Yiddish
Hebrew
Yiddish
1 דרום זאָלסטו ליב האָבן יהוה דײַן גאָט, און היטן זײַן היטונג, און זײַנע חוקים און זײַנע געזעצן און זײַנע געבאָט, אַלע טעג. 2 און איר דאַרפֿט װיסן הײַנט, אַז ניט מיט אײַערע קינדער רעד איך, װאָס האָבן ניט געקענט און װאָס האָבן ניט געזען די שטראָף פֿון יהוה אײַער גאָט, זײַן גרױסקײט, און זײַן שטאַרקע האַנט, און זײַן אױסגעשטרעקטן אָרעם, 3 און זײַנע צײכנס, און זײַנע טוּונגען װאָס ער האָט געטאָן אין מִצרַיִם צו פּרעה דעם מלך פֿון מִצרַיִם, און צו זײַן גאַנצן לאַנד; 4 און װאָס ער האָט געטאָן צו דעם חיל פֿון מִצרַיִם, צו זײַנע פֿערד און צו זײַנע רײַטװעגן, װאָס ער האָט געמאַכט פֿלײצן איבער זײ די װאַסערן פֿון ים-סוף, װען זײ האָבן אײַך נאָכגעיאָגט, און גאָט האָט זײ אונטערגעבראַכט ביז אױף הײַנטיקן טאָג; 5 און װאָס ער האָט געטאָן מיט אײַך אין מדבר, ביז איר זײַט געקומען צו דעם דאָזיקן אָרט; 6 און װאָס ער האָט געטאָן צו דָתָן און צו אַבֿירָם די זין פֿון אֶליאָבֿ דעם זון פֿון ראובֿן, װאָס די ערד האָט אױפֿגעמאַכט איר מױל, און האָט זײ אײַנגעשלונגען אין מיטן פֿון גאַנץ ישׂראל, מיט זײערע הױזגעזינטן און זײערע געצעלטן, און דעם גאַנצן באַשטאַנד װאָס הינטער זײ; 7 נײַערט אײַערע אױגן האָבן געזען אַלדי גרױסע טואונג פֿון גאָט װאָס ער האָט געטאָן. 8 דרום זאָלט איר היטן אַלדאָס געבאָט װאָס איך געביט אײַך הײַנט, כּדי איר זאָלט זײַן שטאַרק, און קומען און אַרבן דאָס לאַנד װאָס איר גײט אַריבער אַהין, עס צו אַרבן; 9 און כּדי איר זאָלט מַאֲריך-יָמים זײַן אױף דער ערד װאָס גאָט האָט געשװאָרן אײַערע עלטערן צו געבן זײ און זײער זאָמען – אַ לאַנד װאָס פֿליסט מיט מילך און האָניק. 10 װאָרום דאָס לאַנד װאָס דו קומסט אַהין, עס צו אַרבן, איז ניט װי דאָס לאַנד מִצרַיִם, װאָס איר זײַט פֿון דאָרטן אַרױסגעגאַנגען, װאָס אַז דו האָסט פֿאַרזײט דײַן זאָמען, האָסטו באַװעסערט מיט דײַן פֿוס, אַזױ װי אַ גאָרטן פֿון גרינס. 11 נײַערט דאָס לאַנד װאָס איר גײט אַריבער אַהין, עס צו אַרבן, איז אַ לאַנד פֿון בערג און טאָלן; פֿון רעגן פֿון הימל טרינקט עס װאַסער; 12 אַ לאַנד װאָס יהוה דײַן גאָט זאָרגט זיך אום דעם; תּמיד זײַנען די אױגן פֿון יהוה דײַן גאָט דערױף פֿון אָנהײב יאָר ביז סָוף יאָר. 13 און עס װעט זײַן, אױב צוהערן װעט איר צוהערן צו מײַנע געבאָט װאָס איך געביט אײַך הײַנט, ליב צו האָבן יהוה אײַער גאָט, און אים צו דינען מיט אײַער גאַנצן האַרצן, און מיט אײַער גאַנצער זעל, 14 װעל איך געבן דעם רעגן פֿון אײַער לאַנד אין זײַן צײַט, פֿרירעגן און שפּעטרעגן, און װעסט אײַנזאַמלען דײַן תּבֿואה, און דײַן װײַן, און דײַן אײל. 15 און איך װעל געבן גראָז אין דײַן פֿעלד פֿאַר דײַן בהמה; און װעסט עסן און װעסט זאַט זײַן. 16 היט אײַך, אײַער האַרץ זאָל ניט איבערגערעדט װערן, און איר װעט זיך אָפּקערן, און דינען פֿרעמדע געטער, און זיך בוקן צו זײ. 17 װאָרום דער צאָרן פֿון גאָט װעט גרימען אױף אײַך, און ער װעט פֿאַרשפּאַרן די הימלען, אַז קײן רעגן זאָל ניט זײַן, און די ערד װעט ניט געבן איר פֿרוכט, און איר װעט גיך אונטערגײן פֿון דעם גוטן לאַנד װאָס גאָט גיט אײַך. 18 און איר זאָלט אַרײַנטאָן מײַנע דאָזיקע װערטער אין אײַער האַרצן, און אין אײַער זעל, און איר זאָלט זײ אָנבינדן פֿאַר אַ צײכן אױף אײַער האַנט, און זײ זאָלן זײַן פֿאַר אַ שטערנבאַנד צװישן אײַערע אױגן. 19 און איר זאָלט זײ לערנען אײַערע קינדער, רעדנדיק דערפֿון װען דו זיצסט אין דײַן הױז, און װען דו גײסט אין װעג, און װען דו לײגסט זיך, און װען דו שטײסט אױף. 20 און זאָלסט זײ אױפֿשרײַבן אױף די בײַשטידלעך פֿון דײַן הױז, און אױף דײַנע טױערן; 21 כּדי אײַערע טעג און די טעג פֿון אײַערע קינדער זאָלן זיך מערן אױף דער ערד װאָס גאָט האָט געשװאָרן אײַערע עלטערן זײ צו געבן, אַזױ װי די טעג פֿון די הימלען איבער דער ערד. 22 װאָרום אױב היטן װעט איר היטן אַלדאָס דאָזיקע געבאָט װאָס איך געביט אײַך עס צו טאָן, ליב צו האָבן יהוה אײַער גאָט, צו גײן אין אַלע זײַנע װעגן, און זיך צו באַהעפֿטן אָן אים, 23 װעט גאָט פֿאַרטרײַבן אַלע די דאָזיקע פֿעלקער פֿון פֿאַר אײַך, און איר װעט אַרבן פֿעלקער גרעסערע און שטאַרקערע פֿון אײַך. 24 איטלעכער אָרט װאָס אײַער פֿוסטריט װעט דערױף טרעטן, װעט געהערן צו אײַך, פֿון דעם מדבר און דעם לבֿנוֹן, פֿון דעם טײַך, דעם טײַך פּרָת, און ביזן הינטערשטן ים, װעט זײַן אײַער געמאַרק. 25 קײַנער װעט ניט באַשטײן פֿאַר אײַך; יהוה אײַער גאָט װעט געבן אײַער שרעק און אײַער מוֹרא אױף אַלדעם לאַנד װאָס איר װעט טרעטן דערױף, אַזױ װי ער האָט אײַך צוגעזאָגט. 26 זע, איך לײג פֿאַר אײַך הײַנט אַ ברכה און אַ קללה; 27 די ברכה, אױב איר װעט צוהערן צו די געבאָט פֿון יהוה אײַער גאָט, װאָס איך געביט אײַך הײַנט, 28 און די קללה, אױב איר װעט ניט צוהערן צו די געבאָט פֿון יהוה אײַער גאָט, און איר װעט זיך אָפּקערן פֿון דעם װעג װאָס איך באַפֿעל אײַך הײַנט, כּדי צו גײן נאָך פֿרעמדע געטער, װאָס איר קענט ניט. 29 און עס װעט זײַן, אַז יהוה דײַן גאָט װעט דיך ברענגען אין דעם לאַנד װאָס דו קומסט אַהין, עס צו אַרבן, זאָלסטו שטעלן די ברכה אױפֿן באַרג גרִזים, און די קללה אױפֿן באַרג עֵיבֿל. 30 יאָ, זײ זײַנען אױף יענער זײַט יַרדן הינטער דעם װעג צו זונאונטערגאַנג צו, אין לאַנד פֿון דעם כּנַעֲני װאָס זיצט אין דעם פּלױן, אַקעגן גִלגָל, לעבן די אײַכנבײמער פֿון מוֹרֶה. 31 װאָרום איר גײט אַריבער דעם יַרדן צו קומען אַרבן דאָס לאַנד װאָס יהוה אײַער גאָט גיט אײַך, און איר װעט עס אַרבן, און זיך באַזעצן דרינען; 32 זאָלט איר היטן צו טאָן אַלע חוקים און געזעצן װאָס איך לײג פֿאַר אײַך הײַנט.
Hebrew
1 וְאָ֣הַבְתָּ֔ אֵ֖ת יְהוָ֣ה אֱלֹהֶ֑יךָ וְשָׁמַרְתָּ֣ מִשְׁמַרְתּ֗וֹ וְחֻקֹּתָ֧יו וּמִשְׁפָּטָ֛יו וּמִצְוֺתָ֖יו כָּל־הַיָּמִֽים׃ 2 וִֽידַעְתֶּם֮ הַיּוֹם֒ כִּ֣י לֹ֣א אֶת־בְּנֵיכֶ֗ם אֲשֶׁ֤ר לֹֽא־יָדְעוּ֙ וַאֲשֶׁ֣ר לֹא־רָא֔וּ אֶת־מוּסַ֖ר יְהוָ֣ה אֱלֹהֵיכֶ֑ם אֶת־גָּדְל֕וֹ אֶת־יָדוֹ֙ הַחֲזָקָ֔ה וּזְרֹע֖וֹ הַנְּטוּיָֽה׃ 3 וְאֶת־אֹֽתֹתָיו֙ וְאֶֽת־מַעֲשָׂ֔יו אֲשֶׁ֥ר עָשָׂ֖ה בְּת֣וֹךְ מִצְרָ֑יִם לְפַרְעֹ֥ה מֶֽלֶךְ־מִצְרַ֖יִם וּלְכָל־אַרְצֽוֹ׃ 4 וַאֲשֶׁ֣ר עָשָׂה֩ לְחֵ֨יל מִצְרַ֜יִם לְסוּסָ֣יו וּלְרִכְבּ֗וֹ אֲשֶׁ֨ר הֵצִ֜יף אֶת־מֵ֤י יַם־סוּף֙ עַל־פְּנֵיהֶ֔ם בְּרָדְפָ֖ם אַחֲרֵיכֶ֑ם וַיְאַבְּדֵ֣ם יְהוָ֔ה עַ֖ד הַיּ֥וֹם הַזֶּֽה׃ 5 וַאֲשֶׁ֥ר עָשָׂ֛ה לָכֶ֖ם בַּמִּדְבָּ֑ר עַד־בֹּאֲכֶ֖ם עַד־הַמָּק֥וֹם הַזֶּֽה׃ 6 וַאֲשֶׁ֨ר עָשָׂ֜ה לְדָתָ֣ן וְלַאֲבִירָ֗ם בְּנֵ֣י אֱלִיאָב֮ בֶּן־רְאוּבֵן֒ אֲשֶׁ֨ר פָּצְתָ֤ה הָאָ֙רֶץ֙ אֶת־פִּ֔יהָ וַתִּבְלָעֵ֥ם וְאֶת־בָּתֵּיהֶ֖ם וְאֶת־אָהֳלֵיהֶ֑ם וְאֵ֤ת כָּל־הַיְקוּם֙ אֲשֶׁ֣ר בְּרַגְלֵיהֶ֔ם בְּקֶ֖רֶב כָּל־יִשְׂרָאֵֽל׃ 7 כִּ֤י עֵֽינֵיכֶם֙ הָֽרֹאֹ֔ת אֶת־כָּל־מַעֲשֵׂ֥ה יְהוָ֖ה הַגָּדֹ֑ל אֲשֶׁ֖ר עָשָֽׂה׃ 8 וּשְׁמַרְתֶּם֙ אֶת־כָּל־הַמִּצְוָ֔ה אֲשֶׁ֛ר אָנֹכִ֥י מְצַוְּךָ֖ הַיּ֑וֹם לְמַ֣עַן תֶּחֶזְק֗וּ וּבָאתֶם֙ וִֽירִשְׁתֶּ֣ם אֶת־הָאָ֔רֶץ אֲשֶׁ֥ר אַתֶּ֛ם עֹבְרִ֥ים שָׁ֖מָּה לְרִשְׁתָּֽהּ׃ 9 וּלְמַ֨עַן תַּאֲרִ֤יכוּ יָמִים֙ עַל־הָ֣אֲדָמָ֔ה אֲשֶׁר֩ נִשְׁבַּ֨ע יְהוָ֧ה לַאֲבֹתֵיכֶ֛ם לָתֵ֥ת לָהֶ֖ם וּלְזַרְעָ֑ם אֶ֛רֶץ זָבַ֥ת חָלָ֖ב וּדְבָֽשׁ׃   ס 10 כִּ֣י הָאָ֗רֶץ אֲשֶׁ֨ר אַתָּ֤ה בָא־שָׁ֙מָּה֙ לְרִשְׁתָּ֔הּ לֹ֣א כְאֶ֤רֶץ מִצְרַ֙יִם֙ הִ֔וא אֲשֶׁ֥ר יְצָאתֶ֖ם מִשָּׁ֑ם אֲשֶׁ֤ר תִּזְרַע֙ אֶֽת־זַרְעֲךָ֔ וְהִשְׁקִ֥יתָ בְרַגְלְךָ֖ כְּגַ֥ן הַיָּרָֽק׃ 11 וְהָאָ֗רֶץ אֲשֶׁ֨ר אַתֶּ֜ם עֹבְרִ֥ים שָׁ֙מָּה֙ לְרִשְׁתָּ֔הּ אֶ֥רֶץ הָרִ֖ים וּבְקָעֹ֑ת לִמְטַ֥ר הַשָּׁמַ֖יִם תִּשְׁתֶּה־מָּֽיִם׃ 12 אֶ֕רֶץ אֲשֶׁר־יְהוָ֥ה אֱלֹהֶ֖יךָ דֹּרֵ֣שׁ אֹתָ֑הּ תָּמִ֗יד עֵינֵ֨י יְהוָ֤ה אֱלֹהֶ֙יךָ֙ בָּ֔הּ מֵֽרֵשִׁית֙ הַשָּׁנָ֔ה וְעַ֖ד אַחֲרִ֥ית שָׁנָֽה׃   ס 13 וְהָיָ֗ה אִם־שָׁמֹ֤עַ תִּשְׁמְעוּ֙ אֶל־מִצְוֺתַ֔י אֲשֶׁ֧ר אָנֹכִ֛י מְצַוֶּ֥ה אֶתְכֶ֖ם הַיּ֑וֹם לְאַהֲבָ֞ה אֶת־יְהוָ֤ה אֱלֹֽהֵיכֶם֙ וּלְעָבְד֔וֹ בְּכָל־לְבַבְכֶ֖ם וּבְכָל־נַפְשְׁכֶֽם׃ 14 וְנָתַתִּ֧י מְטַֽר־אַרְצְכֶ֛ם בְּעִתּ֖וֹ יוֹרֶ֣ה וּמַלְק֑וֹשׁ וְאָסַפְתָּ֣ דְגָנֶ֔ךָ וְתִֽירֹשְׁךָ֖ וְיִצְהָרֶֽךָ׃ 15 וְנָתַתִּ֛י עֵ֥שֶׂב בְּשָׂדְךָ֖ לִבְהֶמְתֶּ֑ךָ וְאָכַלְתָּ֖ וְשָׂבָֽעְתָּ׃ 16 הִשָּֽׁמְר֣וּ לָכֶ֔ם פֶּ֥ן יִפְתֶּ֖ה לְבַבְכֶ֑ם וְסַרְתֶּ֗ם וַעֲבַדְתֶּם֙ אֱלֹהִ֣ים אֲחֵרִ֔ים וְהִשְׁתַּחֲוִיתֶ֖ם לָהֶֽם׃ 17 וְחָרָ֨ה אַף־יְהוָ֜ה בָּכֶ֗ם וְעָצַ֤ר אֶת־הַשָּׁמַ֙יִם֙ וְלֹֽא־יִהְיֶ֣ה מָטָ֔ר וְהָ֣אֲדָמָ֔ה לֹ֥א תִתֵּ֖ן אֶת־יְבוּלָ֑הּ וַאֲבַדְתֶּ֣ם מְהֵרָ֗ה מֵעַל֙ הָאָ֣רֶץ הַטֹּבָ֔ה אֲשֶׁ֥ר יְהוָ֖ה נֹתֵ֥ן לָכֶֽם׃ 18 וְשַׂמְתֶּם֙ אֶת־דְּבָרַ֣י אֵ֔לֶּה עַל־לְבַבְכֶ֖ם וְעַֽל־נַפְשְׁכֶ֑ם וּקְשַׁרְתֶּ֨ם אֹתָ֤ם לְאוֹת֙ עַל־יֶדְכֶ֔ם וְהָי֥וּ לְטוֹטָפֹ֖ת בֵּ֥ין עֵינֵיכֶֽם׃ 19 וְלִמַּדְתֶּ֥ם אֹתָ֛ם אֶת־בְּנֵיכֶ֖ם לְדַבֵּ֣ר בָּ֑ם בְּשִׁבְתְּךָ֤ בְּבֵיתֶ֙ךָ֙ וּבְלֶכְתְּךָ֣ בַדֶּ֔רֶךְ וּֽבְשָׁכְבְּךָ֖ וּבְקוּמֶֽךָ׃ 20 וּכְתַבְתָּ֛ם עַל־מְזוּז֥וֹת בֵּיתֶ֖ךָ וּבִשְׁעָרֶֽיךָ׃ 21 לְמַ֨עַן יִרְבּ֤וּ יְמֵיכֶם֙ וִימֵ֣י בְנֵיכֶ֔ם עַ֚ל הָֽאֲדָמָ֔ה אֲשֶׁ֨ר נִשְׁבַּ֧ע יְהוָ֛ה לַאֲבֹתֵיכֶ֖ם לָתֵ֣ת לָהֶ֑ם כִּימֵ֥י הַשָּׁמַ֖יִם עַל־הָאָֽרֶץ׃   ס 22 כִּי֩ אִם־שָׁמֹ֨ר תִּשְׁמְר֜וּן אֶת־כָּל־הַמִּצְוָ֣ה הַזֹּ֗את אֲשֶׁ֧ר אָנֹכִ֛י מְצַוֶּ֥ה אֶתְכֶ֖ם לַעֲשֹׂתָ֑הּ לְאַהֲבָ֞ה אֶת־יְהוָ֧ה אֱלֹהֵיכֶ֛ם לָלֶ֥כֶת בְּכָל־דְּרָכָ֖יו וּלְדָבְקָה־בֽוֹ׃ 23 וְהוֹרִ֧ישׁ יְהוָ֛ה אֶת־כָּל־הַגּוֹיִ֥ם הָאֵ֖לֶּה מִלִּפְנֵיכֶ֑ם וִֽירִשְׁתֶּ֣ם גּוֹיִ֔ם גְּדֹלִ֥ים וַעֲצֻמִ֖ים מִכֶּֽם׃ 24 כָּל־הַמָּק֗וֹם אֲשֶׁ֨ר תִּדְרֹ֧ךְ כַּֽף־רַגְלְכֶ֛ם בּ֖וֹ לָכֶ֣ם יִהְיֶ֑ה מִן־הַמִּדְבָּ֨ר וְהַלְּבָנ֜וֹן מִן־הַנָּהָ֣ר נְהַר־פְּרָ֗ת וְעַד֙ הַיָּ֣ם הָֽאַחֲר֔וֹן יִהְיֶ֖ה גְּבֻלְכֶֽם׃ 25 לֹא־יִתְיַצֵּ֥ב אִ֖ישׁ בִּפְנֵיכֶ֑ם פַּחְדְּכֶ֨ם וּמֽוֹרַאֲכֶ֜ם יִתֵּ֣ן יְהוָ֣ה אֱלֹֽהֵיכֶ֗ם עַל־פְּנֵ֤י כָל־הָאָ֙רֶץ֙ אֲשֶׁ֣ר תִּדְרְכוּ־בָ֔הּ כַּאֲשֶׁ֖ר דִּבֶּ֥ר לָכֶֽם׃   ס 26 רְאֵ֗ה אָנֹכִ֛י נֹתֵ֥ן לִפְנֵיכֶ֖ם הַיּ֑וֹם בְּרָכָ֖ה וּקְלָלָֽה׃ 27 אֶֽת־הַבְּרָכָ֑ה אֲשֶׁ֣ר תִּשְׁמְע֗וּ אֶל־מִצְוֺת֙ יְהוָ֣ה אֱלֹֽהֵיכֶ֔ם אֲשֶׁ֧ר אָנֹכִ֛י מְצַוֶּ֥ה אֶתְכֶ֖ם הַיּֽוֹם׃ 28 וְהַקְּלָלָ֗ה אִם־לֹ֤א תִשְׁמְעוּ֙ אֶל־מִצְוֺת֙ יְהוָ֣ה אֱלֹֽהֵיכֶ֔ם וְסַרְתֶּ֣ם מִן־הַדֶּ֔רֶךְ אֲשֶׁ֧ר אָנֹכִ֛י מְצַוֶּ֥ה אֶתְכֶ֖ם הַיּ֑וֹם לָלֶ֗כֶת אַחֲרֵ֛י אֱלֹהִ֥ים אֲחֵרִ֖ים אֲשֶׁ֥ר לֹֽא־יְדַעְתֶּֽם׃   ס 29 וְהָיָ֗ה כִּ֤י יְבִֽיאֲךָ֙ יְהוָ֣ה אֱלֹהֶ֔יךָ אֶל־הָאָ֕רֶץ אֲשֶׁר־אַתָּ֥ה בָא־שָׁ֖מָּה לְרִשְׁתָּ֑הּ וְנָתַתָּ֤ה אֶת־הַבְּרָכָה֙ עַל־הַ֣ר גְּרִזִ֔ים וְאֶת־הַקְּלָלָ֖ה עַל־הַ֥ר עֵיבָֽל׃ 30 הֲלֹא־הֵ֜מָּה בְּעֵ֣בֶר הַיַּרְדֵּ֗ן אַֽחֲרֵי֙ דֶּ֚רֶךְ מְב֣וֹא הַשֶּׁ֔מֶשׁ בְּאֶ֙רֶץ֙ הַֽכְּנַעֲנִ֔י הַיֹּשֵׁ֖ב בָּעֲרָבָ֑ה מ֚וּל הַגִּלְגָּ֔ל אֵ֖צֶל אֵלוֹנֵ֥י מֹרֶֽה׃ 31 כִּ֤י אַתֶּם֙ עֹבְרִ֣ים אֶת־הַיַּרְדֵּ֔ן לָבֹא֙ לָרֶ֣שֶׁת אֶת־הָאָ֔רֶץ אֲשֶׁר־יְהוָ֥ה אֱלֹהֵיכֶ֖ם נֹתֵ֣ן לָכֶ֑ם וִֽירִשְׁתֶּ֥ם אֹתָ֖הּ וִֽישַׁבְתֶּם־בָּֽהּ׃ 32 וּשְׁמַרְתֶּ֣ם לַעֲשׂ֔וֹת אֵ֥ת כָּל־הֽ͏ַחֻקִּ֖ים וְאֶת־הַמִּשְׁפָּטִ֑ים אֲשֶׁ֧ר אָנֹכִ֛י נֹתֵ֥ן לִפְנֵיכֶ֖ם הַיּֽוֹם׃