Yiddish
Hebrew
אידיש
1 און נָעמי האָט געהאַט איר מאַנס אַ קרובֿ, אַ װוילפֿאַרמעגלעכן מאַן פֿון אֶלימֶלֶכס משפּחה, װאָס זײַן נאָמען איז געװען בוֹעַז. 2 און רות די מואָבֿערין האָט געזאָגט צו נָעמין: לאָמיך גײן, איך בעט דיך, אין פֿעלד, און איך װעל אױפֿקלײַבן זאַנגען הינטער דעם װאָס איך װעל געפֿינען לײַטזעליקײַט אין זײַנע אױגן. האָט זי געזאָגט צו איר: גײ, מײַן טאָכטער. 3 איז זי אַװעק, און איז געקומען און האָט געקליבן אין פֿעלד הינטער די שניטערס, און אױף איר טראַף האָט זיך געטראָפֿן דאָס שטיק פֿעלד פֿון בוֹעַזן װאָס פֿון אֶלימֶלֶכס משפּחה. 4 ערשט בוֹעַז איז אָנגעקומען פֿון בית-לֶחֶם, און האָט געזאָגט צו די שניטערס: גאָט מיט אײַך! און זײ האָבן צו אים געזאָגט: בענטשן זאָל דיך גאָט! 5 האָט בוֹעַז געזאָגט צו זײַן יונג װאָס איז געשטאַנען איבער די שניטערס: װעמעס איז די דאָזיקע יונגע פֿרױ? 6 האָט געענטפֿערט דער יונג װאָס איז געשטאַנען איבער די שניטערס, און האָט געזאָגט: דאָס איז אַ יונגע פֿרױ אַ מואָבֿערין, װאָס האָט זיך אומגעקערט מיט נָעמין פֿון דעם פֿעלד פֿון מואָבֿ; 7 און זי האָט געזאָגט: לאָמיך קלײַבן, איך בעט דיך, און אױפֿזאַמלען צװישן די גאַרבן הינטער די שניטערס; און זי איז געקומען און איז געשטאַנען פֿון זינט פֿרימאָרגן אַזש ביז אַצונד; דאָס בלײַבן אירס אין דער הײם איז בלױז געװען אַ װײַלע. 8 האָט בוֹעַז געזאָגט צו רותן: פֿאַר װאָר, דו הערסט, מײַן טאָכטער? זאָלסט ניט גײן קלײַבן אין אַן אַנדער פֿעלד, און זאָלסט אױך ניט אַװעקגײן פֿון דאַנען; נאָר דאָ זאָלסטו זיך האַלטן מיט מײַנע מײדלעך. 9 דײַנע אױגן זאָלן זײַן אױף דעם פֿעלד װאָס זײ שנײַדן, און זאָלסט גײן הינטער זײ. פֿאַר װאָר, איך האָב באַפֿױלן די יונגען, דיך ניט אָנצורירן; און אַז דיר װעט דאָרשטן, זאָלסטו גײן צו די כּלים, און טרינקען פֿון װאַנען די יונגען שעפּן. 10 איז זי געפֿאַלן אױף איר פּנים, און האָט זיך געבוקט צו דער ערד, און האָט צו אים געזאָגט: פֿאַר װאָס האָב איך געפֿונען לײַטזעליקײַט אין דײַנע אױגן, מיך צו דערקענען, אַז איך בין אַ פֿרעמדע? 11 האָט בוֹעַז געענטפֿערט און האָט צו איר געזאָגט: דערצײלן איז מיר דערצײלט געװאָרן אַלץ װאָס דו האָסט געטאָן מיט דײַן שװיגער נאָך דײַן מאַנס טױט, און אַז דו האָסט פֿאַרלאָזן דײַן פֿאָטער און דײַן מוטער, און דאָס לאַנד פֿון דײַן געבאָרנשאַפֿט, און ביסט געגאַנגען צו אַ פֿאָלק װאָס דו האָסט ניט געקענט פֿון נעכטן-אײערנעכטן. 12 זאָל גאָט באַצאָלן דײַן טוּונג, און דײַן שׂכר זאָל זײַן פֿאַרפֿול פֿון יהוה דעם גאָט פֿון ישׂראל, װאָס דו ביסט געקומען זיך באַשיצן אונטער זײַנע פֿליגלען. 13 האָט זי געזאָגט: לאָמיך געפֿינען לײַטזעליקײַט אין דײַנע אױגן, מײַן האַר! װײַל דו האָסט מיך געטרײסט, און װײַל דו האָסט גערעדט צום האַרצן פֿון דײַן דינסט, און איך בין צו מאָל ניט װי אײנע פֿון דײַנע דינסטן. 14 האָט בוֹעַז צו איר געזאָגט: אין דער צײַט פֿון עסן, גענען אַהער, און װעסט עסן פֿון דעם ברױט, און װעסט אײַנטונקען דײַן ביסן אין זױערס. און זי איז געזעסן בײַ דער זײַט פֿון די שניטערס, און מע האָט איר דערלאַנגט געברענטע זאַנגען, און זי האָט געגעסן און איז זאַט געװאָרן, און האָט נאָך איבערגעלאָזן. 15 און װי זי איז אױפֿגעשטאַנען צו קלײַבן, האָט בוֹעַז באַפֿױלן זײַנע יונגען, אַזױ צו זאָגן: אױך צװישן די גאַרבן זאָל זי קלײַבן, און איר זאָלט זי ניט פֿאַרשעמען. 16 און אױך אַרױסציען פֿון די בינטלעך זאָלט איר פֿאַר איר אַרױסציען, און איבערלאָזן, אַז זי זאָל אױפֿקלײַבן; און איר זאָלט ניט אָנשרײַען אױף איר. 17 און זי האָט געקליבן אין פֿעלד ביזן אָװנט, און זי האָט אױסגעקלאַפּט װאָס זי האָט אָנגעקליבן, און עס איז געװען אַרום אַן אֵיפָֿה גערשטן. 18 און זי האָט עס גענומען און איז אַרײַנגעגאַנגען אין שטאָט. און איר שװיגער האָט געזען װאָס זי האָט אָנגעקליבן, אױך האָט זי אַרױסגענומען און איר געגעבן װאָס זי האָט איבערגעלאָזן נאָך איר זעט. 19 האָט איר שװיגער צו איר געזאָגט: װוּ האָסטו געקליבן הײַנט, און װוּ האָסטו געאַרבעט? געבענטשט זאָל זײַן דער װאָס האָט זיך אומגעקוקט אױף דיר! האָט זי דערצײלט איר שװיגער בײַ װעמען זי האָט געאַרבעט, און זי האָט געזאָגט: דער נאָמען פֿון דעם מאַן װאָס איך האָב בײַ אים הײַנט געאַרבעט, איז בוֹעַז. 20 האָט נָעמי געזאָגט צו איר שנור: געבענטשט זאָל ער זײַן פֿון גאָט, װאָס האָט ניט פֿאַרלאָזן זײַן חסד מיט די לעבעדיקע און מיט די טױטע! און נָעמי האָט צו איר געזאָגט: דער מאַן איז אונדזערער אַ נאָנטער, ער איז פֿון אונדזערע אױסלײזער. 21 האָט רות די מואָבֿערין געזאָגט: ער האָט מיר אױך אָנגעזאָגט: לעבן די יונגען װאָס בײַ מיר זאָלסטו זיך האַלטן, ביז װאַנען זײ װעלן ענדיקן דעם גאַנצן שניט װאָס בײַ מיר. 22 האָט נָעמי געזאָגט צו רות איר שנור: עס איז גוט, מײַן טאָכטער, אַז דו זאָלסט אַרױסגײן מיט זײַנע מײדלעך, און מע זאָל דיך ניט אָנטרעפֿן אין אַן אַנדער פֿעלד. 23 און זי האָט זיך געהאַלטן אָן בוֹעַזעס מײדלעך, צו קלײַבן ביז צום סָוף פֿון גערשטנשניט און װײצשניט. און זי איז געזעסן בײַ איר שװיגער.
עברית
1 וּֽלְנָעֳמִ֞י מידע לְאִישָׁ֗הּ אִ֚ישׁ גִּבּ֣וֹר חַ֔יִל מִמִּשְׁפַּ֖חַת אֱלִימֶ֑לֶךְ וּשְׁמ֖וֹ בֹּֽעַז׃ 2 וַתֹּאמֶר֩ ר֨וּת הַמּוֹאֲבִיָּ֜ה אֶֽל־נָעֳמִ֗י אֵֽלְכָה־נָּ֤א הַשָּׂדֶה֙ וַאֲלַקֳטָּ֣ה בַשִׁבֳּלִ֔ים אַחַ֕ר אֲשֶׁ֥ר אֶמְצָא־חֵ֖ן בְּעֵינָ֑יו וַתֹּ֥אמֶר לָ֖הּ לְכִ֥י בִתִּֽי׃ 3 וַתֵּ֤לֶךְ וַתָּבוֹא֙ וַתְּלַקֵּ֣ט בַּשָּׂדֶ֔ה אַחֲרֵ֖י הַקֹּצְרִ֑ים וַיִּ֣קֶר מִקְרֶ֔הָ חֶלְקַ֤ת הַשָּׂדֶה֙ לְבֹ֔עַז אֲשֶׁ֖ר מִמִּשְׁפַּ֥חַת אֱלִימֶֽלֶךְ׃ 4 וְהִנֵּה־בֹ֗עַז בָּ֚א מִבֵּ֣ית לֶ֔חֶם וַיֹּ֥אמֶר לַקּוֹצְרִ֖ים יְהוָ֣ה עִמָּכֶ֑ם וַיֹּ֥אמְרוּ ל֖וֹ יְבָרֶכְךָ֥ יְהוָֽה׃ 5 וַיֹּ֤אמֶר בֹּ֙עַז֙ לְנַעֲר֔וֹ הַנִּצָּ֖ב עַל־הַקּֽוֹצְרִ֑ים לְמִ֖י הַנַּעֲרָ֥ה הַזֹּֽאת׃ 6 וַיַּ֗עַן הַנַּ֛עַר הַנִּצָּ֥ב עַל־הַקּוֹצְרִ֖ים וַיֹּאמַ֑ר נַעֲרָ֤ה מֽוֹאֲבִיָּה֙ הִ֔יא הַשָּׁ֥בָה עִֽם־נָעֳמִ֖י מִשְּׂדֵ֥ה מוֹאָֽב׃ 7 וַתֹּ֗אמֶר אֲלַקֳטָה־נָּא֙ וְאָסַפְתִּ֣י בָֽעֳמָרִ֔ים אַחֲרֵ֖י הַקּוֹצְרִ֑ים וַתָּב֣וֹא וַֽתַּעֲמ֗וֹד מֵאָ֤ז הַבֹּ֙קֶר֙ וְעַד־עַ֔תָּה זֶ֛ה שִׁבְתָּ֥הּ הַבַּ֖יִת מְעָֽט׃ 8 וַיֹּאמֶר֩ בֹּ֨עַז אֶל־ר֜וּת הֲל֧וֹא שָׁמַ֣עַתְּ בִּתִּ֗י אַל־תֵּלְכִי֙ לִלְקֹט֙ בְּשָׂדֶ֣ה אַחֵ֔ר וְגַ֛ם לֹ֥א תַעֲבוּרִ֖י מִזֶּ֑ה וְכֹ֥ה תִדְבָּקִ֖ין עִם־נַעֲרֹתָֽי׃ 9 עֵינַ֜יִךְ בַּשָּׂדֶ֤ה אֲשֶׁר־יִקְצֹרוּן֙ וְהָלַ֣כְתִּ אַחֲרֵיהֶ֔ן הֲל֥וֹא צִוִּ֛יתִי אֶת־הַנְּעָרִ֖ים לְבִלְתִּ֣י נָגְעֵ֑ךְ וְצָמִ֗ת וְהָלַכְתְּ֙ אֶל־הַכֵּלִ֔ים וְשָׁתִ֕ית מֵאֲשֶׁ֥ר יִשְׁאֲב֖וּן הַנְּעָרִֽים׃ 10 וַתִּפֹּל֙ עַל־פָּנֶ֔יהָ וַתִּשְׁתַּ֖חוּ אָ֑רְצָה וַתֹּ֣אמֶר אֵלָ֗יו מַדּוּעַ֩ מָצָ֨אתִי חֵ֤ן בְּעֵינֶ֙יךָ֙ לְהַכִּירֵ֔נִי וְאָּנֹכִ֖י נָכְרִיָּֽה׃ 11 וַיַּ֤עַן בֹּ֙עַז֙ וַיֹּ֣אמֶר לָ֔הּ הֻגֵּ֨ד הֻגַּ֜ד לִ֗י כֹּ֤ל אֲשֶׁר־עָשִׂית֙ אֶת־חֲמוֹתֵ֔ךְ אַחֲרֵ֖י מ֣וֹת אִישֵׁ֑ךְ וַתַּֽעַזְבִ֞י אָּבִ֣יךְ וְאִמֵּ֗ךְ וְאֶ֙רֶץ֙ מֽוֹלַדְתֵּ֔ךְ וַתֵּ֣לְכִ֔י אֶל־עַ֕ם אֲשֶׁ֥ר לֹא־יָדַ֖עַתְּ תְּמ֥וֹל שִׁלְשֽׁוֹם׃ 12 יְשַׁלֵּ֥ם יְהוָ֖ה פָּעֳלֵ֑ךְ וּתְהִ֨י מַשְׂכֻּרְתֵּ֜ךְ שְׁלֵמָ֗ה מֵעִ֤ם יְהוָה֙ אֱלֹהֵ֣י יִשְׂרָאֵ֔ל אֲשֶׁר־בָּ֖את לַחֲס֥וֹת תַּֽחַת־כְּנָפָֽיו׃ 13 וַ֠תֹּאמֶר אֶמְצָא־חֵ֨ן בְּעֵינֶ֤יךָ אֲדֹנִי֙ כִּ֣י נִֽחַמְתָּ֔נִי וְכִ֥י דִבַּ֖רְתָּ עַל־לֵ֣ב שִׁפְחָתֶ֑ךָ וְאָנֹכִי֙ לֹ֣א אֶֽהְיֶ֔ה כְּאַחַ֖ת שִׁפְחֹתֶֽיךָ׃ 14 וַיֹּאמֶר֩ לָ֨ה בֹ֜עַז לְעֵ֣ת הָאֹ֗כֶל גֹּ֤שִֽׁי הֲלֹם֙ וְאָכַ֣לְתְּ מִן־הַלֶּ֔חֶם וְטָבַ֥לְתְּ פִּתֵּ֖ךְ בַּחֹ֑מֶץ וַתֵּ֙שֶׁב֙ מִצַּ֣ד הַקּֽוֹצְרִ֔ים וַיִּצְבָּט־לָ֣הּ קָלִ֔י וַתֹּ֥אכַל וַתִּשְׂבַּ֖ע וַתֹּתַֽר׃ 15 וַתָּ֖קָם לְלַקֵּ֑ט וַיְצַו֩ בֹּ֨עַז אֶת־נְעָרָ֜יו לֵאמֹ֗ר גַּ֣ם בֵּ֧ין הָֽעֳמָרִ֛ים תְּלַקֵּ֖ט וְלֹ֥א תַכְלִימֽוּהָ׃ 16 וְגַ֛ם שֹׁל־תָּשֹׁ֥לּוּ לָ֖הּ מִן־הַצְּבָתִ֑ים וַעֲזַבְתֶּ֥ם וְלִקְּטָ֖ה וְלֹ֥א תִגְעֲרוּ־בָֽהּ׃ 17 וַתְּלַקֵּ֥ט בַּשָּׂדֶ֖ה עַד־הָעָ֑רֶב וַתַּחְבֹּט֙ אֵ֣ת אֲשֶׁר־לִקֵּ֔טָה וַיְהִ֖י כְּאֵיפָ֥ה שְׂעֹרִֽים׃ 18 וַתִּשָּׂא֙ וַתָּב֣וֹא הָעִ֔יר וַתֵּ֥רֶא חֲמוֹתָ֖הּ אֵ֣ת אֲשֶׁר־לִקֵּ֑טָה וַתּוֹצֵא֙ וַתִּתֶּן־לָ֔הּ אֵ֥ת אֲשֶׁר־הוֹתִ֖רָה מִשָּׂבְעָֽהּ׃ 19 וַתֹּאמֶר֩ לָ֨הּ חֲמוֹתָ֜הּ אֵיפֹ֨ה לִקַּ֤טְתְּ הַיּוֹם֙ וְאָ֣נָה עָשִׂ֔ית יְהִ֥י מַכִּירֵ֖ךְ בָּר֑וּךְ וַתַּגֵּ֣ד לַחֲמוֹתָ֗הּ אֵ֤ת אֲשֶׁר־עָשְׂתָה֙ עִמּ֔וֹ וַתֹּ֗אמֶר שֵׁ֤ם הָאִישׁ֙ אֲשֶׁ֨ר עָשִׂ֧יתִי עִמּ֛וֹ הַיּ֖וֹם בֹּֽעַז׃ 20 וַתֹּ֨אמֶר נָעֳמִ֜י לְכַלָּתָ֗הּ בָּר֥וּךְ הוּא֙ לַיהוָ֔ה אֲשֶׁר֙ לֹא־עָזַ֣ב חַסְדּ֔וֹ אֶת־הַחַיִּ֖ים וְאֶת־הַמֵּתִ֑ים וַתֹּ֧אמֶר לָ֣הּ נָעֳמִ֗י קָר֥וֹב לָ֙נוּ֙ הָאִ֔ישׁ מִֽגֹּאֲלֵ֖נוּ הֽוּא׃ 21 וַתֹּ֖אמֶר ר֣וּת הַמּוֹאֲבִיָּ֑ה גַּ֣ם כִּי־אָמַ֣ר אֵלַ֗י עִם־הַנְּעָרִ֤ים אֲשֶׁר־לִי֙ תִּדְבָּקִ֔ין עַ֣ד אִם־כִּלּ֔וּ אֵ֥ת כָּל־הַקָּצִ֖יר אֲשֶׁר־לִֽי׃ 22 וַתֹּ֥אמֶר נָעֳמִ֖י אֶל־ר֣וּת כַּלָּתָ֑הּ ט֣וֹב בִּתִּ֗י כִּ֤י תֵֽצְאִי֙ עִם־נַ֣עֲרוֹתָ֔יו וְלֹ֥א יִפְגְּעוּ־בָ֖ךְ בְּשָׂדֶ֥ה אַחֵֽר׃ 23 וַתִּדְבַּ֞ק בְּנַעֲר֥וֹת בֹּ֙עַז֙ לְלַקֵּ֔ט עַד־כְּל֥וֹת קְצִֽיר־הַשְּׂעֹרִ֖ים וּקְצִ֣יר הַֽחִטִּ֑ים וַתֵּ֖שֶׁב אֶת־חֲמוֹתָֽהּ׃