Yiddish
Hebrew
אידיש
1 און גאָט האָט גערעדט צו משהן אױפֿן באַרג סינַי, אַזױ צו זאָגן: 2 רעד צו די קינדער פֿון ישׂראל, און זאָלסט זאָגן צו זײ: אַז איר װעט קומען אין דעם לאַנד װאָס איך גיב אײַך, זאָל דאָס לאַנד האַלטן אַ שבת צו גאָט. 3 זעקס יאָר זאָלסטו פֿאַרזײען דײַן פֿעלד, און זעקס יאָר זאָלסטו אַרומשנײַדן דײַן װײַנגאָרטן, און אײַנזאַמלען דעם אײַנטראָג דערפֿון. 4 אָבער אױפֿן זיבעטן יאָר זאָל זײַן אַ שבת פֿון רואונג פֿאַרן לאַנד, אַ שבת צו גאָט; דײַן פֿעלד זאָלסטו ניט פֿאַרזײען, און דײַן װײַנגאָרטן זאָלסטו ניט אַרומשנײַדן. 5 דעם נאָכװוּקס פֿון דײַן שניט זאָלסטו ניט שנײַדן, און די טרױבן פֿון דײַנע ניט באַשניטענע װײַנשטאָקן זאָלסטו ניט האַרבסטן; אַ יאָר פֿון רואונג זאָל עס זײַן פֿאַרן לאַנד. 6 און די שבת-פֿרוכט פֿון לאַנד זאָל זײַן פֿאַר אײַך צום עסן: פֿאַר דיר, און פֿאַר דײַן קנעכט, און פֿאַר דײַן דינסט, און פֿאַר דײַן געדונגענעם, און פֿאַר דײַן אײַנגעװאַנדערטן, װאָס האַלט זיך אױף בײַ דיר; 7 און פֿאַר דײַן בהמה, און פֿאַר דער חיה װאָס אין דײַן לאַנד, זאָל זײַן איר גאַנצער אײַנטראָג צום עסן. 8 און זאָלסט דיר אָפּצײלן זיבן שבתים יאָרן, זיבן מאָל זיבן יאָר; און די טעג פֿון די זיבן שבתים יאָרן װעלן דיר זײַן נײַן און פֿערציק יאָר. 9 דענצמאָל זאָלסטו אַרױסלאָזן אַ שאַלונג פֿון שוֹפֿר; אין זיבעטן חוֹדש, אין צענטן טאָג פֿון חוֹדש, אום יָום-כּפּור, זאָלט איר אַרױסלאָזן אַ שוֹפֿר אין אײַער גאַנצן לאַנד. 10 און איר זאָלט הײליקן דאָס פֿופֿציקסטע יאָר, און אױסרופֿן אַ פֿרײַלאָזונג אין לאַנד פֿאַר אַלע אירע באַװוינער; יוֹבל זאָל עס אײַך זײַן; און איר זאָלט אײַך אומקערן איטלעכער צו זײַן אײגנטום, און איטלעכער צו זײַן משפּחה זאָלט איר אײַך אומקערן. 11 יוֹבל זאָל דאָס פֿופֿציקסטע יאָר אײַך זײַן; איר זאָלט ניט זײען, און ניט שנײַדן זײַנע נאָכװוּקסן, און ניט האַרבסטן זײַנע ניט באַשניטענע װײַנשטאָקן. 12 װאָרום יוֹבל איז דאָס; הײליק זאָל עס אײַך זײַן; פֿון פֿעלד אַראָפּ זאָלט איר עסן זײַן תּבואה. 13 אין דעם דאָזיקן יאָר פֿון יוֹבל זאָלט איר אײַך אומקערן איטלעכער צו זײַן אײגנטום. 14 און אַז איר װעט פֿאַרקױפֿן אַ פֿאַרקױפונג צו דײַן חבר, אָדער קױפֿן פֿון דער האַנט פֿון דײַן חבר, זאָלט איר ניט נאַרן אײנער דעם אַנדערן. 15 לױט דער צאָל פֿון די יאָרן נאָכן יוֹבל זאָלסטו קױפֿן פֿון דײַן חבר; לױט דער צאָל פֿון תּבואה-יאָרן זאָל ער דיר פֿאַרקױפֿן. 16 לױט דער מערקײט פֿון די יאָרן זאָלסטו מערן דעם מקח דערפֿון, און לױט דער מינערקײט פֿון די יאָרן זאָלסטו מינערן דעם מקח דערפֿון; װאָרום די צאָל פֿון תּבואות פֿאַרקױפֿט ער דיר. 17 און איר זאָלט ניט נאַרן אײנער דעם אַנדערן, און זאָלסט מוֹרא האָבן פֿאַר דײַן גאָט, װאָרום איך בין יהוה אײַער גאָט. 18 און איר זאָלט טאָן מײַנע חוקים, און היטן מײַנע געזעצן, און זײ טאָן, כּדי איר זאָלט זיצן אױף אײַער לאַנד אין זיכערקײט. 19 און דאָס לאַנד װעט געבן איר פֿרוכט, און איר װעט עסן צו זאַט, און װעט זיצן אין זיכערקײט דערױף. 20 און אַז איר װעט זאָגן: װאָס װעלן מיר עסן אין זיבעטן יאָר? מיר װעלן דאָך ניט זײען, און ניט אײַנזאַמלען אונדזער תּבואה? 21 װעל איך באַפֿעלן מײַן ברכה אױף אײַך אין דעם זעקסטן יאָר, און עס װעט ברענגען תּבואה פֿאַר דרײַ יאָר. 22 און אַז איר װעט זײען אױפֿן אַכטן יאָר, װעט איר עסן פֿון דער תּבואה, דאָס אַלטע; ביזן נײַנטן יאָר, ביז עס קומט זײַן תּבואה, װעט איר עסן דאָס אַלטע. 23 און די ערד זאָל ניט פֿאַרקױפֿט װערן אױף אײביק, װאָרום צו מיר געהערט די ערד; װאָרום פֿרעמדע און אײַנגעװאַנדערטע זײַט איר בײַ מיר. 24 און אין דעם גאַנצן לאַנד פֿון אײַער אײגנטום זאָלט איר געבן דער ערד אַן אױסלײַזונג. 25 אַז דײַן ברודער װעט אָרים װערן, און װעט פֿאַרקױפֿן פֿון זײַן אײגנטום, זאָל קומען זײַן קרוב װאָס איז דער נענטסטער צו אים, און אױסלײזן דעם פֿאַרקױף פֿון זײַן ברודער. 26 און אַז אַ מאַן װעט ניט האָבן קײן אױסלײזער, אָבער זײַן האַנט װעט װערן פֿאַרמעגלעך, און ער װעט צונױפקריגן גענוג עס אױסצולײזן, 27 זאָל ער באַרעכענען די יאָרן פֿון זײַן פֿאַרקױפונג, און צוריקצאָלן דעם רעשט צו דעם מאַן װאָס ער האָט צו אים פֿאַרקױפֿט; און ער זאָל זיך אומקערן צו זײַן אײגנטום. 28 אױב אָבער זײַן האַנט קען ניט צונױפקריגן גענוג אים צוריקצוצאָלן, זאָל זײַן פֿאַרקױף בלײַבן אין דער האַנט פֿון דעם װאָס האָט עס געקױפֿט, ביז דעם יאָר פֿון יוֹבל, און אום יוֹבל זאָל עס אַרױסגײן; און ער זאָל זיך אומקערן צו זײַן אײגנטום. 29 און אַז אַ מאַן װעט פֿאַרקױפֿן אַ װוינהױז אין אַ שטאָט מיט אַ מױער, זאָל זײַן אױסלײזרעכט זײַן ביז עס ענדיקט זיך דאָס יאָר פֿון זײַן פֿאַרקױפונג; אַ יאָר זאָל זײַן זײַן אױסלײזרעכט. 30 אױב אָבער עס װעט ניט אױסגעלײזט װערן ביז עס װערט פול דערױף אַ גאַנץ יאָר, זאָל דאָס הױז װאָס אין דער שטאָט װאָס האָט אַ מױער, בלײַבן אױף אײביק בײַ דעם װאָס האָט עס געקױפֿט, אױף זײַנע דוֹר-דוֹרות; עס זאָל ניט אַרױסגײן אום יוֹבל. 31 אָבער די הײַזער פֿון די דערפֿער, װאָס האָבן ניט קײן מױער רונד אַרום, זאָלן צוגערעכנט װערן צום פֿעלד פֿון לאַנד; זײ זאָלן האָבן אַן אױסלײזונג, און אום יוֹבל זאָלן זײ אַרױסגײן. 32 און די שטעט פֿון די לוִיִים, די הײַזער פֿון די שטעט פֿון זײער אײגנטום – די לוִיִים האָבן אַן אײביק אױסלײזרעכט. 33 און אַז מע װעט קױפֿן פֿון די לוִיִים, זאָל דאָס פֿאַרקױפֿטע הױז אין דער שטאָט פֿון זײַן אײגנטום אַרױסגײן אום יוֹבל, װאָרום די הײַזער פֿון די שטעט פֿון די לוִיִים דאָס איז זײער אײגנטום צװישן די קינדער פֿון ישׂראל. 34 אָבער דאָס פֿעלד פֿון דעם פֿרײַען פּלאַץ אַרום זײערע שטעט קען ניט פֿאַרקױפֿט װערן, װאָרום אַן אײביק אײגנטום איז דאָס זײ. 35 און אַז דײַן ברודער װעט אָרים װערן, און זײַן האַנט װעט זײַן געפאַלן בײַ דיר, זאָלסטו אים אױפֿהאַלטן װי אַ פֿרעמדן און אײַנגעװאַנדערטן, אַז ער זאָל קענען לעבן בײַ דיר. 36 זאָלסט ניט נעמען פֿון אים צינזן אָדער מערונג, און זאָלסט מוֹרא האָבן פֿאַר דײַן גאָט; כּדי דײַן ברודער זאָל קענען לעבן בײַ דיר. 37 זאָלסט אים ניט געבן דײַן געלט אױף צינזן, און דײַן עסנװאַרג זאָלסטו ניט געבן אױף מערונג. 38 איך בין יהוה אײַער גאָט װאָס האָב אײַך אַרױסגעצױגן פֿון לאַנד מִצרַיִם, אײַך צו געבן דאָס לאַנד כּנַעַן, אײַך צו זײַן צום גאָט. 39 און אַז דײַן ברודער װעט אָרים װערן בײַ דיר, און װעט זיך פֿאַרקױפֿן צו דיר, זאָלסטו ניט אַרבעטן מיט אים אַזױ װי מע אַרבעט מיט אַ קנעכט. 40 װי אַ געדונגענער, װי אַן אײַנגעװאַנדערטער, זאָל ער זײַן בײַ דיר; ביז דעם יאָר פֿון יוֹבל זאָל ער דינען בײַ דיר. 41 דענצמאָל זאָל ער אַרױסגײן פֿון דיר, ער און זײַנע קינדער מיט אים, און ער זאָל זיך אומקערן צו זײַן משפּחה, און צו דעם אײגנטום פֿון זײַנע עלטערן זאָל ער זיך אומקערן. 42 װאָרום מײַנע קנעכט זײַנען זײ, װאָס איך האָב זײ אַרױסגעצױגן פֿון לאַנד מִצרַיִם; זײ טאָרן ניט פֿאַרקױפֿט װערן װי מע פֿאַרקױפֿט אַ קנעכט. 43 זאָלסט ניט געװעלטיקן איבער אים מיט האַרטיקײט, און זאָלסט מוֹרא האָבן פֿאַר דײַן גאָט. 44 און דײַן קנעכט און דײַן דינסט, װאָס װעלן זײַן בײַ דיר – פֿון די פֿעלקער װאָס אַרום אײַך, פֿון זײ זאָלט איר קױפֿן אַ קנעכט אָדער אַ דינסט. 45 און אױך פֿון די קינדער פֿון די אײַנגעװאַנדערטע װאָס האַלטן זיך אױף בײַ אײַך, פֿון זײ קענט איר קױפֿן, און פֿון זײערע משפּחות װאָס בײַ אײַך, װאָס זײ האָבן געבאָרן אין אײַער לאַנד; און זײ קענען אײַך װערן צום אײגנטום. 46 און איר קענט זײ לאָזן בירושה צו אײַערע קינדער נאָך אײַך, צו אַרבן פֿאַר אַן אײגנטום; אױף אײביק קענט איר אַרבעטן מיט זײ; אָבער איבער אײַערע ברידער, די קינדער פֿון ישׂראל, אײנער איבערן אַנדערן, זאָלט איר ניט געװעלטיקן מיט האַרטיקײט. 47 און אַז די האַנט פֿון דעם פֿרעמדן אָדער דעם אײַנגעװאַנדערטן בײַ דיר װעט װערן פֿאַרמעגלעך, און דײַן ברודער װעט אָרים װערן לעבן אים, און װעט זיך פֿאַרקױפֿן צו דעם אײַנגעװאַנדערטן פֿרעמדן בײַ דיר, אָדער צו אַן אָפּשטאַם פֿון אַ פֿרעמדנס משפּחה, 48 קען ער, נאָכדעם װי ער האָט זיך פֿאַרקױפֿט, האָבן אַן אױסלײזונג; אײנער פֿון זײַנע ברידער קען אים אױסלײזן; 49 אָדער זײַן פֿעטער, אָדער זײַן פֿעטערס זון קען אים אױסלײזן, אָדער עמיצער אַ לײַב-קרוב פֿון זײַן משפּחה קען אים אױסלײזן; אָדער, אױב זײַן האַנט װערט פֿאַרמעגלעך, קען ער זיך אַלײן אױסלײזן. 50 און ער זאָל זיך אױסרעכענען מיט זײַן קױפֿער, פֿון דעם יאָר װאָס ער האָט זיך פֿאַרקויפֿט צו אים ביז דעם יאָר פֿון יוֹבל, און דאָס געלט פֿון זײַן פֿאַרקױפונג זאָל אױסגעװאָרפֿן װערן לױט דער צאָל פֿון יאָרן; אַזױ װי די טעג פֿון אַ געדונגענעם זאָל זײַן װאָס ער איז אָפּגעװען בײַ אים. 51 סײַ עס זײַנען נאָך דאָ פֿיל יאָרן, זאָל ער לױט זײ צוריקצאָלן פֿון זײַן קױפגעלט פֿאַר זײַן אױסלײזונג, 52 און סײַ עס זײַנען געבליבן װינציק יאָרן ביז דעם יאָר פֿון יוֹבל, זאָל ער זיך מיט אים אױסרעכענען; װי נאָך זײַנע יאָרן זאָל ער צוריקצאָלן פֿאַר זײַן אױסלײזונג. 53 אַזױ װי אַ געדונגענער פֿון יאָר צו יאָר זאָל ער זײַן בײַ אים; ער זאָל ניט געװעלטיקן איבער אים מיט האַרטיקײט פֿאַר דײַנע אױגן. 54 און אױב ער װעט ניט אױסגעלײזט װערן אױף די דאָזיקע אוֹפַנים, זאָל ער אַרױסגײן אין יאָר פֿון יוֹבל, ער און זײַנע קינדער מיט אים. 55 װאָרום צו מיר זײַנען די קינדער פֿון ישׂראל קנעכט; מײַנע קנעכט זײַנען זײ, װאָס איך האָב זײ אַרױסגעצױגן פֿון לאַנד מִצרַיִם: איך בין יהוה אײַער גאָט.
עברית
1 וַיְדַבֵּ֤ר יְהוָה֙ אֶל־מֹשֶׁ֔ה בְּהַ֥ר סִינַ֖י לֵאמֹֽר׃ 2 דַּבֵּ֞ר אֶל־בְּנֵ֤י יִשְׂרָאֵל֙ וְאָמַרְתָּ֣ אֲלֵהֶ֔ם כִּ֤י תָבֹ֙אוּ֙ אֶל־הָאָ֔רֶץ אֲשֶׁ֥ר אֲנִ֖י נֹתֵ֣ן לָכֶ֑ם וְשָׁבְתָ֣ה הָאָ֔רֶץ שַׁבָּ֖ת לַיהוָֽה׃ 3 שֵׁ֤שׁ שָׁנִים֙ תִּזְרַ֣ע שָׂדֶ֔ךָ וְשֵׁ֥שׁ שָׁנִ֖ים תִּזְמֹ֣ר כַּרְמֶ֑ךָ וְאָסַפְתָּ֖ אֶת־תְּבוּאָתָֽהּ׃ 4 וּבַשָּׁנָ֣ה הַשְּׁבִיעִ֗ת שַׁבַּ֤ת שַׁבָּתוֹן֙ יִהְיֶ֣ה לָאָ֔רֶץ שַׁבָּ֖ת לַיהוָ֑ה שָֽׂדְךָ֙ לֹ֣א תִזְרָ֔ע וְכַרְמְךָ֖ לֹ֥א תִזְמֹֽר׃ 5 אֵ֣ת סְפִ֤יחַ קְצִֽירְךָ֙ לֹ֣א תִקְצ֔וֹר וְאֶת־עִנְּבֵ֥י נְזִירֶ֖ךָ לֹ֣א תִבְצֹ֑ר שְׁנַ֥ת שַׁבָּת֖וֹן יִהְיֶ֥ה לָאָֽרֶץ׃ 6 וְ֠הָיְתָה שַׁבַּ֨ת הָאָ֤רֶץ לָכֶם֙ לְאָכְלָ֔ה לְךָ֖ וּלְעַבְדְּךָ֣ וְלַאֲמָתֶ֑ךָ וְלִשְׂכִֽירְךָ֙ וּלְתוֹשָׁ֣בְךָ֔ הַגָּרִ֖ים עִמָּֽךְ׃ 7 וְלִ֨בְהֶמְתְּךָ֔ וְלַֽחַיָּ֖ה אֲשֶׁ֣ר בְּאַרְצֶ֑ךָ תִּהְיֶ֥ה כָל־תְּבוּאָתָ֖הּ לֶאֱכֹֽל׃   ס 8 וְסָפַרְתָּ֣ לְךָ֗ שֶׁ֚בַע שַׁבְּתֹ֣ת שָׁנִ֔ים שֶׁ֥בַע שָׁנִ֖ים שֶׁ֣בַע פְּעָמִ֑ים וְהָי֣וּ לְךָ֗ יְמֵי֙ שֶׁ֚בַע שַׁבְּתֹ֣ת הַשָּׁנִ֔ים תֵּ֥שַׁע וְאַרְבָּעִ֖ים שָׁנָֽה׃ 9 וְהֽ͏ַעֲבַרְתָּ֞ שׁוֹפַ֤ר תְּרוּעָה֙ בַּחֹ֣דֶשׁ הַשְּׁבִעִ֔י בֶּעָשׂ֖וֹר לַחֹ֑דֶשׁ בְּיוֹם֙ הַכִּפֻּרִ֔ים תַּעֲבִ֥ירוּ שׁוֹפָ֖ר בְּכָל־אַרְצְכֶֽם׃ 10 וְקִדַּשְׁתֶּ֗ם אֵ֣ת שְׁנַ֤ת הַחֲמִשִּׁים֙ שָׁנָ֔ה וּקְרָאתֶ֥ם דְּר֛וֹר בָּאָ֖רֶץ לְכָל־יֹשְׁבֶ֑יהָ יוֹבֵ֥ל הִוא֙ תִּהְיֶ֣ה לָכֶ֔ם וְשַׁבְתֶּ֗ם אִ֚ישׁ אֶל־אֲחֻזָּת֔וֹ וְאִ֥ישׁ אֶל־מִשְׁפַּחְתּ֖וֹ תָּשֻֽׁבוּ׃ 11 יוֹבֵ֣ל הִ֗וא שְׁנַ֛ת הַחֲמִשִּׁ֥ים שָׁנָ֖ה תִּהְיֶ֣ה לָכֶ֑ם לֹ֣א תִזְרָ֔עוּ וְלֹ֤א תִקְצְרוּ֙ אֶת־סְפִיחֶ֔יהָ וְלֹ֥א תִבְצְר֖וּ אֶת־נְזִרֶֽיהָ׃ 12 כִּ֚י יוֹבֵ֣ל הִ֔וא קֹ֖דֶשׁ תִּהְיֶ֣ה לָכֶ֑ם מִן־הַ֨שָּׂדֶ֔ה תֹּאכְל֖וּ אֶת־תְּבוּאָתָֽהּ׃ 13 בִּשְׁנַ֥ת הַיּוֹבֵ֖ל הַזֹּ֑את תָּשֻׁ֕בוּ אִ֖ישׁ אֶל־אֲחֻזָּתֽוֹ׃ 14 וְכִֽי־תִמְכְּר֤וּ מִמְכָּר֙ לַעֲמִיתֶ֔ךָ א֥וֹ קָנֹ֖ה מִיַּ֣ד עֲמִיתֶ֑ךָ אַל־תּוֹנ֖וּ אִ֥ישׁ אֶת־אָחִֽיו׃ 15 בְּמִסְפַּ֤ר שָׁנִים֙ אַחַ֣ר הַיּוֹבֵ֔ל תִּקְנֶ֖ה מֵאֵ֣ת עֲמִיתֶ֑ךָ בְּמִסְפַּ֥ר שְׁנֵֽי־תְבוּאֹ֖ת יִמְכָּר־לָֽךְ׃ 16 לְפִ֣י רֹ֣ב הַשָּׁנִ֗ים תַּרְבֶּה֙ מִקְנָת֔וֹ וּלְפִי֙ מְעֹ֣ט הַשָּׁנִ֔ים תַּמְעִ֖יט מִקְנָת֑וֹ כִּ֚י מִסְפַּ֣ר תְּבוּאֹ֔ת ה֥וּא מֹכֵ֖ר לָֽךְ׃ 17 וְלֹ֤א תוֹנוּ֙ אִ֣ישׁ אֶת־עֲמִית֔וֹ וְיָרֵ֖אתָ מֵֽאֱלֹהֶ֑יךָ כִּ֛י אֲנִ֥י יְהֹוָ֖ה אֱלֹהֵיכֶֽם׃ 18 וַעֲשִׂיתֶם֙ אֶת־חֻקֹּתַ֔י וְאֶת־מִשְׁפָּטַ֥י תִּשְׁמְר֖וּ וַעֲשִׂיתֶ֣ם אֹתָ֑ם וִֽישַׁבְתֶּ֥ם עַל־הָאָ֖רֶץ לָבֶֽטַח׃ 19 וְנָתְנָ֤ה הָאָ֙רֶץ֙ פִּרְיָ֔הּ וַאֲכַלְתֶּ֖ם לָשֹׂ֑בַע וִֽישַׁבְתֶּ֥ם לָבֶ֖טַח עָלֶֽיהָ׃ 20 וְכִ֣י תֹאמְר֔וּ מַה־נֹּאכַ֤֖ל בַּשָּׁנָ֣ה הַשְּׁבִיעִ֑ת הֵ֚ן לֹ֣א נִזְרָ֔ע וְלֹ֥א נֶאֱסֹ֖ף אֶת־תְּבוּאָתֵֽנוּ׃ 21 וְצִוִּ֤יתִי אֶת־בִּרְכָתִי֙ לָכֶ֔ם בַּשָּׁנָ֖ה הַשִּׁשִּׁ֑ית וְעָשָׂת֙ אֶת־הַתְּבוּאָ֔ה לִשְׁלֹ֖שׁ הַשָּׁנִֽים׃ 22 וּזְרַעְתֶּ֗ם אֵ֚ת הַשָּׁנָ֣ה הַשְּׁמִינִ֔ת וַאֲכַלְתֶּ֖ם מִן־הַתְּבוּאָ֣ה יָשָׁ֑ן עַ֣ד הַשָּׁנָ֣ה הַתְּשִׁיעִ֗ת עַד־בּוֹא֙ תְּב֣וּאָתָ֔הּ תֹּאכְל֖וּ יָשָֽׁן׃ 23 וְהָאָ֗רֶץ לֹ֤א תִמָּכֵר֙ לִצְמִתֻ֔ת כִּי־לִ֖י הָאָ֑רֶץ כִּֽי־גֵרִ֧ים וְתוֹשָׁבִ֛ים אַתֶּ֖ם עִמָּדִֽי׃ 24 וּבְכֹ֖ל אֶ֣רֶץ אֲחֻזַּתְכֶ֑ם גְּאֻלָּ֖ה תִּתְּנ֥וּ לָאָֽרֶץ׃   ס 25 כִּֽי־יָמ֣וּךְ אָחִ֔יךָ וּמָכַ֖ר מֵאֲחֻזָּת֑וֹ וּבָ֤א גֹֽאֲלוֹ֙ הַקָּרֹ֣ב אֵלָ֔יו וְגָאַ֕ל אֵ֖ת מִמְכַּ֥ר אָחִֽיו׃ 26 וְאִ֕ישׁ כִּ֛י לֹ֥א יִֽהְיֶה־לּ֖וֹ גֹּאֵ֑ל וְהִשִּׂ֣יגָה יָד֔וֹ וּמָצָ֖א כְּדֵ֥י גְאֻלָּתֽוֹ׃ 27 וְחִשַּׁב֙ אֶת־שְׁנֵ֣י מִמְכָּר֔וֹ וְהֵשִׁיב֙ אֶת־הָ֣עֹדֵ֔ף לָאִ֖ישׁ אֲשֶׁ֣ר מָֽכַר־ל֑וֹ וְשָׁ֖ב לַאֲחֻזָּתֽוֹ׃ 28 וְאִ֨ם לֹֽא־מֽ͏ָצְאָ֜ה יָד֗וֹ דֵּי֮ הָשִׁ֣יב לוֹ֒ וְהָיָ֣ה מִמְכָּר֗וֹ בְּיַד֙ הַקֹּנֶ֣ה אֹת֔וֹ עַ֖ד שְׁנַ֣ת הַיּוֹבֵ֑ל וְיָצָא֙ בַּיֹּבֵ֔ל וְשָׁ֖ב לַאֲחֻזָּתֽוֹ׃ 29 וְאִ֗ישׁ כִּֽי־יִמְכֹּ֤ר בֵּית־מוֹשַׁב֙ עִ֣יר חוֹמָ֔ה וְהָיְתָה֙ גְּאֻלָּת֔וֹ עַד־תֹּ֖ם שְׁנַ֣ת מִמְכָּר֑וֹ יָמִ֖ים תִּהְיֶ֥ה גְאֻלָּתֽוֹ׃ 30 וְאִ֣ם לֹֽא־יִגָּאֵ֗ל עַד־מְלֹ֣את לוֹ֮ שָׁנָ֣ה תְמִימָה֒ וְ֠קָם הַבַּ֨יִת אֲשֶׁר־בָּעִ֜יר אֲשֶׁר־לא חֹמָ֗ה לַצְּמִיתֻ֛ת לַקֹּנֶ֥ה אֹת֖וֹ לְדֹרֹתָ֑יו לֹ֥א יֵצֵ֖א בַּיֹּבֵֽל׃ 31 וּבָתֵּ֣י הַחֲצֵרִ֗ים אֲשֶׁ֨ר אֵין־לָהֶ֤ם חֹמָה֙ סָבִ֔יב עַל־שְׂדֵ֥ה הָאָ֖רֶץ יֵחָשֵׁ֑ב גְּאֻלָּה֙ תִּהְיֶה־לּ֔וֹ וּבַיֹּבֵ֖ל יֵצֵֽא׃ 32 וְעָרֵי֙ הַלְוִיִּ֔ם בָּתֵּ֖י עָרֵ֣י אֲחֻזָּתָ֑ם גְּאֻלַּ֥ת עוֹלָ֖ם תִּהְיֶ֥ה לַלְוִיִּֽם׃ 33 וַאֲשֶׁ֤ר יִגְאַל֙ מִן־הַלְוִיִּ֔ם וְיָצָ֧א מִמְכַּר־בַּ֛יִת וְעִ֥יר אֲחֻזָּת֖וֹ בַּיֹּבֵ֑ל כִּ֣י בָתֵּ֞י עָרֵ֣י הַלְוִיִּ֗ם הִ֚וא אֲחֻזָּתָ֔ם בְּת֖וֹךְ בְּנֵ֥י יִשְׂרָאֵֽל׃ 34 וּֽשְׂדֵ֛ה מִגְרַ֥שׁ עָרֵיהֶ֖ם לֹ֣א יִמָּכֵ֑ר כִּֽי־אֲחֻזַּ֥ת עוֹלָ֛ם ה֖וּא לָהֶֽם׃   ס 35 וְכִֽי־יָמ֣וּךְ אָחִ֔יךָ וּמָ֥טָה יָד֖וֹ עִמָּ֑ךְ וְהֶֽחֱזַ֣קְתָּ בּ֔וֹ גֵּ֧ר וְתוֹשָׁ֛ב וָחַ֖י עִמָּֽךְ׃ 36 אַל־תִּקַּ֤ח מֵֽאִתּוֹ֙ נֶ֣שֶׁךְ וְתַרְבִּ֔ית וְיָרֵ֖אתָ מֽ͏ֵאֱלֹהֶ֑יךָ וְחֵ֥י אָחִ֖יךָ עִמָּֽךְ׃ 37 אֶ֨ת־כַּסְפְּךָ֔ לֹֽא־תִתֵּ֥ן ל֖וֹ בְּנֶ֑שֶׁךְ וּבְמַרְבִּ֖ית לֹא־תִתֵּ֥ן אָכְלֶֽךָ׃ 38 אֲנִ֗י יְהוָה֙ אֱלֹ֣הֵיכֶ֔ם אֲשֶׁר־הוֹצֵ֥אתִי אֶתְכֶ֖ם מֵאֶ֣רֶץ מִצְרָ֑יִם לָתֵ֤ת לָכֶם֙ אֶת־אֶ֣רֶץ כְּנַ֔עַן לִהְי֥וֹת לָכֶ֖ם לֵאלֹהִֽים׃   ס 39 וְכִֽי־יָמ֥וּךְ אָחִ֛יךָ עִמָּ֖ךְ וְנִמְכַּר־לָ֑ךְ לֹא־תַעֲבֹ֥ד בּ֖וֹ עֲבֹ֥דַת עָֽבֶד׃ 40 כְּשָׂכִ֥יר כְּתוֹשָׁ֖ב יִהְיֶ֣ה עִמָּ֑ךְ עַד־שְׁנַ֥ת הַיֹּבֵ֖ל יַעֲבֹ֥ד עִמָּֽךְ׃ 41 וְיָצָא֙ מֵֽעִמָּ֔ךְ ה֖וּא וּבָנָ֣יו עִמּ֑וֹ וְשָׁב֙ אֶל־מִשְׁפַּחְתּ֔וֹ וְאֶל־אֲחֻזַּ֥ת אֲבֹתָ֖יו יָשֽׁוּב׃ 42 כִּֽי־עֲבָדַ֣י הֵ֔ם אֲשֶׁר־הוֹצֵ֥אתִי אֹתָ֖ם מֵאֶ֣רֶץ מִצְרָ֑יִם לֹ֥א יִמָּכְר֖וּ מִמְכֶּ֥רֶת עָֽבֶד׃ 43 לֹא־תִרְדֶּ֥ה ב֖וֹ בְּפָ֑רֶךְ וְיָרֵ֖אתָ מֵאֱלֹהֶֽיךָ׃ 44 וְעַבְדְּךָ֥ וַאֲמָתְךָ֖ אֲשֶׁ֣ר יִהְיוּ־לָ֑ךְ מֵאֵ֣ת הַגּוֹיִ֗ם אֲשֶׁר֙ סְבִיבֹ֣תֵיכֶ֔ם מֵהֶ֥ם תִּקְנ֖וּ עֶ֥בֶד וְאָמָֽה׃ 45 וְ֠גַם מִבְּנֵ֨י הַתּוֹשָׁבִ֜ים הַגָּרִ֤ים עִמָּכֶם֙ מֵהֶ֣ם תִּקְנ֔וּ וּמִמִּשְׁפַּחְתָּם֙ אֲשֶׁ֣ר עִמָּכֶ֔ם אֲשֶׁ֥ר הוֹלִ֖ידוּ בְּאַרְצְכֶ֑ם וְהָי֥וּ לָכֶ֖ם לֽ͏ַאֲחֻזָּֽה׃ 46 וְהִתְנַחֲלְתֶּ֨ם אֹתָ֜ם לִבְנֵיכֶ֤ם אַחֲרֵיכֶם֙ לָרֶ֣שֶׁת אֲחֻזָּ֔ה לְעֹלָ֖ם בָּהֶ֣ם תַּעֲבֹ֑דוּ וּבְאַ֨חֵיכֶ֤ם בְּנֵֽי־יִשְׂרָאֵל֙ אִ֣ישׁ בְּאָחִ֔יו לֹא־תִרְדֶּ֥ה ב֖וֹ בְּפָֽרֶךְ׃   ס 47 וְכִ֣י תַשִּׂ֗יג יַ֣ד גֵּ֤ר וְתוֹשָׁב֙ עִמָּ֔ךְ וּמָ֥ךְ אָחִ֖יךָ עִמּ֑וֹ וְנִמְכַּ֗ר לְגֵ֤ר תּוֹשָׁב֙ עִמָּ֔ךְ א֥וֹ לְעֵ֖קֶר מִשְׁפַּ֥חַת גֵּֽר׃ 48 אַחֲרֵ֣י נִמְכַּ֔ר גְּאֻלָּ֖ה תִּהְיֶה־לּ֑וֹ אֶחָ֥ד מֵאֶחָ֖יו יִגְאָלֶֽנּוּ׃ 49 אוֹ־דֹד֞וֹ א֤וֹ בֶן־דֹּדוֹ֙ יִגְאָלֶ֔נּוּ אֽוֹ־מִשְּׁאֵ֧ר בְּשָׂר֛וֹ מִמִּשְׁפַּחְתּ֖וֹ יִגְאָלֶ֑נּוּ אֽוֹ־הִשִּׂ֥יגָה יָד֖וֹ וְנִגְאָֽל׃ 50 וְחִשַּׁב֙ עִם־קֹנֵ֔הוּ מִשְּׁנַת֙ הִמָּ֣כְרוֹ ל֔וֹ עַ֖ד שְׁנַ֣ת הַיֹּבֵ֑ל וְהָיָ֞ה כֶּ֤סֶף מִמְכָּרוֹ֙ בְּמִסְפַּ֣ר שָׁנִ֔ים כִּימֵ֥י שָׂכִ֖יר יִהְיֶ֥ה עִמּֽוֹ׃ 51 אִם־ע֥וֹד רַבּ֖וֹת בַּשָּׁנִ֑ים לְפִיהֶן֙ יָשִׁ֣יב גְּאֻלָּת֔וֹ מִכֶּ֖סֶף מִקְנָתֽוֹ׃ 52 וְאִם־מְעַ֞ט נִשְׁאַ֧ר בַּשָּׁנִ֛ים עַד־שְׁנַ֥ת הַיֹּבֵ֖ל וְחִשַּׁב־ל֑וֹ כְּפִ֣י שָׁנָ֔יו יָשִׁ֖יב אֶת־גְּאֻלָּתֽוֹ׃ 53 כִּשְׂכִ֥יר שָׁנָ֛ה בְּשָׁנָ֖ה יִהְיֶ֣ה עִמּ֑וֹ לֹֽא־יִרְדֶּ֥נּֽוּ בְּפֶ֖רֶךְ לְעֵינֶֽיךָ׃ 54 וְאִם־לֹ֥א יִגָּאֵ֖ל בְּאֵ֑לֶּה וְיָצָא֙ בִּשְׁנַ֣ת הַיֹּבֵ֔ל ה֖וּא וּבָנָ֥יו עִמּֽוֹ׃ 55 כִּֽי־לִ֤י בְנֵֽי־יִשְׂרָאֵל֙ עֲבָדִ֔ים עֲבָדַ֣י הֵ֔ם אֲשֶׁר־הוֹצֵ֥אתִי אוֹתָ֖ם מֵאֶ֣רֶץ מִצְרָ֑יִם אֲנִ֖י יְהוָ֥ה אֱלֹהֵיכֶֽם׃