Yiddish
Hebrew
אידיש
1 פֿאַר װאָר, די חכמה רופֿט, און פֿאַרשטאַנדיקײט לאָזט אַרױס איר קָול. 2 אױפֿן שפּיץ פֿון די הױכע ערטער בײַם װעג, בײַם צונױפֿקום פֿון שטעגן, האָט זי זיך געשטעלט; 3 לעבן די טױערן, בײַם אײַנגאַנג פֿון שטאָט, בײַם אַרײַנקום אין די טירן שרײַט זי אױס: 4 צו אײַך, מענער, רוף איך, און מײַן קָול איז צו די מענטשנקינדער. 5 איר פֿאַרנאַרטע, פֿאַרשטײט קלוגשאַפֿט, און איר נאַרן, קריגט אַ פֿאַרשטאַנדיק האַרץ! 6 הערט צו, װאָרום געהױבנס װעל איך רעדן, און די עפֿענונג פֿון מײַנע ליפּן װעט זײַן די ריכטיקײט. 7 װאָרום מײַן גומען װעט רעדן אמת, און שלעכטס איז די אומװערדיקײט פֿון מײַנע ליפּן. 8 מיט גערעכטיקײט זײַנען אַלע װערטער פֿון מײַן מױלניטאָ אין זײ פֿאַרדרײטס און קרומס. 9 זײ אַלע זײַנען קלאָר פֿאַרן פֿאַרשטאַנדיקן, און רעכטפֿאַרטיק פֿאַר די װאָס געפֿינען קענשאַפֿט. 10 נעמט מײַן מוסר, און ניט זילבער, און קענשאַפֿט אײדער געקליבנסטע גאָלד. 11 װאָרום חכמה איז בעסער פֿון פּערל, און קײן חפֿצים זײַנען ניט גלײַך צו איר. 12 איך חכמה װױן מיט געשײַטקײט, און קענשאַפֿט פֿון אײַנפֿאַלן טו איך געפֿינען. 13 מורא פֿאַר גאָט איז פֿײַנט האָבן שלעכטס; האָפֿערדיקײט און גאװה, און דעם װעג פֿון שלעכטס, און אַ מױל מיט פֿאַרקערטקײט האָב איך פֿײַנט. 14 איך האָב עצות און בריהשאַפֿט, איך בין פֿאַרשטאַנדיקײט, גבֿורה איז מײַן. 15 דורך מיר קיניגן מלכים, און פֿירשטן מאַכן גערעכטע געזעצן. 16 דורך מיר הערשן די הערשער, און די אַדללײַט – אַלע ריכטער פֿון דער ערד. 17 איך האָב ליב מײַנע ליבהאָבער, און מײַנע זוכער געפֿינען מיך. 18 עשירות און כּבֿוד זײַנען בײַ מיר, גרױס גוטס און הצלחה. 19 מײַן פֿרוכט איז בעסער פֿון גאָלד און פֿון גינגאָלד, און מײַן אײַנקום פֿון געקליבנסטן זילבער. 20 אין דעם װעג פֿון רעכטפֿאַרטיקײט גײ איך, אין די שטעגן פֿון גערעכטיקײט; 21 צו מאַכן אַרבן מײַנע ליבהאָבער גוטס, און זײערע שאַצקאַמערן זאָל איך אָנפֿילן.
22 גאָט האָט מיך באַשאַפֿן אין אָנהײב פֿון זײַן װעג, דאָס ערשטע פֿון זײַנע װערק לאַנג צוריק. 23 פֿון אײביק אָן בין איך געפֿורעמט, פֿון אָנהײב, פֿון אײדער די ערד איז געװען. 24 װען די תּהומען זײַנען נאָך ניט געװעןבין איך געבאָרן געװאָרן, װען ניט געװען נאָך קײן קװאַלןמיט װאַסער באַלאָדן. 25 אײדער די בערג זײַנען אַרײַנגעזעצט געװאָרן, פֿאַר די הײכן, בין איך געבאָרן געװאָרן; 26 װען ער האָט נאָך ניט געהאַט געמאַכט ערד און פֿעלדער, און די ערשטע שטױבן פֿון דער װעלט. 27 װען ער האָט צוגעגרײט די הימלען, בין איך געװען דערבײַ; װען ער האָט געצײכנט אַ צירקל אױפֿן געזיכט פֿון תּהָום; 28 װען ער האָט באַפֿעסטיקט די װאָלקנס פֿון אױבן, װען ער האָט באַװעלטיקט די קװאַלן פֿון תּהָום, 29 װען ער האָט געשטעלט דעם ים זײַן געזעץ, אַז די װאַסערן זאָלן ניט אַריבערגײן זײַן ראַנד, װען ער האָט באַשטימט די גרונטפֿעסטן פֿון דער ערד, 30 האָב איך זיך דערצױגן בײַ אים; און איך בין געװען אַ פֿרײד טאָגטעגלעך, זיך געשפּילט פֿאַר אים די גאַנצע צײַט; 31 זיך געשפּילט אױף זײַן ערדישער װעלט, און מײַן פֿרײד געהאַט בײַ די מענטשנקינדער.
32 און אַצונד, קינדער, הערט מיר צו, און װױל צו די װאָס היטן מײַנע װעגן. 33 הערט צו מוסר, און װערט קלוג, און איר זאָלט ניט פֿאַרװילדערט װערן. 34 װױל צו דעם מענטשן װאָס הערט מיר צו, צו װאַכן בײַ מײַנע טירן טאָגטעגלעך, צו היטן די בײַשטידלען פֿון מײַנע אײַנגאַנגען! 35 װאָרום דער װאָס געפֿינט מיך, געפֿינט לעבן, און קריגט באַװיליקונג פֿון גאָט. 36 און דער װאָס פֿאַרפֿעלט מיך, באַרױבט זיך אַלײן, אַלע װאָס האָבן מיך פֿײַנט האָבן ליב דעם טױט.
עברית
1 הֲלֹֽא־חָכְמָ֥ה תִקְרָ֑א וּ֝תְבוּנָ֗ה תִּתֵּ֥ן קוֹלָֽהּ׃ 2 בְּרֹאשׁ־מְרוֹמִ֥ים עֲלֵי־דָ֑רֶךְ בֵּ֖ית נְתִיב֣וֹת נִצָּֽבָה׃ 3 לְיַד־שְׁעָרִ֥ים לְפִי־קָ֑רֶת מְב֖וֹא פְתָחִ֣ים תָּרֹֽנָּה׃ 4 אֲלֵיכֶ֣ם אִישִׁ֣ים אֶקְרָ֑א וְ֝קוֹלִ֗י אֶל־בְּנֵ֥י אָדָֽם׃ 5 הָבִ֣ינוּ פְתָאיִ֣ם עָרְמָ֑ה וּ֝כְסִילִ֗ים הָבִ֥ינוּ לֵֽב׃ 6 שִׁ֭מְעוּ כִּֽי־נְגִידִ֣ים אֲדַבֵּ֑ר וּמִפְתַּ֥ח שְׂ֝פָתַ֗י מֵישָׁרִֽים׃ 7 כִּֽי־אֱ֭מֶת יֶהְגֶּ֣ה חִכִּ֑י וְתוֹעֲבַ֖ת שְׂפָתַ֣י רֶֽשַׁע׃ 8 בְּצֶ֥דֶק כָּל־אִמְרֵי־פִ֑י אֵ֥ין בָּ֝הֶ֗ם נִפְתָּ֥ל וְעִקֵּֽשׁ׃ 9 כֻּלָּ֣ם נְ֭כֹחִים לַמֵּבִ֑ין וִֽ֝ישָׁרִ֗ים לְמֹ֣צְאֵי דָֽעַת׃ 10 קְחֽוּ־מוּסָרִ֥י וְאַל־כָּ֑סֶף וְ֝דַ֗עַת מֵחָר֥וּץ נִבְחָֽר׃ 11 כִּֽי־טוֹבָ֣ה חָ֭כְמָה מִפְּנִינִ֑ים וְכָל־חֲ֝פָצִ֗ים לֹ֣א יִֽשְׁווּ־בָֽהּ׃ 12 אֲ‍ֽנִי־חָ֭כְמָה שָׁכַ֣נְתִּי עָרְמָ֑ה וְדַ֖עַת מְזִמּ֣וֹת אֶמְצָֽא׃ 13 יִֽרְאַ֣ת יְהוָה֮ שְֽׂנֹ֫את רָ֥ע גֵּ֘אָ֤ה וְגָא֨וֹן וְדֶ֣רֶךְ רָ֭ע וּפִ֨י תַהְפֻּכ֬וֹת שָׂנֵֽאתִי׃ 14 לִֽי־עֵ֭צָה וְתוּשִׁיָּ֑ה אֲנִ֥י בִ֝ינָ֗ה לִ֣י גְבוּרָֽה׃ 15 בִּ֭י מְלָכִ֣ים יִמְלֹ֑כוּ וְ֝רוֹזְנִ֗ים יְחֹ֣קְקוּ צֶֽדֶק׃ 16 בִּ֭י שָׂרִ֣ים יָשֹׂ֑רוּ וּ֝נְדִיבִ֗ים כָּל־שֹׁ֥פְטֵי צֶֽדֶק׃ 17 אֲ֭נִי אהביה אֵהָ֑ב וּ֝מְשַׁחֲרַ֗י יִמְצָאֻֽנְנִי׃ 18 עֹֽשֶׁר־וְכָב֥וֹד אִתִּ֑י ה֥וֹן עָ֝תֵ֗ק וּצְדָקָֽה׃ 19 ט֣וֹב פִּ֭רְיִי מֵחָר֣וּץ וּמִפָּ֑ז וּ֝תְבוּאָתִ֗י מִכֶּ֥סֶף נִבְחָֽר׃ 20 בְּאֹֽרַח־צְדָקָ֥ה אֲהַלֵּ֑ך בְּ֝ת֗וֹךְ נְתִיב֥וֹת מִשְׁפָּֽט׃ 21 לְהַנְחִ֖יל אֹהֲבַ֥י יֵ֑שׁ וְאֹצְרֹ֖תֵיהֶ֣ם אֲמַלֵּֽא׃   פ
22 יְֽהוָ֗ה קָ֭נָנִי רֵאשִׁ֣ית דַּרְכּ֑וֹ קֶ֖דֶם מִפְעָלָ֣יו מֵאָֽז׃ 23 מֵ֭עוֹלָם נִסַּ֥כְתִּי מֵרֹ֗אשׁ מִקַּדְמֵי־אָֽרֶץ׃ 24 בְּאֵין־תְּהֹמ֥וֹת חוֹלָ֑לְתִּי בְּאֵ֥ין מַ֝עְיָנ֗וֹת נִכְבַּדֵּי־מָֽיִם׃ 25 בְּטֶ֣רֶם הָרִ֣ים הָטְבָּ֑עוּ לִפְנֵ֖י גְבָע֣וֹת חוֹלָֽלְתִּי׃ 26 עַד־לֹ֣א עָ֭שָׂה אֶ֣רֶץ וְחוּצ֑וֹת וְ֝רֹ֗אשׁ עָפְר֥וֹת תֵּבֵֽל׃ 27 בַּהֲכִינ֣וֹ שָׁ֭מַיִם שָׁ֣ם אָ֑נִי בְּח֥וּקוֹ ח֝֗וּג עַל־פְּנֵ֥י תְהֽוֹם׃ 28 בְּאַמְּצ֣וֹ שְׁחָקִ֣ים מִמָּ֑עַל בַּ֝עֲז֗וֹז עִינ֥וֹת תְּהוֹם׃ 29 בְּשׂ֘וּמ֤וֹ לַיָּ֨ם חֻקּ֗וֹ וּ֭מַיִם לֹ֣א יַֽעַבְרוּ־פִ֑יו בְּ֝חוּק֗וֹ מ֣וֹסְדֵי אָֽרֶץ׃ 30 וָֽאֶהְיֶ֥ה אֶצְל֗וֹ אָ֫מ֥וֹן וָֽאֶהְיֶ֣ה שַׁ֭עֲשֻׁעִים י֤וֹם י֑וֹם מְשַׂחֶ֖קֶת לְפָנָ֣יו בְּכָל־עֵֽת׃ 31 מְ֭שַׂחֶקֶת בְּתֵבֵ֣ל אַרְצ֑וֹ וְ֝שַׁעֲשֻׁעַ֗י אֶת־בְּנֵ֥י אָדָֽם׃   פ
32 וְעַתָּ֣ה בָ֭נִים שִׁמְעוּ־לִ֑י וְ֝אַשְׁרֵ֗י דְּרָכַ֥י יִשְׁמֹֽרוּ׃ 33 שִׁמְע֖וּ מוּסָ֥ר וַחֲכָ֗מוּ וְאַל־תִּפְרָֽעוּ׃ 34 אַ֥שְֽׁרֵי אָדָם֮ שֹׁמֵ֪עַֽ֫ לִ֥י לִשְׁקֹ֣ד עַל־דַּ֭לְתֹתַי י֤וֹם י֑וֹם לִ֝שְׁמֹ֗ר מְזוּזֹ֥ת פְּתָחָֽי׃ 35 כִּ֣י מֹ֭צְאִי מצאי חַיִּ֑ים וַיָּ֥פֶק רָ֝צ֗וֹן מֵיְהוָֽה׃ 36 וְֽ֭חֹטְאִי חֹמֵ֣ס נַפְשׁ֑וֹ כָּל־מְ֝שַׂנְאַ֗י אָ֣הֲבוּ מָֽוֶת׃   פ