Yiddish
Hebrew
אידיש
1 יאָ, פֿאַראַן אַ גרעבערײַ פֿאַר זילבער, און אַן אָרט װוּ גאָלד טוט מען לײַטערן. 2 אײַזן װערט פֿון דער ערד גענומען, און פֿון שטײן שמעלצט מען קופּער. 3 דער מענטש מאַכט אַ סָוף צו פֿינצטערניש, און ביז יעטװעדער עק פֿאָרשט ער אױסשטײנער פֿון פֿינצטערניש און טױטשאָטן. 4 ער ברעכט אַ שאַכט װײַט פֿון אַ באַװױנער; פֿאַרגעסן פֿון אַ פֿאַרבײַגײערס פֿוס; אָפּגעצערט, װײַט פֿון מענטשן װאַנדערן זײ. 5 די ערד, פֿון איר קומט אַרױס ברױט, אָבער אונטער איר איז איבערגעקערט װי פֿון פֿײַער. 6 דער אָרט פֿון סאַפּיר זײַנען אירע שטײנער, און שטױבן פֿון גאָלד זײַנען דערין. 7 דעם שטעג, אים װײס ניט קײן רױבפֿױגל, און ניט אָנגעקוקט האָט אים דאָס אױג פֿון אַ פֿאַלק. 8 ניט באַטרעטן האָבן אים חיות שטאָלצע, ניט געשפּרײַזט האָט אױף אים דער לײב. 9 צום קיזלשטײן שטרעקט ער אױס זײַן האַנט, ער קערט אום פֿון װאָרצל די בערג. 10 אין פֿעלדזן האַקט ער גראָבנס, און אַל דאָס טײַערסטע קוקט אָן זײַן אױג. 11 פֿלוסן פֿאַרבינדט ער ניט צו רינען, און פֿאַרבאָרגנס ברענגט ער אַרױס אין ליכט.
12 אָבער די חכמה פֿון װאַנען קען געפֿונען װערן, און װוּ איז דער אָרט פֿון פֿאַרשטאַנדיקײט? 13 קײן מענטש װײס ניט איר װערדע, און זי געפֿינט זיך ניט אין לאַנד פֿון די לעבעדיקע. 14 דער תּהָום זאָגט: ניט אין מיר; און דער ים זאָגט: ניט בײַ מיר. 15 פֿאַר איר קען ניט געגעבן װערן פֿײַנגאָלד, און זילבער קען ניט געװױגן װערן פֿאַר איר מקח. 16 זי קען ניט אָפּגעשאַצט װערן מיט אוֹפֿיר-גאָלד, מיט טײַערן אָניקל און סאַפּירשטײן. 17 גאָלד און גלאָז זײַנען ניט איר גלײַכן, און כּלים פֿון גינגאָלד איר אױסבײַט. 18 אַבֿנים טובֿות און קריסטאָל דאַרפֿן ניט דערמאָנט װערן, און מער פֿון קאַרעלן איז דער באַטרעף פֿון חכמה. 19 טאָפּאַז פֿון כּוּש איז ניט איר גלײַכן, מיט רײנעם גאָלד קען זי ניט אָפּגעשאַצט װערן.
20 טאָ פֿון װאַנען קומט די חכמה? און װוּ איז דער אָרט פֿון פֿאַרשטאַנדיקײט? 21 אַז זי איז פֿאַרהױלן פֿון די אױגן פֿון יעטװעדער לעבעדיקן, און פֿון פֿױגל פֿון הימל איז זי פֿאַרבאָרגן. 22 אונטערגאַנג און טױט זאָגן: מיט אונדזערע אױערן האָבן מיר געהערט איר הערונג. 23 גאָט פֿאַרשטײט איר װעג, און ער װײס איר אָרט. 24 װאָרום ער קוקט ביז די עקן ערד, אונטערן גאַנצן הימל זעט ער. 25 װען ער האָט געמאַכט פֿאַרן װינט אַ װאָג, און װאַסערן מאַרקירט מיט אַ מאָס, 26 װען ער האָט געמאַכט פֿאַרן רעגן אַ געזעץ, און אַ װעג פֿאַרן דונערגעװיטער, 27 דענצמאָל האָט ער זי געזען און זי באַרעכנט, זי אױפֿגעשטעלט און אױך זי אױסגעפֿאָרשט. 28 און ער האָט געזאָגט צום מענטשן: זע, מורא פֿאַר גאָט דאָס איז חכמה, און זיך אָפּקערן פֿון שלעכטס איז פֿאַרשטאַנדיקײט.
עברית
1 כִּ֤י יֵ֣שׁ לַכֶּ֣סֶף מוֹצָ֑א וּ֝מָק֗וֹם לַזָּהָ֥ב יָזֹֽקּוּ׃ 2 בַּ֭רְזֶל מֵעָפָ֣ר יֻקָּ֑ח וְ֝אֶ֗בֶן יָצ֥וּק נְחוּשָֽׁה׃ 3 קֵ֤ץ שָׂ֤ם לַחֹ֗שֶׁךְ וּֽלְכָל־תַּ֭כְלִית ה֣וּא חוֹקֵ֑ר אֶ֖בֶן אֹ֣פֶל וְצַלְמָֽוֶת׃ 4 פָּ֤רַץ נַ֨חַל מֵֽעִם־גָּ֗ר הַֽנִּשְׁכָּחִ֥ים מִנִּי־רָ֑גֶל דַּ֖לּוּ מֵאֱנ֣וֹשׁ נָֽעוּ׃ 5 אֶ֗רֶץ מִמֶּ֥נָּה יֵֽצֵא־לָ֑חֶם וְ֝תַחְתֶּ֗יהָ נֶהְפַּ֥ךְ כְּמוֹ־אֵֽשׁ׃ 6 מְקוֹם־סַפִּ֥יר אֲבָנֶ֑יהָ וְעַפְרֹ֖ת זָהָ֣ב לֽוֹ׃ 7 נָ֭תִיב לֹֽא־יְדָ֣עוֹ עָ֑יִט וְלֹ֥א שְׁ֝זָפַ֗תּוּ עֵ֣ין אַיָּֽה׃ 8 לֹֽא־הִדְרִיכֻ֥הוּ בְנֵי־שָׁ֑חַץ לֹֽא־עָדָ֖ה עָלָ֣יו שָֽׁחַל׃ 9 בַּֽ֭חַלָּמִישׁ שָׁלַ֣ח יָד֑וֹ הָפַ֖ךְ מִשֹּׁ֣רֶשׁ הָרִֽים׃ 10 בַּ֭צּוּרוֹת יְאֹרִ֣ים בִּקֵּ֑עַ וְכָל־יְ֝קָ֗ר רָאֲתָ֥ה עֵינֽוֹ׃ 11 מִ֭בְּכִי נְהָר֣וֹת חִבֵּ֑שׁ וְ֝תַעֲלֻמָ֗הּ יֹ֣צִא אֽוֹר׃   פ
12 וְֽ֭הַחָכְמָה מֵאַ֣יִן תִּמָּצֵ֑א וְאֵ֥י זֶ֝ה מְק֣וֹם בִּינָֽה׃ 13 לֹא־יָדַ֣ע אֱנ֣וֹשׁ עֶרְכָּ֑הּ וְלֹ֥א תִ֝מָּצֵ֗א בְּאֶ֣רֶץ הֽ͏ַחַיִּֽים׃ 14 תְּה֣וֹם אָ֭מַר לֹ֣א בִי־הִ֑יא וְיָ֥ם אָ֝מַ֗ר אֵ֣ין עִמָּדִֽי׃ 15 לֹא־יֻתַּ֣ן סְג֣וֹר תַּחְתֶּ֑יהָ וְלֹ֥א יִ֝שָּׁקֵ֗ל כֶּ֣סֶף מְחִירָֽהּ׃ 16 לֹֽא־תְ֭סֻלֶּה בְּכֶ֣תֶם אוֹפִ֑יר בְּשֹׁ֖הַם יָקָ֣ר וְסַפִּֽיר׃ 17 לֹא־יַעַרְכֶ֣נָּה זָ֭הָב וּזְכוֹכִ֑ית וּתְמ֖וּרָתָ֣הּ כְּלִי־פָֽז׃ 18 רָאמ֣וֹת וְ֭גָבִישׁ לֹ֣א יִזָּכֵ֑ר וּמֶ֥שֶׁךְ חָ֝כְמָ֗ה מִפְּנִינִֽים׃ 19 לֹֽא־יַ֭עַרְכֶנָּה פִּטְדַת־כּ֑וּשׁ בְּכֶ֥תֶם טָ֝ה֗וֹר לֹ֣א תְסֻלֶּֽה׃   פ
20 וְֽ֭הַחָכְמָה מֵאַ֣יִן תָּב֑וֹא וְאֵ֥י זֶ֝֗ה מְק֣וֹם בִּינָֽה׃ 21 וְֽ֭נֶעֶלְמָה מֵעֵינֵ֣י כָל־חָ֑י וּמֵע֖וֹף הַשָּׁמַ֣יִם נִסְתָּֽרָה׃ 22 אֲבַדּ֣וֹן וָ֭מָוֶת אָ֣מְר֑וּ בְּ֝אָזְנֵ֗ינוּ שָׁמַ֥עְנוּ שִׁמְעָֽהּ׃ 23 אֱ֭לֹהִים הֵבִ֣ין דַּרְכָּ֑הּ וְ֝ה֗וּא יָדַ֥ע אֶת־מְקוֹמָֽהּ׃ 24 כִּי־ה֭וּא לִקְצוֹת־הָאָ֣רֶץ יַבִּ֑יט תַּ֖חַת כָּל־הַשָּׁמַ֣יִם יִרְאֶֽה׃ 25 לַעֲשׂ֣וֹת לָר֣וּחַ מִשְׁקָ֑ל וּ֝מַ֗יִם תִּכֵּ֥ן בְּמִדָּֽה׃ 26 בַּעֲשֹׂת֣וֹ לַמָּטָ֣ר חֹ֑ק וְ֝דֶ֗רֶךְ לַחֲזִ֥יז קֹלֽוֹת׃ 27 אָ֣ז רָ֭אָהּ וַֽיְסַפְּרָ֑הּ הֱ֝כִינָ֗הּ וְגַם־חֲקָרָֽהּ׃ 28 וַיֹּ֤אמֶר לָֽאָדָ֗ם הֵ֤ן יִרְאַ֣ת אֲ֭דֹנָי הִ֣יא חָכְמָ֑ה וְס֖וּר מֵרָ֣ע בִּינָֽה׃   ס