ֖ים וְשֵׁ֥שׁ מֵאֽוֹת׃   פ
2 וַיִּשְׁלַ֣ח שְׁלֹמֹ֔ה אֶל־חוּרָ֥ם מֶֽלֶךְ־צֹ֖ר לֵאמֹ֑ר כַּאֲשֶׁ֤ר עָשִׂ֙יתָ֙ עִם־דָּוִ֣יד אָבִ֔י וַתִּֽשְׁלַֽח־ל֣וֹ אֲרָזִ֔ים לִבְנֽוֹת־ל֥וֹ בַ֖יִת לָשֶׁ֥בֶת בּֽוֹ׃ 3 הִנֵּה֩ אֲנִ֨י בֽוֹנֶה־בַּ֜יִת לְשֵׁ֣ם יְהוָ֣ה אֱלֹהָ֗י לְהַקְדִּ֣ישׁ ל֡וֹ לְהַקְטִ֣יר לְפָנָ֣יו קְטֹֽרֶת־סַמִּים֩ וּמַעֲרֶ֨כֶת תָּמִ֤יד וְעֹלוֹת֙ לַבֹּ֣קֶר וְלָעֶ֔רֶב לַשַּׁבָּתוֹת֙ וְלֶ֣חֳדָשִׁ֔ים וּֽלְמוֹעֲדֵ֖י יְהוָ֣ה אֱלֹהֵ֑ינוּ לְעוֹלָ֖ם זֹ֥את עַל־יִשְׂרָאֵֽל׃ 4 וְהַבַּ֛יִת אֲשֶׁר־אֲנִ֥י בוֹנֶ֖ה גָּד֑וֹל כִּֽי־גָד֥וֹל אֱלֹהֵ֖ינוּ מִכָּל־הָאֱלֹהִֽים׃ 5 וּמִ֤י יַעֲצָר־כֹּ֙חַ֙ לִבְנֽוֹת־ל֣וֹ בַ֔יִת כִּ֧י הַשָּׁמַ֛יִם וּשְׁמֵ֥י הַשָּׁמַ֖יִם לֹ֣א יְכַלְכְּלֻ֑הוּ וּמִ֤י אֲנִי֙ אֲשֶׁ֣ר אֶבְנֶה־לּ֣וֹ בַ֔יִת כִּ֖י אִם־לְהַקְטִ֥יר לְפָנָֽיו׃ 6 וְעַתָּ֡ה שְֽׁלַֽח־לִ֣י אִישׁ־חָכָ֡ם לַעֲשׂוֹת֩ בַּזָּהָ֨ב וּבַכֶּ֜סֶף וּבַנְּחֹ֣שֶׁת וּבַבַּרְזֶ֗ל וּבָֽאַרְגְּוָן֙ וְכַרְמִ֣יל וּתְכֵ֔לֶת וְיֹדֵ֖עַ לְפַתֵּ֣חַ פִּתּוּחִ֑ים עִם־הַֽחֲכָמִ֗ים אֲשֶׁ֤ר עִמִּי֙ בִּֽיהוּדָ֣ה וּבִֽירוּשָׁלִַ֔ם אֲשֶׁ֥ר הֵכִ֖ין דָּוִ֥יד אָבִֽי׃ 7 וּֽשְׁלַֽח־לִי֩ עֲצֵ֨י אֲרָזִ֜ים בְּרוֹשִׁ֣ים וְאַלְגּוּמִּים֮ מֵֽהַלְּבָנוֹן֒ כִּ֚י אֲנִ֣י יָדַ֔עְתִּי אֲשֶׁ֤ר עֲבָדֶ֙יךָ֙ יֽוֹדְעִ֔ים לִכְר֖וֹת עֲצֵ֣י לְבָנ֑וֹן וְהִנֵּ֥ה עֲבָדַ֖י עִם־עֲבָדֶֽיךָ׃ 8 וּלְהָכִ֥ין לִ֛י עֵצִ֖ים לָרֹ֑ב כִּ֥י הַבַּ֛יִת אֲשֶׁר־אֲנִ֥י בוֹנֶ֖ה גָּד֥וֹל וְהַפְלֵֽא׃ 9 וְהִנֵּ֣ה לַֽחֹטְבִ֣ים לְֽכֹרְתֵ֣י הָעֵצִ֡ים נָתַתִּי֩ חִטִּ֨ים מַכּ֜וֹת לַעֲבָדֶ֗יךָ כֹּרִים֙ עֶשְׂרִ֣ים אֶ֔לֶף וּשְׂעֹרִ֕ים כֹּרִ֖ים עֶשְׂרִ֣ים אָ֑לֶף וְיַ֗יִן בַּתִּים֙ עֶשְׂרִ֣ים אֶ֔לֶף וְשֶׁ֕מֶן בַּתִּ֖ים עֶשְׂרִ֥ים אָֽלֶף׃   פ
10 וַיֹּ֨אמֶר חוּרָ֤ם מֶֽלֶךְ־צֹר֙ בִּכְתָ֔ב וַיִּשְׁלַ֖ח אֶל־שְׁלֹמֹ֑ה בְּאַהֲבַ֤ת יְהוָה֙ אֶת־עַמּ֔וֹ נְתָנְךָ֥ עֲלֵיהֶ֖ם מֶֽלֶךְ׃ 11 וַיֹּאמֶר֮ חוּרָם֒ בָּר֤וּךְ יְהוָה֙ אֱלֹהֵ֣י יִשְׂרָאֵ֔ל אֲשֶׁ֣ר עָשָׂ֔ה אֶת־הַשָּׁמַ֖יִם וְאֶת־הָאָ֑רֶץ אֲשֶׁ֣ר נָתַן֩ לְדָוִ֨יד הַמֶּ֜לֶךְ בֵּ֣ן חָכָ֗ם יוֹדֵ֙עַ֙ שֵׂ֣כֶל וּבִינָ֔ה אֲשֶׁ֤ר יִבְנֶה־בַּ֙יִת֙ לַיהוָ֔ה וּבַ֖יִת לְמַלְכוּתֽוֹ׃ 12 וְעַתָּ֗ה שָׁלַ֧חְתִּי אִישׁ־חָכָ֛ם יוֹדֵ֥עַ בִּינָ֖ה לְחוּרָ֥ם אָבִֽי׃ 13 בֶּן־אִשָּׁ֞ה מִן־בְּנ֣וֹת דָּ֗ן וְאָבִ֣יו אִישׁ־צֹרִ֡י יוֹדֵ֡עַ לַעֲשׂ֣וֹת בַּזָּֽהָב־וּ֠בַכֶּסֶף בַּנְּחֹ֨שֶׁת בַּבַּרְזֶ֜ל בָּאֲבָנִ֣ים וּבָעֵצִ֗ים בָּאַרְגָּמָ֤ן בַּתְּכֵ֙לֶת֙ וּבַבּ֣וּץ וּבַכַּרְמִ֔יל וּלְפַתֵּ֙חַ֙ כָּל־פִּתּ֔וּחַ וְלַחְשֹׁ֖ב כָּל־מַחֲשָׁ֑בֶת אֲשֶׁ֤ר יִנָּֽתֶן־לוֹ֙ עִם־חֲכָמֶ֔יךָ וְֽחַכְמֵ֔י אֲדֹנִ֖י דָּוִ֥יד אָבִֽיךָ׃ 14 וְ֠עַתָּה הַחִטִּ֨ים וְהַשְּׂעֹרִ֜ים הַשֶּׁ֤מֶן וְהַיַּ֙יִן֙ אֲשֶׁ֣ר אָמַ֣ר אֲדֹנִ֔י יִשְׁלַ֖ח לַעֲבָדָֽיו׃ 15 וַ֠אֲנַחְנוּ נִכְרֹ֨ת עֵצִ֤ים מִן־הַלְּבָנוֹן֙ כְּכָל־צָרְכֶּ֔ךָ וּנְבִיאֵ֥ם לְךָ֛ רַפְסֹד֖וֹת עַל־יָ֣ם יָפ֑וֹ וְאַתָּ֛ה תַּעֲלֶ֥ה אֹתָ֖ם יְרוּשָׁלָֽ͏ִם׃   פ
16 וַיִּסְפֹּ֣ר שְׁלֹמֹ֗ה כָּל־הָאֲנָשִׁ֤ים הַגֵּירִים֙ אֲשֶׁר֙ בְּאֶ֣רֶץ יִשְׂרָאֵ֔ל אַחֲרֵ֣י הַסְּפָ֔ר אֲשֶׁ֥ר סְפָרָ֖ם דָּוִ֣יד אָבִ֑יו וַיִּמָּצְא֗וּ מֵאָ֤ה וַחֲמִשִּׁים֙ אֶ֔לֶף וּשְׁלֹ֥שֶׁת אֲלָפִ֖ים וְשֵׁ֥שׁ מֵאֽוֹת׃ 17 וַיַּ֨עַשׂ מֵהֶ֜ם שִׁבְעִ֥ים אֶ֙לֶף֙ סַבָּ֔ל וּשְׁמֹנִ֥ים אֶ֖לֶף חֹצֵ֣ב בָּהָ֑ר וּשְׁלֹ֤שֶׁת אֲלָפִים֙ וְשֵׁ֣שׁ מֵא֔וֹת מְנַצְּחִ֖ים לְהַעֲבִ֥יד אֶת־הָעָֽם׃