Yiddish
Hebrew
אידיש
1 און דוד המלך האָט געזאָגט צו דער גאַנצער אײַנזאַמלונג: שלמה מײַן זון, װאָס אים אײנעם האָט גאָט אױסדערװײלט, איז יונג און שװאַך, און די אַרבעט איז גרױס, װאָרום ניט פֿאַר אַ מענטשן איז דער פּאַלאַץ, נאָר פֿאַר גאָט דעם האַר. 2 און מיט אַלע מײַנע כּוֹחות האָב איך אָנגעגרײט פֿאַר דעם הױז פֿון מײַן גאָט, גאָלד פֿאַר די גילדערנע זאַכן, און זילבער פֿאַר די זילבערנע, און קופּער פֿאַר די קופּערנע, אײַזן פֿאַר די אײַזערנע, און האָלץ פֿאַר די הילצערנע; אָניקלשטײנער און שטײנער צום אײַנפֿאַסן, גלאַנציקע און פֿילפֿאַרביקע שטײנער, און אַלערלײ טײַער געשטײן, און מירמלשטײנער לרָובֿ. 3 און מער נאָך: װײַל איך באַגער דאָס הױז פֿון מײַן גאָט, האָב איך אַן אוֹצר גאָלד און זילבער װאָס איך גיב אַװעק פֿאַר דעם הױז פֿון מײַן גאָט, אַחוץ אַלץ װאָס איך האָב אָנגעגרײט פֿאַר דעם הײליקן הױז: 4 דרײַ טױזנט צענטנער גאָלד, פֿון גאָלד פֿון אוֹפֿיר, און זיבן טױזנט צענטנער געלײַטערטע זילבער, אױף צו באַלײגן די װענט פֿון די הײַזער; 5 גאָלד װוּ מע דאַרף גאָלד, און זילבער װוּ זילבער; און פֿאַר יעטװעדער אַרבעט דורך דער האַנט פֿון מײַנסטערס. און װער װיל הײַנט מנדבֿ זײַן מיט זײַן פֿולער האַנט צו גאָט? 6 און די האַרן פֿון די פֿאָטערהײַזער, און די האַרן פֿון די שבֿטים פֿון ישׂראל, און די הױפּטלײַט פֿון די טױזנטן און די הונדערטן, און די אױבערלײַט איבער דעם מלכס װירטשאַפֿט, האָבן מנדבֿ געװען. 7 און זײ האָבן געשאָנקען פֿאַר דער אַרבעט פֿון גאָטס הױז, גאָלד פֿינף טױזנט צענטנער, און אַדַרכּוֹנים צען טױזנט, און זילבער צען טױזנט צענטנער, און קופּער אַכצן טױזנט צענטנער, און אײַזן הונדערט טױזנט צענטנער. 8 און די װאָס בײַ זײ האָבן זיך געפֿונען טײַערע שטײנער, האָבן עס אַװעקגעגעבן צו דעם שאַץ פֿון גאָטס הױז, אונטער דער האַנט פֿון יחיאֵל דעם גֵרשוני. 9 און דאָס פֿאָלק האָט זיך געפֿרײט װאָס זײ האָבן מנדבֿ געװען, װאָרום מיטן גאַנצן האַרצן האָבן זײ מנדבֿ געװען צו גאָט, און אױך דוד המלך האָט זיך געפֿרײט אַ גרױס פֿרײד.
10 און דוד האָט געלױבט גאָט פֿאַר די אױגן פֿון דער גאַנצער אײַנזאַמלונג, און דוד האָט געזאָגט: געלױבט ביסטו יהוה דער גאָט פֿון ישׂראל, אונדזער פֿאָטער, פֿון אײביק און ביז אײביק. 11 דײַן, גאָט, איז די גרױסקײט, און די שטאַרקײט, און די פּראַכטיקײט, און די אײביקײט, און דער גלאַנץ, װאָרום אַלץ װאָס אױפֿן הימל און אױף דער ערד [איז דײַן]; דײַן, גאָט, איז די מלוכה, און דו ביסט דערהױבן צום הױפּט איבער אַלעם. 12 און עוֹשר און כּבֿוד זײַנען פֿון דיר, און דו געװעלטיקסט איבער אַלץ, און אין דײַן האַנט איז כּוֹח און גבֿורה, און אין דײַן האַנט איז צו גרײַסן און צו שטאַרקן אַלעמען. 13 און אַצונד, אונדזער גאָט, דאַנקען מיר דיר, און לױבן דײַן פּראַכטיקן נאָמען. 14 װאָרום װער בין איך, און װער איז מײַן פֿאָלק, אַז מיר זאָלן האָבן בכּוֹח מנדבֿ צו זײַן אַזױװאָס? נאָר פֿון דיר איז אַלץ, און פֿון דײַן האַנט האָבן מיר דיר געגעבן. 15 װאָרום פֿרעמדע זײַנען מיר פֿאַר דיר, און אײַנגעװאַנדערטע, אַזױ װי אַלע אונדזערע עלטערן; אַזױ װי אַ שאָטן זײַנען אונדזערע טעג אױף דער ערד, און אָן אַ באַשטאַנד. 16 יהוה אונדזער גאָט, דאָסדאָזיקע גאַנצע רײַכטום װאָס מיר האָבן אָנגעגרײט אױף דיר צו בױען אַ הױז פֿאַר דײַן הײליקן נאָמען, איז פֿון דײַן האַנט, און אַלץ איז דײַן. 17 און איך װײס, מײַן גאָט, אַז דו פּרוּװסט דאָס האַרץ, און באַגערסט רעכטפֿאַרטיקײט. איך האָב מיט רעכטפֿאַרטיקײט פֿון מײַן האַרצן מנדבֿ געװען דאָס אַלץ; און אַצונד האָב איך געזען מיט שׂמכה װי דײַן פֿאָלק װאָס געפֿינט זיך דאָ האָט מנדבֿ געװען צו דיר. 18 יהוה דער גאָט פֿון אַבֿרהם, יצחק, און ישׂראל, אונדזערע עלטערן, האַלט דאָס אָן אױף אײביק, די טראַכטונג פֿון די געדאַנקען פֿון דײַן פֿאָלקס האַרצן, און קער זײער האַרץ צו דיר. 19 און שלמהן מײַן זון גיב אַ גאַנץ האַרץ צו היטן דײַנע געבאָט, דײַנע אָנזאָגן, און דײַנע געזעצן, און צו טאָן דאָס אַלץ, און צו בױען דעם פּאַלאַץ װאָס איך האָב צוגעגרײט.
20 און דוד האָט געזאָגט צו דער גאַנצער אײַנזאַמלונג: לױבט נון יהוה אײַער גאָט. און די גאַנצע אײַנזאַמלונג האָט געלױבט יהוה דעם גאָט פֿון זײערע עלטערן, און זײ האָבן זיך גענײַגט און זיך געבוקט צו גאָט און צום מלך. 21 און זײ האָבן געשלאַכט שלאַכטאָפּפֿער צו גאָט, און אױפֿגעבראַכט בראַנדאָפּפֿער צו גאָט, אױף מאָרגן פֿון יענעם טאָג, טױזנט אָקסן, טױזנט װידערס, טױזנט שעפּסן, מיט זײערע גיסאָפּפֿער, און שלאַכטאָפּפֿער לרָובֿ פֿאַר גאַנץ ישׂראל. 22 און זײ האָבן געגעסן און געטרונקען פֿאַר גאָט אין יענעם טאָג מיט גרױס שׂמחה, און זײ האָבן אַ צװײט מאָל געמאַכט שלמה דעם זון פֿון דודן פֿאַר אַ מלך, און געזאַלבט פֿאַר אַ פֿירשט פֿון גאָט, און צָדוֹקן פֿאַר אַ כּהן. 23 און שלמה האָט זיך געזעצט אױף דעם טראָן פֿון גאָט פֿאַר אַ מלך אױף דעם אָרט פֿון זײַן פֿאָטער דודן, און ער האָט באַגליקט. און גאַנץ ישׂראל האָבן זיך צוגעהערט צו אים. 24 און אַלע האַרן, און די גיבוֹרים, און אױך אַלע זין פֿון דעם מלך דוד, האָבן זיך אונטערװאָרפֿן אונטער שלמה המלך. 25 און גאָט האָט שלמהן הױך געגרײסט פֿאַר די אױגן פֿון גאַנץ ישׂראל, און ער האָט געגעבן אױף אים אַ קיניגלעכן גלאַנץ װאָס איז ניט געװען אױף קײן מלך איבער ישׂראל פֿאַר אים.
26 און דוד דער זון פֿון יִשַין האָט געקיניגט איבער גאַנץ ישׂראל. 27 און די טעג װאָס ער האָט געקיניגט איבער ישׂראל, זײַנען געװען פֿערציק יאָר: אין חבֿרון האָט ער געקיניגט זיבן יאָר, און אין ירושָלַיִם האָט ער געקיניגט דרײַ און דרײַסיק. 28 און ער איז געשטאָרבן אין אַ גוטער עלטער, זאַט מיט טעג, עוֹשר, און כּבֿוד; און זײַן זון שלמה איז געװאָרן מלך אױף זײַן אָרט. 29 און די זאַכן װעגן דודן, די ערשטע אַזױ װי לעצטע, זײ זײַנען באַשריבן אין די װערטער פֿון שמואל דעם זעער, און אין די װערטער פֿון נָתָן דעם נבֿיא, און אין די װערטער פֿון גָד דעם זעער, 30 מיט זײַן גאַנצער מלוכה, און זײַנע גבֿורות, און די צײַטן װאָס זײַנען אַריבער איבער אים און איבער ישׂראל, און איבער אַלע קיניגרײַכן פֿון די לענדער.
עברית
1 וַיֹּ֨אמֶר דָּוִ֤יד הַמֶּ֙לֶךְ֙ לְכָל־הַקָּהָ֔ל שְׁלֹמֹ֨ה בְנִ֥י אֶחָ֛ד בָּֽחַר־בּ֥וֹ אֱלֹהִ֖ים נַ֣עַר וָרָ֑ךְ וְהַמְּלָאכָ֣ה גְדוֹלָ֔ה כִּ֣י לֹ֤א לְאָדָם֙ הַבִּירָ֔ה כִּ֖י לַיהוָ֥ה אֱלֹהִֽים׃ 2 וּֽכְכָל־כֹּחִ֞י הֲכִינ֣וֹתִי לְבֵית־אֱלֹהַ֗י הַזָּהָ֣ב לַ֠זָּהָב וְהַכֶּ֨סֶף לַכֶּ֜סֶף וְהַנְּחֹ֣שֶׁת לַנְּחֹ֗שֶׁת הַבַּרְזֶל֙ לַבַּרְזֶ֔ל וְהָעֵצִ֖ים לָעֵצִ֑ים אַבְנֵי־שֹׁ֨הַם וּמִלּוּאִ֜ים אַבְנֵי־פ֣וּךְ וְרִקְמָ֗ה וְכֹ֨ל אֶ֧בֶן יְקָרָ֛ה וְאַבְנֵי־שַׁ֖יִשׁ לָרֹֽב׃ 3 וְע֗וֹד בִּרְצוֹתִי֙ בְּבֵ֣ית אֱלֹהַ֔י יֶשׁ־לִ֥י סְגֻלָּ֖ה זָהָ֣ב וָכָ֑סֶף נָתַ֤תִּי לְבֵית־אֱלֹהַי֙ לְמַ֔עְלָה מִכָּל־הֲכִינ֖וֹתִי לְבֵ֥ית הַקֹּֽדֶשׁ׃ 4 שְׁלֹ֧שֶׁת אֲלָפִ֛ים כִּכְּרֵ֥י זָהָ֖ב מִזְּהַ֣ב אוֹפִ֑יר וְשִׁבְעַ֨ת אֲלָפִ֤ים כִּכַּר־כֶּ֙סֶף֙ מְזֻקָּ֔ק לָט֖וּחַ קִיר֥וֹת הַבָּתִּֽים׃ 5 לַזָּהָ֤ב לַזָּהָב֙ וְלַכֶּ֣סֶף לַכֶּ֔סֶף וּלְכָל־מְלָאכָ֖ה בְּיַ֣ד חָרָשִׁ֑ים וּמִ֣י מִתְנַדֵּ֔ב לְמַלֹּ֥אות יָד֛וֹ הַיּ֖וֹם לַיהוָֽה׃ 6 וַיִּֽתְנַדְּבוּ֩ שָׂרֵ֨י הָאָב֜וֹת וְשָׂרֵ֣י שִׁבְטֵ֣י יִשְׂרָאֵ֗ל וְשָׂרֵ֤י הָאֲלָפִים֙ וְהַמֵּא֔וֹת וּלְשָׂרֵ֖י מְלֶ֥אכֶת הַמֶּֽלֶךְ׃ 7 וַֽיִּתְּנ֞וּ לַעֲבוֹדַ֣ת בֵּית־הָאֱלֹהִ֗ים זָהָ֞ב כִּכָּרִ֣ים חֲמֵֽשֶׁת־אֲלָפִים֮ וַאֲדַרְכֹנִ֣ים רִבּוֹ֒ וְכֶ֗סֶף כִּכָּרִים֙ עֲשֶׂ֣רֶת אֲלָפִ֔ים וּנְחֹ֕שֶׁת רִבּ֛וֹ וּשְׁמוֹנַ֥ת אֲלָפִ֖ים כִּכָּרִ֑ים וּבַרְזֶ֖ל מֵֽאָה־אֶ֥לֶף כִּכָּרִֽים׃ 8 וְהַנִּמְצָ֤א אִתּוֹ֙ אֲבָנִ֔ים נָתְנ֖וּ לְאוֹצַ֣ר בֵּית־יְהוָ֑ה עַ֥ל יַד־יְחִיאֵ֖ל הַגֵּרְשֻׁנִּֽי׃ 9 וַיִּשְׂמְח֤וּ הָעָם֙ עַל־הִֽתְנַדְּבָ֔ם כִּ֚י בְּלֵ֣ב שָׁלֵ֔ם הִֽתְנַדְּב֖וּ לַיהוָ֑ה וְגַם֙ דָּוִ֣יד הַמֶּ֔לֶךְ שָׂמַ֖ח שִׂמְחָ֥ה גְדוֹלָֽה׃   פ
10 וַיְבָ֤רֶךְ דָּוִיד֙ אֶת־יְהוָ֔ה לְעֵינֵ֖י כָּל־הַקָּהָ֑ל וַיֹּ֣אמֶר דָּוִ֗יד בָּר֨וּךְ אַתָּ֤ה יְהוָה֙ אֱלֹהֵי֙ יִשְׂרָאֵ֣ל אָבִ֔ינוּ מֵעוֹלָ֖ם וְעַד־עוֹלָֽם׃ 11 לְךָ֣ יְ֠הוָה הַגְּדֻלָּ֨ה וְהַגְּבוּרָ֤ה וְהַתִּפְאֶ֙רֶת֙ וְהַנֵּ֣צַח וְהַה֔וֹד כִּי־כֹ֖ל בַּשָּׁמַ֣יִם וּבָאָ֑רֶץ לְךָ֤ יְהוָה֙ הַמַּמְלָכָ֔ה וְהַמִּתְנַשֵּׂ֖א לְכֹ֥ל לְרֹֽאשׁ׃ 12 וְהָעֹ֤שֶׁר וְהַכָּבוֹד֙ מִלְּפָנֶ֔יךָ וְאַתָּה֙ מוֹשֵׁ֣ל בַּכֹּ֔ל וּבְיָדְךָ֖ כֹּ֣חַ וּגְבוּרָ֑ה וּבְיָ֣דְךָ֔ לְגַדֵּ֥ל וּלְחַזֵּ֖ק לַכֹּֽל׃ 13 וְעַתָּ֣ה אֱלֹהֵ֔ינוּ מוֹדִ֥ים אֲנַ֖חְנוּ לָ֑ךְ וּֽמְהַֽלְלִ֖ים לְשֵׁ֥ם תִּפְאַרְתֶּֽךָ׃ 14 וְכִ֨י מִ֤י אֲנִי֙ וּמִ֣י עַמִּ֔י כִּֽי־נַעְצֹ֣ר כֹּ֔חַ לְהִתְנַדֵּ֖ב כָּזֹ֑את כִּֽי־מִמְּךָ֣ הַכֹּ֔ל וּמִיָּדְךָ֖ נָתַ֥נּוּ לָֽךְ׃ 15 כִּֽי־גֵרִ֨ים אֲנַ֧חְנוּ לְפָנֶ֛יךָ וְתוֹשָׁבִ֖ים כְּכָל־אֲבֹתֵ֑ינוּ כַּצֵּ֧ל יָמֵ֛ינוּ עַל־הָאָ֖רֶץ וְאֵ֥ין מִקְוֶֽה׃ 16 יְהוָ֣ה אֱלֹהֵ֔ינוּ כֹ֣ל הֶהָמ֤וֹן הַזֶּה֙ אֲשֶׁ֣ר הֲכִינֹ֔נוּ לִבְנֽוֹת־לְךָ֥ בַ֖יִת לְשֵׁ֣ם קָדְשֶׁ֑ךָ מִיָּדְךָ֥ היא וּלְךָ֥ הַכֹּֽל׃ 17 וְיָדַ֣עְתִּי אֱלֹהַ֔י כִּ֤י אַתָּה֙ בֹּחֵ֣ן לֵבָ֔ב וּמֵישָׁרִ֖ים תִּרְצֶ֑ה אֲנִ֗י בְּיֹ֤שֶׁר לְבָבִי֙ הִתְנַדַּ֣בְתִּי כָל־אֵ֔לֶּה וְעַתָּ֗ה עַמְּךָ֙ הַנִּמְצְאוּ־פֹ֔ה רָאִ֥יתִי בְשִׂמְחָ֖ה לְהִֽתְנַדֶּב־לָֽךְ׃ 18 יְהוָ֗ה אֱ֠לֹהֵי אַבְרָהָ֞ם יִצְחָ֤ק וְיִשְׂרָאֵל֙ אֲבֹתֵ֔ינוּ שֳׁמְרָה־זֹּ֣את לְעוֹלָ֔ם לְיֵ֥צֶר מַחְשְׁב֖וֹת לְבַ֣ב עַמֶּ֑ךָ וְהָכֵ֥ן לְבָבָ֖ם אֵלֶֽיךָ׃ 19 וְלִשְׁלֹמֹ֣ה בְנִ֗י תֵּ֚ן לֵבָ֣ב שָׁלֵ֔ם לִשְׁמוֹר֙ מִצְוֺתֶ֔יךָ עֵדְוֺתֶ֖יךָ וְחֻקֶּ֑יךָ וְלַעֲשׂ֣וֹת הַכֹּ֔ל וְלִבְנ֖וֹת הַבִּירָ֥ה אֲשֶׁר־הֲכִינֽוֹתִי׃   פ
20 וַיֹּ֤אמֶר דָּוִיד֙ לְכָל־הַקָּהָ֔ל בָּֽרְכוּ־נָ֖א אֶת־יְהוָ֣ה אֱלֹהֵיכֶ֑ם וַיְבָרֲכ֣וּ כָֽל־הַקָּהָ֗ל לַיהוָה֙ אֱלֹהֵ֣י אֲבֹֽתֵיהֶ֔ם וַיִּקְּד֧וּ וַיִּֽשְׁתַּחֲו֛וּ לַיהוָ֖ה וְלַמֶּֽלֶךְ׃ 21 וַיִּזְבְּח֣וּ לַיהוָ֣ה זְ֠בָחִים וַיַּעֲל֨וּ עֹל֜וֹת לַיהוָ֗ה לְֽמָחֳרַת֮ הַיּ֣וֹם הַהוּא֒ פָּרִ֨ים אֶ֜לֶף אֵילִ֥ים אֶ֛לֶף כְּבָשִׂ֥ים אֶ֖לֶף וְנִסְכֵּיהֶ֑ם וּזְבָחִ֥ים לָרֹ֖ב לְכָל־יִשְׂרָאֵֽל׃ 22 וַיֹּאכְל֨וּ וַיִּשְׁתּ֜וּ לִפְנֵ֧י יְהוָ֛ה בַּיּ֥וֹם הַה֖וּא בְּשִׂמְחָ֣ה גְדוֹלָ֑ה וַיַּמְלִ֤יכוּ שֵׁנִית֙ לִשְׁלֹמֹ֣ה בֶן־דָּוִ֔יד וַיִּמְשְׁח֧וּ לַיהוָ֛ה לְנָגִ֥יד וּלְצָד֖וֹק לְכֹהֵֽן׃ 23 וַיֵּ֣שֶׁב שְׁ֠לֹמֹה עַל־כִּסֵּ֨א יְהוָ֧ה לְמֶ֛לֶךְ תַּֽחַת־דָּוִ֥יד אָבִ֖יו וַיַּצְלַ֑ח וַיִּשְׁמְע֥וּ אֵלָ֖יו כָּל־יִשְׂרָאֵֽל׃ 24 וְכָל־הַשָּׂרִים֙ וְהַגִּבֹּרִ֔ים וְגַ֕ם כָּל־בְּנֵ֖י הַמֶּ֣לֶךְ דָּוִ֑יד נָ֣תְנוּ יָ֔ד תַּ֖חַת שְׁלֹמֹ֥ה הַמֶּֽלֶךְ׃ 25 וַיְגַדֵּ֨ל יְהוָ֤ה אֶת־שְׁלֹמֹה֙ לְמַ֔עְלָה לְעֵינֵ֖י כָּל־יִשְׂרָאֵ֑ל וַיִּתֵּ֤ן עָלָיו֙ ה֣וֹד מַלְכ֔וּת אֲ֠שֶׁר לֹֽא־הָיָ֧ה עַל־כָּל־מֶ֛לֶךְ לְפָנָ֖יו עַל־יִשְׂרָאֵֽל׃   פ
26 וְדָוִיד֙ בֶּן־יִשָׁ֔י מָלַ֖ךְ עַל־כָּל־יִשְׂרָאֵֽל׃ 27 וְהַיָּמִ֗ים אֲשֶׁ֤ר מָלַךְ֙ עַל־יִשְׂרָאֵ֔ל אַרְבָּעִ֖ים שָׁנָ֑ה בְּחֶבְר֤וֹן מָלַךְ֙ שֶׁ֣בַע שָׁנִ֔ים וּבִירוּשָׁלַ֥͏ִם מָלַ֖ךְ שְׁלֹשִׁ֥ים וְשָׁלֽוֹשׁ׃ 28 וַיָּ֙מָת֙ בְּשֵׂיבָ֣ה טוֹבָ֔ה שְׂבַ֥ע יָמִ֖ים עֹ֣שֶׁר וְכָב֑וֹד וַיִּמְלֹ֛ךְ שְׁלֹמֹ֥ה בְנ֖וֹ תַּחְתָּֽיו׃ 29 וְדִבְרֵי֙ דָּוִ֣יד הַמֶּ֔לֶךְ הָרִאשֹׁנִ֖ים וְהָאֲחרֹנִ֑ים הִנָּ֣ם כְּתוּבִ֗ים עַל־דִּבְרֵי֙ שְׁמוּאֵ֣ל הָרֹאֶ֔ה וְעַל־דִּבְרֵי֙ נָתָ֣ן הַנָּבִ֔יא וְעַל־דִּבְרֵ֖י גָּ֥ד הַחֹזֶֽה׃ 30 עִ֥ם כָּל־מַלְכוּת֖וֹ וּגְבוּרָת֑וֹ וְהָעִתִּ֗ים אֲשֶׁ֨ר עָבְר֤וּ עָלָיו֙ וְעַל־יִשְׂרָאֵ֔ל וְעַ֖ל כָּל־מַמְלְכ֥וֹת הָאֲרָצֽוֹת׃   פ