Yiddish
Hebrew
אידיש
1 האָט געענטפֿערט אֶליפֿז דער תֵּימָני, און האָט געזאָגט: 2 װעט אַ חכם ענטפֿערן מיט קענשאַפֿט פֿון לופֿט, און אָנפֿילן מיט מזרח-װינט זײַן בױך? 3 טענהן רײד װאָס טױגן ניט, און װערטער װאָס מע ברענגט קײן נוץ ניט מיט זײ? 4 אױך פֿאַרשטערסטו די גאָטספֿאָרכטיקײט, און מינערסט די פֿרומקײט פֿאַר גאָט. 5 װאָרום דײַן זינד לערנט דײַן מױל, און קלײַבסט אױס די צונג פֿון די ליסטיקע. 6 דײַן אײגן מױל מאַכט דיך שולדיק, און ניט איך, און דײַנע ליפּן זאָגן עדות קעגן דיר. 7 ביסטו דער ערשטער מענטש געבאָרן געװאָרן? אָדער ביסטו פֿאַר די בערג באַשאַפֿן געװאָרן? 8 האָסטו דעם סָוד פֿון גאָט אײַנגעהערט, און אַװעקגענומען צו זיך די חכמה? 9 װאָס אַזױנס װײסטו, װאָס מיר װײסן ניט? פֿאַרשטײסטו, װאָס בײַ אונדז איז ניטאָ? 10 אי אַ גראָער קאָפּ אי אַ גרײַז איז דאָ צװישן אונדז, עלטער פֿון דײַן פֿאָטער אין טעג. 11 זײַנען דיר װינציק די טרײסטונגען פֿון גאָט, און דאָס װאָרט װאָס איז מילד צו דיר? 12 װאָס נעמט דיך דײַן האַרץ, און װאָס װינקען דײַנע אױגן, 13 אַז דו קערסט קעגן גאָט דײַן גײַסט, און לאָזט אַרױס רײד פֿון דײַן מױל? 14 װאָס איז אַ מענטש, אַז ער זאָל זײַן רײן? און קען דען גערעכט זײַן אַ געבאָרענער פֿון אַ פֿרױ? 15 זע, אין זײַנע הײליקע גלױבט ער ניט, און די הימלען זײַנען ניט רײן אין זײַנע אױגן, 16 הײַנט װי שױן דער אומװערדיקער און פֿאַרדאָרבענער, דער מענטש, װאָס טרינקט אומרעכט װי װאַסער? 17 איך װעל דיר באַשײדן, הער מיר צו, און װאָס איך האָב געזען װעל איך דערצײלן; 18 װאָס די חכמים גיבן איבער – און פֿאַרהױלן ניט – פֿון זײערע עלטערן, 19 װאָס צו זײ אַלײן איז געגעבן געװאָרן דאָס לאַנד, און קײן פֿרעמדער איז ניט דורכגעגאַנגען צװישן זײ. 20 אַלע זײַנע טעג איז אין ציטערניש דער רָשע, און געצײלטע יאָרן זײַנען אָנגעברײט דעם געװאַלטטוער. 21 אַ קָול פֿון אַנגסטן איז אין זײַנע אױערן: אין מיטן שלום װעט קומען אַ פֿאַרװיסטער אױף אים. 22 ער גלױבט ניט זיך אױסצודרײען פֿון פֿינצטערניש, און ער איז אױסגעקליבן פֿאַרן שװערד. 23 ער װאָגלט אום נאָך ברױט: װוּ איז עס?ער װײס אַז לעבן אים איז אָנגעברײט דער טאָג פֿון פֿינצטערניש. 24 אים שרעקן אַנגסט און דריקעניש, זײ כאַפּן אים אָן װי אַ מלך אָנגעברײט צום קריג. 25 װײַל ער האָט אױסגעשטרעקט קעגן גאָט זײַן האַנט, און קעגן אַלמאַכטיקן זיך געשטאַרקט; 26 געלאָפֿן קעגן אים מיט אַ שטאָלצן האַלדז, מיט די דיקע רוקנס פֿון זײַנע שילדן. 27 װײַל ער האָט באַדעקט זײַן פּנים מיט זײַן פֿעטס, און אָנגעלײגט פּלאָסטן אױפֿן לענד; 28 און ער האָט באַװױנט פֿאַרװיסטע שטעט, הײַזער װאָס מע זיצט ניט אין זײ, װאָס זײַנען געװען אָנגעברײט אױף הױפֿנס. 29 ער װעט ניט רײַך זײַן, און ניט באַשטײן װעט זײַן פֿאַרמעג, און ניט נײַגן װעט זיך צו דער ערד זײער תּבֿואה. 30 ער װעט זיך ניט אָפּטאָן פֿון פֿינצטערניש; זײַן שפּראָץ װעט פֿאַרטריקענען אַ פֿלאַם, 31 און ער װעט אָפּגעטאָן װערן דורך אַ הױך פֿון זײַן מױל. זאָל ניט טרױען אױף נישט דער פֿאַרנאַרטער, װאָרום נישט װעט זײַן זײַן אײַנבײַט. 32 אײדער זײַן טאָג קומט, װעט עס דערפֿילט װערן, און זײַן צװײַג װעט ניט גרין זײַן. 33 ער װעט אָפּשאָקלען װי אַ װײַנשטאָק זײַן אומצײַטיקס, און אַראָפּװאַרפֿן װי אַן אײלבערטבױם זײַן בליִונג. 34 װאָרום דאָס געזעמל פֿון די זינדיקע בלײַבט װיסט, און אַ פֿײַער פֿאַרצערט די געצעלטן פֿון שוחד. 35 זײ טראָגן אומרעכט און געבערן אומגליק, און זײער לײַב ברײט אָן פֿאַר זיך אָפּנאַרונג.
עברית
1 וַ֭יַּעַן אֱלִיפַ֥ז הַֽתֵּימָנִ֗י וַיֹּאמַֽר׃ 2 הֶֽחָכָ֗ם יַעֲנֶ֥ה דַֽעַת־ר֑וּחַ וִֽימַלֵּ֖א קָדִ֣ים בִּטְנֽוֹ׃ 3 הוֹכֵ֣חַ בְּ֭דָבָר לֹ֣א יִסְכּ֑וֹן וּ֝מִלִּ֗ים לֹא־יוֹעִ֥יל בָּֽם׃ 4 אַף־אַ֭תָּה תָּפֵ֣ר יִרְאָ֑ה וְתִגְרַ֥ע שִׂ֝יחָ֗ה לִפְנֵי־אֵֽל׃ 5 כִּ֤י יְאַלֵּ֣ף עֲוֺנְךָ֣ פִ֑יךָ וְ֝תִבְחַ֗ר לְשׁ֣וֹן עֲרוּמִֽים׃ 6 יַרְשִֽׁיעֲךָ֣ פִ֣יךָ וְלֹא־אָ֑נִי וּ֝שְׂפָתֶ֗יךָ יַעֲנוּ־בָֽךְ׃ 7 הֲרִאישׁ֣וֹן אָ֭דָם תִּוָּלֵ֑ד וְלִפְנֵ֖י גְבָע֣וֹת חוֹלָֽלְתָּ׃ 8 הַבְס֣וֹד אֱל֣וֹהַ תִּשְׁמָ֑ע וְתִגְרַ֖ע אֵלֶ֣יךָ חָכְמָֽה׃ 9 מַה־יָּ֭דַעְתָּ וְלֹ֣א נֵדָ֑ע תָּ֝בִ֗ין וְֽלֹא־עִמָּ֥נוּ הֽוּא׃ 10 גַּם־שָׂ֣ב גַּם־יָשִׁ֣ישׁ בָּ֑נוּ כַּבִּ֖יר מֵאָבִ֣יךָ יָמִֽים׃ 11 הַמְעַ֣ט מִ֭מְּךָ תַּנְחֻמ֣וֹת אֵ֑ל וְ֝דָבָ֗ר לָאַ֥ט עִמָּֽךְ׃ 12 מַה־יִּקָּחֲךָ֥ לִבֶּ֑ךָ וּֽמַה־יִּרְזְמ֥וּן עֵינֶֽיךָ׃ 13 כִּֽי־תָשִׁ֣יב אֶל־אֵ֣ל רוּחֶ֑ךָ וְהֹצֵ֖אתָ מִפִּ֣יךָ מִלִּֽין׃ 14 מָֽה־אֱנ֥וֹשׁ כִּֽי־יִזְכֶּ֑ה וְכִֽי־יִ֝צְדַּ֗ק יְל֣וּד אִשָּֽׁה׃ 15 הֵ֣ן בקדשו לֹ֣א יַאֲמִ֑ין וְ֝שָׁמַ֗יִם לֹא־זַכּ֥וּ בְעֵינָֽיו׃ 16 אַ֭ף כִּֽי־נִתְעָ֥ב וְֽנֶאֱלָ֑ח אִישׁ־שֹׁתֶ֖ה כַמַּ֣יִם עַוְלָֽה׃ 17 אֲחַוְךָ֥ שְֽׁמַֽע־לִ֑י וְזֶֽה־חָ֝זִ֗יתִי וַאֲסַפֵּֽרָה׃ 18 אֲשֶׁר־חֲכָמִ֥ים יַגִּ֑ידוּ וְלֹ֥א כִֽ֝חֲד֗וּ מֵאֲבוֹתָֽם׃ 19 לָהֶ֣ם לְ֭בַדָּם נִתְּנָ֣ה הָאָ֑רֶץ וְלֹא־עָ֖בַר זָ֣ר בְּתוֹכָֽם׃ 20 כָּל־יְמֵ֣י רָ֭שָׁע ה֣וּא מִתְחוֹלֵ֑ל וּמִסְפַּ֥ר שָׁ֝נִ֗ים נִצְפְּנ֥וּ לֶעָרִֽיץ׃ 21 קוֹל־פְּחָדִ֥ים בְּאָזְנָ֑יו בַּ֝שָּׁל֗וֹם שׁוֹדֵ֥ד יְבוֹאֶֽנּוּ׃ 22 לֹא־יַאֲמִ֣ין שׁ֭וּב מִנִּי־חֹ֑שֶׁךְ וצפו ה֣וּא אֱלֵי־חָֽרֶב׃ 23 נֹ֘דֵ֤ד ה֣וּא לַלֶּ֣חֶם אַיֵּ֑ה יָדַ֓ע כִּֽי־נָכ֖וֹן בְּיָד֣וֹ יֽוֹם־חֹֽשֶׁךְ׃ 24 יְֽ֭בַעֲתֻהוּ צַ֣ר וּמְצוּקָ֑ה תִּ֝תְקְפֵ֗הוּ כְּמֶ֤לֶךְ עָתִ֬יד לַכִּידֽוֹר׃ 25 כִּֽי־נָטָ֣ה אֶל־אֵ֣ל יָד֑וֹ וְאֶל־שַׁ֝דַּ֗י יִתְגַּבָּֽר׃ 26 יָר֣וּץ אֵלָ֣יו בְּצַוָּ֑אר בַּ֝עֲבִ֗י גַּבֵּ֥י מָֽגִנָּֽיו׃ 27 כִּֽי־כִסָּ֣ה פָנָ֣יו בְּחֶלְבּ֑וֹ וַיַּ֖עַשׂ פִּימָ֣ה עֲלֵי־כָֽסֶל׃ 28 וַיִּשְׁכּ֤וֹן עָ֘רִ֤ים נִכְחָד֗וֹת בָּ֭תִּים לֹא־יֵ֣שְׁבוּ לָ֑מוֹ אֲשֶׁ֖ר הִתְעַתְּד֣וּ לְגַלִּֽים׃ 29 לֹֽא־יֶ֭עְשַׁר וְלֹא־יָק֣וּם חֵיל֑וֹ וְלֹֽא־יִטֶּ֖ה לָאָ֣רֶץ מִנְלָֽם׃ 30 לֹֽא־יָס֨וּר מִנִּי־חֹ֗שֶׁךְ יֹֽ֭נַקְתּוֹ תְּיַבֵּ֣שׁ שַׁלְהָ֑בֶת וְ֝יָס֗וּר בְּר֣וּחַ פִּֽיו׃ 31 אַל־יַאֲמֵ֣ן בשו נִתְעָ֑ה כִּי־שָׁ֝֗וְא תִּהְיֶ֥ה תְמוּרָתֽוֹ׃ 32 בְּֽלֹא־י֭וֹמוֹ תִּמָּלֵ֑א וְ֝כִפָּת֗וֹ לֹ֣א רַעֲנָֽנָה׃ 33 יַחְמֹ֣ס כַּגֶּ֣פֶן בִּסְר֑וֹ וְיַשְׁלֵ֥ךְ כַּ֝זַּ֗יִת נִצָּתֽוֹ׃ 34 כִּֽי־עֲדַ֣ת חָנֵ֣ף גַּלְמ֑וּד וְ֝אֵ֗שׁ אָכְלָ֥ה אָֽהֳלֵי־שֹֽׁחַד׃ 35 הָרֹ֣ה עָ֭מָל וְיָ֣לֹד אָ֑וֶן וּ֝בִטְנָ֗ם תָּכִ֥ין מִרְמָֽה׃   ס