Yiddish
Hebrew
אידיש
1 אין ערשטן יאָר פֿון בלשאַצַר דעם מלך פֿון בבֿל, האָט דניאל געזען אַ חלום, און זעונגען פֿון זײַן קאָפּ אױף זײַן געלעגער; דענצמאָל האָט ער אױפֿגעשריבן דעם חלום, און האָט דערצײלט דעם עיקר פֿון דער זאַך. 2 דניאל האָט אָנגעהױבן און דערצײלט: איך האָב געזען אין מײַן זעואנג בײַ נאַכט, ערשט די פֿיר װינטן פֿון הימל האָבן אױסגעבראָכן אױפֿן גרױסן ים. 3 און פֿיר גרױסע חיות זײַנען אַרױסגעקומען פֿון ים, אײנע אַנדערש פֿון דער אַנדערער. 4 די ערשטע איז געװען אַזױ װי אַ לײב, און פֿליגלען פֿון אַן אָדלער האָט זי געהאַט; איך האָב געקוקט ביז אירע פֿליגלען זײַנען אױסגעפֿליקט געװאָרן, און זי איז אױפֿגעהױבן געװאָרן פֿון דער ערד, און איז אַװעקגעשטעלט געװאָרן אױף צװײ פֿיס אַזױ װי אַ מענטש, און אַ האַרץ פֿון אַ מענטשן איז איר געגעבן געװאָרן. 5 און זע, אַן אַנדער חיה, אַ צװײטע, איז געװען געגליכן צו אַ בער, און זי איז געשטעלט געװאָרן אױף אײן זײַט, און דרײַ ריפּן זײַנען געװען אין איר מױל צװישן אירע צײנער; און אַזױ האָט מען צו איר געזאָגט: שטײ אױף, עס פֿלײש אַ סך. 6 דערנאָך האָב איך געזען, ערשט אַן אַנדערע, אַזױ װי אַ לעמפּערט; און זי האָט געהאַט פֿיר פֿליגלען פֿון אַ פֿױגל אױף איר רוקן, און פֿיר קעפּ האָט די חיה געהאַט; און געװעלטיקײט איז איר געגעבן געװאָרן. 7 דערנאָך האָב איך געזען אין די זעונגען פֿון דער נאַכט, ערשט אַ פֿירטע חיה, שרעקלעך און מוֹראדיק, און געװאַלטיק שטאַרק; און גרױסע אײַזערנע צײנער האָט זי געהאַט; זי האָט געגעסן און האָט צעמאָלן, און דעם רעשט האָט זי צעטראָטן מיט אירע פֿיס; און זי איז געװען אַנדערש פֿון אַלע חיות װאָס פֿאַר איר, און צען הערנער האָט זי געהאַט. 8 האָב איך באַטראַכט די הערנער, ערשט אַן אַנדער האָרן, אַ קלײנער, איז אַרױסגעװאַקסן צװישן זײ, און דרײַ פֿון די פֿאָדערשטע הערנער זײַנען אױסגעריסן געװאָרן פֿון פֿאַר אים; און זע, אױגן אַזױ װי די אױגן פֿון אַ מענטשן זײַנען געװען אין דעם דאָזיקן האָרן, און אַ מױל װאָס האָט גערעדט גרױס. 9 איך האָב געקוקט ביז טראָנען האָט מען אױפֿגעשטעלט, און אַן אַלטבאַטאָגטער האָט זיך געזעצט; זײַן מלבוש איז געװען װי װײַסער שנײ, און די האָר פֿון זײַן קאָפּ װי לױטערע װאָל; זײַן טראָן איז געװען פֿלאַמען פֿײַער, די רעדער דערפֿון, ברענעדיק פֿײַער. 10 אַ טײַך פֿײַער האָט אַרױסגעשטראָמט, און איז אַרױסגעגאַנגען פֿון פֿאַר אים; טױזטן מאָל טױזנט האָבן אים באַדינט, און צען טױזנט מאָל צען טױזנט זײַנען פֿאַר אים געשטאַנען; אַ בית-דין איז געזעסן, און ביכער זײַנען געװען געעפֿנט. 11 האָב איך דענצמאָל געקוקט פֿון װעגן דעם קָול פֿון די גרױסע װערטער װאָס דער האָרן האָט גערעדט – איך האָב געקוקט ביז די חיה איז געטײט געװאָרן, און איר לײַב איז פֿאַרטיליקט געװאָרן, און איבערגעגעבן געװאָרן צום בראַנד פֿון פֿײַער. 12 און פֿון די איבעריקע חיות האָט מען אָפּגעטאָן זײער געװעלטיקײט, אָבער אַ פֿאַרלענגערונג פֿון לעבן איז זײ געגעבן געװאָרן ביז אַ צײַט און שעה. 13 איך האָב געזען אין זעונגען פֿון דער נאַכט, ערשט אױף װאָלקנס פֿון הימל איז אָנגעקומען אַזױ װי אַ מענטשנקינד, און ביז דעם אַלטבאַטאָגטן האָט ער דערגרײכט, און מע האָט אים געבראַכט פֿאַר אים. 14 און אים איז געגעבן געװאָרן געװעלטיקײט, און כּבֿוד, און מלוכה, אַז אַלע פֿעלקער, אומות, און לשוֹנות, זאָלן דינען צו אים; זײַן געװעלטיקײט אַן אײביקע געװעלטיקײט, װאָס פֿאַרגײט ניט, און זײַן מלוכה, אַזאַ װאָס װערט ניט צעשטערט.
15 איז מיר, דניאל, באַטריבט געװאָרן מײַן געמיט אין לײַב, און די זעונגען פֿון מײַן קאָפּ האָבן מיך געשראָקן. 16 האָב איך גענענט צו אײנעם פֿון די װאָס זײַנען געשטאַנען דערבײַ, און איך האָב געפֿרעגט די ריכטיקײט װעגן דעם אַלעם, און ער האָט מיר דערצײלט, און האָט מיך געמאַכט װיסן דעם פּיתרון פֿון די זאַכן: 17 די דאָזיקע גרױסע חיות, װאָס זײַנען פֿיר, זײַנען פֿיר מלכים װאָס װעלן אױפֿשטײן אױף דער ערד. 18 אָבער די הײליקע פֿון דעם העכסטן װעלן איבערנעמען די מלוכה, און זײ װעלן האַלטן די מלוכה ביז אײביקײט און ביז אײביקאײביקײטן. 19 דענצמאָל האָב איך געװאָלט װיסן די ריכטיקײט װעגן דער פֿירטער חיה, װאָס איז געװען אַנדערש פֿון זײ אַלעמען- זײער מוֹראדיק, װאָס אירע צײנער זײַנען געװען פֿון אײַזן, און אירע נעגל פֿון קופּער, װאָס האָט געגעסן, צעמאָלן, און דעם רעשט צעטראָטן מיט אירע פֿיס; 20 און װעגן די צען הערנער װאָס אױף איר קאָפּ, און דעם אַנדערן װאָס איז אױסגעװאַקסן, און דרײַ זײַנען אַרױסגעפֿאַלן פֿון פֿאַר אים – דעם דאָזיקן האָרן װאָס האָט געהאַט אױגן, און אַ מױל װאָס האָט גערעדט גרױס, און זײַן אױסזען איז געװען גרעסער װי פֿון זײַנע חבֿרים. 21 איך האָב געזען װי דער דאָזיקער האָרן האָט געמאַכט אַ מלחמה מיט די הײליקע, און איז זײ בײַגעקומען; 22 ביז דער אַלטבאַטאָגטער איז געקומען, און רעכט איז געגעבן געװאָרן די הײליקע פֿון דעם העכסטן, און די צײַט איז געקומען, און די מלוכה האָבן פֿאַרנומען די הײליקע. 23 האָט ער אַזױ געזאָגט: די פֿירטע חיה באַטײט: אַ פֿירטע מלוכה װעט זײַן אױף דער ערד, װאָס װעט זײַן אַנדערש פֿון אַלע מלוכות, און זי װעט פֿאַרצערן די גאַנצע ערד, און װעט זי צעטרעטן און צעמאָלן. 24 און די צען הערנער באַטײטן: פֿון דער דאָזיקער מלוכה װעלן אױפֿשטײן צען מלכים, און נאָך אַן אַנדערער װעט אױפֿשטײן נאָך זײ, און ער װעט זײַן אַנדערש פֿון די פֿריערדיקע, און דרײַ מלכים װעט ער אַראָפּװאַרפֿן. 25 און װערטער אַקעגן דעם העכסטן װעט ער רעדן, און די הײליקע פֿון דעם העכסטן װעט ער מאַטערן, און ער װעט טראַכטן צו ענדערן די צײַטן און דאָס געזעץ; און זײ װעלן איבערגעגעבן װערן אין זײַן האַנט, ביז אַ צײַט און צײַטן און אַ האַלבע צײַט. 26 אָבער אַ בית-דין װעט זיצן, און זײַן געװעלטיקײט װעט מען אַװעקנעמען, כּדי זי צו פֿאַרטיליקן און אונטערברענגען ביזן סָוף. 27 און די מלוכה, און די געװעלטיקײט, און די גרױסקײט פֿון די קיניגרײַכן אונטערן גאַנצן הימל, װעט איבערגעגעבן װערן צו דעם פֿאָלק פֿון הײליקע פֿון דעם העכסטן; זײער מלוכה װעט זײַן אַן אײביקע מלוכה, און אַלע געװעלטיקער װעלן דינען און געהאָרכן צו זײ. 28 ביז דאַנען איז דער סָוף פֿון דער זאַך. מיך, דניאל, האָבן מײַנע רעיוֹנות זײער געשראָקן, און מײַן פֿאַרב האָט זיך אױף מיר געביטן, און איך האָב די זאַך באַהאַלטן אין מײַן האַרצן.
עברית
1 בִּשְׁנַ֣ת חֲדָ֗ה לְבֵלְאשַׁצַּר֙ מֶ֣לֶךְ בָּבֶ֔ל דָּנִיֵּאל֙ חֵ֣לֶם חֲזָ֔ה וְחֶזְוֵ֥י רֵאשֵׁ֖הּ עַֽל־מִשְׁכְּבֵ֑הּ בֵּאדַ֙יִן֙ חֶלְמָ֣א כְתַ֔ב רֵ֥אשׁ מִלִּ֖ין אֲמַֽר׃ 2 עָנֵ֤ה דָנִיֵּאל֙ וְאָמַ֔ר חָזֵ֥ה הֲוֵ֛ית בְּחֶזְוִ֖י עִם־לֵֽילְיָ֑א וַאֲר֗וּ אַרְבַּע֙ רוּחֵ֣י שְׁמַיָּ֔א מְגִיחָ֖ן לְיַמָּ֥א רַבָּֽא׃ 3 וְאַרְבַּ֤ע חֵיוָן֙ רַבְרְבָ֔ן סָלְקָ֖ן מִן־יַמָּ֑א שָׁנְיָ֖ן דָּ֥א מִן־דָּֽא׃ 4 קַדְמָיְתָ֣א כְאַרְיֵ֔ה וְגַפִּ֥ין דִּֽי־נְשַׁ֖ר לַ֑הּ חָזֵ֣ה הֲוֵ֡ית עַד֩ דִּי־מְּרִ֨יטוּ גַפַּ֜יהּ וּנְטִ֣ילַת מִן־אַרְעָ֗א וְעַל־רַגְלַ֙יִן֙ כֶּאֱנָ֣שׁ הֳקִימַ֔ת וּלְבַ֥ב אֱנָ֖שׁ יְהִ֥יב לַֽהּ׃ 5 וַאֲר֣וּ חֵיוָה֩ אָחֳרִ֨י תִנְיָנָ֜ה דָּמְיָ֣ה לְדֹ֗ב וְלִשְׂטַר־חַד֙ הֳקִמַ֔ת וּתְלָ֥ת עִלְעִ֛ין בְּפֻמַּ֖הּ בֵּ֣ין שניה וְכֵן֙ אָמְרִ֣ין לַ֔הּ ק֥וּמִֽי אֲכֻ֖לִי בְּשַׂ֥ר שַׂגִּֽיא׃ 6 בָּאתַ֨ר דְּנָ֜ה חָזֵ֣ה הֲוֵ֗ית וַאֲר֤וּ אָֽחֳרִי֙ כִּנְמַ֔ר וְלַ֨הּ גַּפִּ֥ין אַרְבַּ֛ע דִּי־ע֖וֹף עַל־גביה וְאַרְבְּעָ֤ה רֵאשִׁין֙ לְחֵ֣יוְתָ֔א וְשָׁלְטָ֖ן יְהִ֥יב לַֽהּ׃ 7 בָּאתַ֣ר דְּנָה֩ חָזֵ֨ה הֲוֵ֜ית בְּחֶזְוֵ֣י לֵֽילְיָ֗א וַאֲר֣וּ חֵיוָ֣ה רביעיה דְּחִילָה֩ וְאֵֽימְתָנִ֨י וְתַקִּיפָ֜א יַתִּ֗ירָא וְשִׁנַּ֨יִן דִּֽי־פַרְזֶ֥ל לַהּ֙ רַבְרְבָ֔ן אָֽכְלָ֣ה וּמַדֱּקָ֔ה וּשְׁאָרָ֖א ברגליה רָפְסָ֑ה וְהִ֣יא מְשַׁנְּיָ֗ה מִן־כָּל־חֵֽיוָתָא֙ דִּ֣י קֽ͏ָדָמַ֔יהּ וְקַרְנַ֥יִן עֲשַׂ֖ר לַֽהּ׃ 8 מִשְׂתַּכַּ֨ל הֲוֵ֜ית בְּקַרְנַיָּ֗א וַ֠אֲלוּ קֶ֣רֶן אָחֳרִ֤י זְעֵירָה֙ סִלְקָ֣ת ביניהון וּתְלָ֗ת מִן־קַרְנַיָּא֙ קַדְמָ֣יָתָ֔א אתעקרו מִן־קדמיה וַאֲל֨וּ עַיְנִ֜ין כְּעַיְנֵ֤י אֲנָשָׁא֙ בְּקַרְנָא־דָ֔א וּפֻ֖ם מְמַלִּ֥ל רַבְרְבָֽן׃ 9 חָזֵ֣ה הֲוֵ֗ית עַ֣ד דִּ֤י כָרְסָוָן֙ רְמִ֔יו וְעַתִּ֥יק יוֹמִ֖ין יְתִ֑ב לְבוּשֵׁ֣הּ כִּתְלַ֣ג חִוָּ֗ר וּשְׂעַ֤ר רֵאשֵׁהּ֙ כַּעֲמַ֣ר נְקֵ֔א כָּרְסְיֵהּ֙ שְׁבִיבִ֣ין דִּי־נ֔וּר גַּלְגִּלּ֖וֹהִי נ֥וּר דָּלִֽק׃ 10 נְהַ֣ר דִּי־נ֗וּר נָגֵ֤ד וְנָפֵק֙ מִן־קֳדָמ֔וֹהִי אֶ֤לֶף אלפים יְשַׁמְּשׁוּנֵּ֔הּ וְרִבּ֥וֹ רבון קֽ͏ָדָמ֣וֹהִי יְקוּמ֑וּן דִּינָ֥א יְתִ֖ב וְסִפְרִ֥ין פְּתִֽיחוּ׃ 11 חָזֵ֣ה הֲוֵ֔ית בֵּאדַ֗יִן מִן־קָל֙ מִלַּיָּ֣א רַבְרְבָתָ֔א דִּ֥י קַרְנָ֖א מְמַלֱּלָ֑ה חָזֵ֣ה הֲוֵ֡ית עַד֩ דִּ֨י קְטִילַ֤ת חֵֽיוְתָא֙ וְהוּבַ֣ד גִּשְׁמַ֔הּ וִיהִיבַ֖ת לִיקֵדַ֥ת אֶשָּֽׁא׃ 12 וּשְׁאָר֙ חֵֽיוָתָ֔א הֶעְדִּ֖יו שָׁלְטָנְה֑וֹן וְאַרְכָ֧ה בְחַיִּ֛ין יְהִ֥יבַת לְה֖וֹן עַד־זְמַ֥ן וְעִדָּֽן׃ 13 חָזֵ֤ה הֲוֵית֙ בְּחֶזְוֵ֣י לֵֽילְיָ֔א וַאֲרוּ֙ עִם־עֲנָנֵ֣י שְׁמַיָּ֔א כְּבַ֥ר אֱנָ֖שׁ אָתֵ֣ה הֲוָ֑ה וְעַד־עַתִּ֤יק יֽוֹמַיָּא֙ מְטָ֔ה וּקְדָמ֖וֹהִי הַקְרְבֽוּהִי׃ 14 וְלֵ֨הּ יְהִ֤יב שָׁלְטָן֙ וִיקָ֣ר וּמַלְכ֔וּ וְכֹ֣ל עַֽמְמַיָּ֗א אֻמַיָּ֛א וְלִשָּׁנַיָּ֖א לֵ֣הּ יִפְלְח֑וּן שָׁלְטָנֵ֞הּ שָׁלְטָ֤ן עָלַם֙ דִּֽי־לָ֣א יֶעְדֵּ֔ה וּמַלְכוּתֵ֖הּ דִּי־לָ֥א תִתְחַבַּֽל׃   פ
15 אֶתְכְּרִיַּ֥ת רוּחִ֛י אֲנָ֥ה דָנִיֵּ֖אל בְּג֣וֹא נִדְנֶ֑ה וְחֶזְוֵ֥י רֵאשִׁ֖י יְבַהֲלֻנַּֽנִי׃ 16 קִרְבֵ֗ת עַל־חַד֙ מִן־קָ֣אֲמַיָּ֔א וְיַצִּיבָ֥א אֶבְעֵֽא־מִנֵּ֖הּ עַֽל־כָּל־דְּנָ֑ה וַאֲמַר־לִ֕י וּפְשַׁ֥ר מִלַּיָּ֖א יְהוֹדְעִנַּֽנִי׃ 17 אִלֵּין֙ חֵיוָתָ֣א רַבְרְבָתָ֔א דִּ֥י אִנִּ֖ין אַרְבַּ֑ע אַרְבְּעָ֥ה מַלְכִ֖ין יְקוּמ֥וּן מִן־אַרְעָֽא׃ 18 וִֽיקַבְּלוּן֙ מַלְכוּתָ֔א קַדִּישֵׁ֖י עֶלְיוֹנִ֑ין וְיַחְסְנ֤וּן מַלְכוּתָא֙ עֽ͏ַד־עָ֣לְמָ֔א וְעַ֖ד עָלַ֥ם עָלְמַיָּֽא׃ 19 אֱדַ֗יִן צְבִית֙ לְיַצָּבָ֔א עַל־חֵֽיוְתָא֙ רְבִיעָ֣יְתָ֔א דִּֽי־הֲוָ֥ת שָֽׁנְיָ֖ה מִן־כלהון דְּחִילָ֣ה יַתִּ֗ירָה שניה דִּֽי־פַרְזֶל֙ וְטִפְרַ֣יהּ דִּֽי־נְחָ֔שׁ אָֽכְלָ֣ה מַדֲּקָ֔ה וּשְׁאָרָ֖א בְּרַגְלַ֥יהּ רָֽפְסָֽה׃ 20 וְעַל־קַרְנַיָּ֤א עֲשַׂר֙ דִּ֣י בְרֵאשַׁ֔הּ וְאָחֳרִי֙ דִּ֣י סִלְקַ֔ת ונפלו מִן־קדמיה תְּלָ֑ת וְקַרְנָ֨א דִכֵּ֜ן וְעַיְנִ֣ין לַ֗הּ וְפֻם֙ מְמַלִּ֣ל רַבְרְבָ֔ן וְחֶזְוַ֖הּ רַ֥ב מִן־חַבְרָתַֽהּ׃ 21 חָזֵ֣ה הֲוֵ֔ית וְקַרְנָ֣א דִכֵּ֔ן עָבְדָ֥ה קְרָ֖ב עִם־קַדִּישִׁ֑ין וְיָכְלָ֖ה לְהֽוֹן׃ 22 עַ֣ד דִּֽי־אֲתָ֗ה עַתִּיק֙ יֽוֹמַיָּ֔א וְדִינָ֣א יְהִ֔ב לְקַדִּישֵׁ֖י עֶלְיוֹנִ֑ין וְזִמְנָ֣א מְטָ֔ה וּמַלְכוּתָ֖א הֶחֱסִ֥נוּ קַדִּישִֽׁין׃ 23 כֵּן֮ אֲמַר֒ חֵֽיוְתָא֙ רְבִיעָ֣יְתָ֔א מַלְכ֤וּ רביעיא תֶּהֱוֵ֣א בְאַרְעָ֔א דִּ֥י תִשְׁנֵ֖א מִן־כָּל־מַלְכְוָתָ֑א וְתֵאכֻל֙ כָּל־אַרְעָ֔א וּתְדוּשִׁנַּ֖הּ וְתַדְּקִנַּֽהּ׃ 24 וְקַרְנַיָּ֣א עֲשַׂ֔ר מִנַּהּ֙ מַלְכוּתָ֔ה עַשְׂרָ֥ה מַלְכִ֖ין יְקֻמ֑וּן וְאָחֳרָ֞ן יְק֣וּם אַחֲרֵיה֗וֹן וְה֤וּא יִשְׁנֵא֙ מִן־קַדְמָיֵ֔א וּתְלָתָ֥ה מַלְכִ֖ין יְהַשְׁפִּֽל׃ 25 וּמִלִּ֗ין לְצַ֤ד עליא יְמַלִּ֔ל וּלְקַדִּישֵׁ֥י עֶלְיוֹנִ֖ין יְבַלֵּ֑א וְיִסְבַּ֗ר לְהַשְׁנָיָה֙ זִמְנִ֣ין וְדָ֔ת וְיִתְיַהֲב֣וּן בִּידֵ֔הּ עַד־עִדָּ֥ן וְעִדָּנִ֖ין וּפְלַ֥ג עִדָּֽן׃ 26 וְדִינָ֖א יִתִּ֑ב וְשָׁלְטָנֵ֣הּ יְהַעְדּ֔וֹן לְהַשְׁמָדָ֥ה וּלְהוֹבָדָ֖ה עַד־סוֹפָֽא׃ 27 וּמַלְכוּתָ֨ה וְשָׁלְטָנָ֜א וּרְבוּתָ֗א דִּ֚י מַלְכְוָת֙ תְּח֣וֹת כָּל־שְׁמַיָּ֔א יְהִיבַ֕ת לְעַ֖ם קַדִּישֵׁ֣י עֶלְיוֹנִ֑ין מַלְכוּתֵהּ֙ מַלְכ֣וּת עָלַ֔ם וְכֹל֙ שָׁלְטָ֣נַיָּ֔א לֵ֥הּ יִפְלְח֖וּן וְיִֽשְׁתַּמְּעֽוּן׃ 28 עַד־כָּ֖ה סוֹפָ֣א דִֽי־מִלְּתָ֑א אֲנָ֨ה דָֽנִיֵּ֜אל שַׂגִּ֣יא רַעְיוֹנַ֣י יְבַהֲלֻנַּ֗נִי וְזִיוַי֙ יִשְׁתַּנּ֣וֹן עֲלַ֔י וּמִלְּתָ֖א בְּלִבִּ֥י נִטְרֵֽת׃   פ