Yiddish
Hebrew
Yiddish
1 װאָרום דאָס אַלץ האָב איך מיר אַרײַנגענומען אין האַרצן, כּדי קלאָר צו מאַכן דאָס אַלץ: אַז די צדיקים און די חכמים מיט זײערע מעשׂים זײַנען אין דער האַנט פֿון גאָט; סײַ ליבשאַפֿט, סײַ שׂנאה – דער מענטש װײס ניט; אַלץ ליגט זײ פֿאַרױס. 2 אַלצדינג װי פֿאַר אַלעמען; אײן טראַף פֿאַר דעם צדיק און פֿאַר דעם רָשע, פֿאַר דעם גוטן און דעם רײנעם, און פֿאַר דעם אומרײנעם, און פֿאַר דעם װאָס שלאַכט אַ קרבן, און פֿאַר דעם װאָס שלאַכט ניט; אַזױ דער גוטער אַזױ דער זינדיקער, דער װאָס שװערט װי דער װאָס שײַט זיך פֿון אַ שבֿועה. 3 דאָס איז דאָס בײז אין אַלץ װאָס געשעט אונטער דער זון, װאָס אײן טראַף איז פֿאַר אַלעמען, און אױך איז דאָס האַרץ פֿון די מענטשנקינדער פֿול מיט בײז, און משוגעת איז אין זײער האַרצן בײַ זײער לעבן, און דערנאָך גײען זײ צו די טױטע. 4 װאָרום בײַ דעם װאָס איז נאָך באַהעפֿט צו אַלע לעבעדיקע איז דאָ אַ האָפֿענונג, װײַל אַ לעבעדיקן הונט איז בעסער װי אַ טױטן לײב. 5 װאָרום די לעבעדיקע װײסן אַז זײ װעלן שטאַרבן, אָבער די טױטע װײסן גאָרנישט, און זײ האָבן ניט מער קײן לױן; װאָרום זײער זכר איז פֿאַרגעסן. 6 אי זײער ליבשאַפֿט אי זײער שׂנאה אי זײער קנאה איז לאַנג אונטערגעגאַנגען, און זײ האָבן קײן מאָל מער ניט קײן חלק אין אַלץ װאָס װערט געטאָן אונטער דער זון. 7 גײ עס מיט שִׂמחה דײַן ברױט, און טרינק מיט אַ פֿרײלעכן האַרצן דײַן װײַן, װאָרום גאָט האָט שױן באַװיליקט דײַנע מעשׂים. 8 צו יעטװעדער צײַט זאָלן דײַנע בגדים זײַן װײַס, און אײל זאָל ניט פֿעלן אױף דײַן קאָפּ. 9 געניס דאָס לעבן מיט דער װײַב װאָס דו האָסט ליב, אַלע טעג פֿון דײַן נישטיקן לעבן װאָס מע האָט דיר געשאָנקען אונטער דער זון, אַלע דײַנע נישטיקע טעג; װאָרום דאָס איז דײַן חלק אין לעבן, און אין דײַן מי װאָס דו מיסט זיך אונטער דער זון. 10 אַלץ װאָס דײַן האַנט פֿאַרמאָגט צו טאָן מיט דײַן כּוח, טו, װאָרום ניטאָ קײן טאָן, אָדער אױסרעכענונג, אָדער קענשאַפֿט, אָדער חכמה, אין דער אונטערערד װאָס דו גײסט אַהין. 11 איך האָב װידער געזען אונטער דער זון, אַז ניט די פֿלינקע געװינען דעם געװעטלױף, און ניט די גיבורים די מלחמה, און אױך ניט די חכמים ברױט, און אױך ניט די פֿאַרשטאַנדיקע עשירות, און אױך ניט די װױלקענעװדיקע חן; נאָר צײַט און צופֿאַל טרעפֿט זײ אַלעמען. 12 װאָרום דער מענטש װײס צו מאָל ניט זײַן צײַט; אַזױ װי פֿיש װאָס װערן געכאַפּט אין אַ בײזער נעץ, און אַזױ װי פֿױגלען װאָס װערן געכאַפּט אין אַ פּאַסטקע, אַזױ װי זײ, װערן די מענטשנקינדער געפֿאַנגען אין אַ בײזער צײַט, װען זי פֿאַלט אױף זײ פּלוצלינג. 13 אָבער דאָס האָב איך געזען פֿאַר חכמה אונטער דער זון, און דאָס איז גרױס בײַ מיר: 14 געװען אַ קלײנע שטאָט מיט װינציק מענטשן אין איר; איז אױף איר געקומען אַ גרױסער מלך, און האָט זי אַרומגערינגלט, און געבױט אַרום איר גרױסע באַלעגערװערק. 15 האָט מען געפֿונען אין איר אַן אָרימאַן אַ חכם, און ער האָט געראַטעװעט די שטאָט מיט זײַן חכמה; הגם קײן מענטש האָט ניט געדאַכט אָן דעם דאָזיקן אָרימאַן. 16 האָב איך געזאָגט: בעסער חכמה אײדער גבֿורה; הגם די חכמה פֿון אָרימאַן װערט פֿאַראַכט, און זײַנע װערטער װערן ניט געהערט. 17 די װערטער פֿון די קלוגע מיט געלאַסנקײט װערן מער צוגעהערט װי דער אָנגעשרײ פֿון אַ געװעלטיקער צװישן נאַרן. 18 בעסער חכמה אײדער כּלי-מלחמה; און אײן זינדיקער פֿירט איבער אַ סך גוטס.
Hebrew
1 כִּ֣י אֶת־כָּל־זֶ֞ה נָתַ֤תִּי אֶל־לִבִּי֙ וְלָב֣וּר אֶת־כָּל־זֶ֔ה אֲשֶׁ֨ר הַצַּדִּיקִ֧ים וְהַחֲכָמִ֛ים וַעֲבָדֵיהֶ֖ם בְּיַ֣ד הָאֱלֹהִ֑ים גַּֽם־אַהֲבָ֣ה גַם־שִׂנְאָ֗ה אֵ֤ין יוֹדֵ֙עַ֙ הָֽאָדָ֔ם הַכֹּ֖ל לִפְנֵיהֶֽם׃ 2 הַכֹּ֞ל כַּאֲשֶׁ֣ר לַכֹּ֗ל מִקְרֶ֨ה אֶחָ֜ד לַצַּדִּ֤יק וְלָרָשָׁע֙ לַטּוֹב֙ וְלַטָּה֣וֹר וְלַטָּמֵ֔א וְלַזֹּבֵ֔חַ וְלַאֲשֶׁ֖ר אֵינֶ֣נּוּ זֹבֵ֑חַ כַּטּוֹב֙ כַּֽחֹטֶ֔א הַנִּשְׁבָּ֕ע כַּאֲשֶׁ֖ר שְׁבוּעָ֥ה יָרֵֽא׃ 3 זֶ֣ה רָ֗ע בְּכֹ֤ל אֲשֶֽׁר־נַעֲשָׂה֙ תַּ֣חַת הַשֶּׁ֔מֶשׁ כִּֽי־מִקְרֶ֥ה אֶחָ֖ד לַכֹּ֑ל וְגַ֣ם לֵ֣ב בְּֽנֵי־הָ֠אָדָם מָלֵא־רָ֨ע וְהוֹלֵל֤וֹת בִּלְבָבָם֙ בְּחַיֵּיהֶ֔ם וְאַחֲרָ֖יו אֶל־הַמֵּתִֽים׃ 4 כִּי־מִי֙ אֲשֶׁ֣ר יבחר אֶ֥ל כָּל־הַחַיִּ֖ים יֵ֣שׁ בִּטָּח֑וֹן כִּֽי־לְכֶ֤לֶב חַי֙ ה֣וּא ט֔וֹב מִן־הָאַרְיֵ֖ה הַמֵּֽת׃ 5 כִּ֧י הַֽחַיִּ֛ים יוֹדְעִ֖ים שֶׁיָּמֻ֑תוּ וְהַמֵּתִ֞ים אֵינָ֧ם יוֹדְעִ֣ים מְא֗וּמָה וְאֵֽין־ע֤וֹד לָהֶם֙ שָׂכָ֔ר כִּ֥י נִשְׁכַּ֖ח זִכְרָֽם׃ 6 גַּ֣ם אַהֲבָתָ֧ם גַּם־שִׂנְאָתָ֛ם גַּם־קִנְאָתָ֖ם כְּבָ֣ר אָבָ֑דָה וְחֵ֨לֶק אֵין־לָהֶ֥ם עוֹד֙ לְעוֹלָ֔ם בְּכֹ֥ל אֲשֶֽׁר־נַעֲשָׂ֖ה תַּ֥חַת הַשָּֽׁמֶשׁ׃ 7 לֵ֣ךְ אֱכֹ֤ל בְּשִׂמְחָה֙ לַחְמֶ֔ךָ וּֽשֲׁתֵ֥ה בְלֶב־ט֖וֹב יֵינֶ֑ךָ כִּ֣י כְבָ֔ר רָצָ֥ה הָאֱלֹהִ֖ים אֶֽת־מַעֲשֶֽׂיךָ׃ 8 בְּכָל־עֵ֕ת יִהְי֥וּ בְגָדֶ֖יךָ לְבָנִ֑ים וְשֶׁ֖מֶן עַל־רֹאשְׁךָ֥ אַל־יֶחְסָֽר׃ 9 רְאֵ֨ה חַיִּ֜ים עִם־אִשָּׁ֣ה אֲשֶׁר־אָהַ֗בְתָּ כָּל־יְמֵי֙ חַיֵּ֣י הֶבְלֶ֔ךָ אֲשֶׁ֤ר נָֽתַן־לְךָ֙ תַּ֣חַת הַשֶּׁ֔מֶשׁ כֹּ֖ל יְמֵ֣י הֶבְלֶ֑ךָ כִּ֣י ה֤וּא חֶלְקְךָ֙ בַּֽחַיִּ֔ים וּבַעֲמָ֣לְךָ֔ אֲשֶׁר־אַתָּ֥ה עָמֵ֖ל תַּ֥חַת הַשָּֽׁמֶשׁ׃ 10 כֹּ֠ל אֲשֶׁ֨ר תִּמְצָ֧א יָֽדְךָ֛ לַעֲשׂ֥וֹת בְּכֹחֲךָ֖ עֲשֵׂ֑ה כִּי֩ אֵ֨ין מַעֲשֶׂ֤ה וְחֶשְׁבּוֹן֙ וְדַ֣עַת וְחָכְמָ֔ה בִּשְׁא֕וֹל אֲשֶׁ֥ר אַתָּ֖ה הֹלֵ֥ךְ שָֽׁמָּה׃   ס 11 שַׁ֜בְתִּי וְרָאֹ֣ה תַֽחַת־הַשֶּׁ֗מֶשׁ כִּ֣י לֹא֩ לַקַּלִּ֨ים הַמֵּר֜וֹץ וְלֹ֧א לַגִּבּוֹרִ֣ים הַמִּלְחָמָ֗ה וְ֠גַם לֹ֣א לַחֲכָמִ֥ים לֶ֙חֶם֙ וְגַ֨ם לֹ֤א לַנְּבֹנִים֙ עֹ֔שֶׁר וְגַ֛ם לֹ֥א לַיֹּדְעִ֖ים חֵ֑ן כִּי־עֵ֥ת וָפֶ֖גַע יִקְרֶ֥ה אֶת־כֻּלָּֽם׃ 12 כִּ֡י גַּם֩ לֹֽא־יֵדַ֨ע הָאָדָ֜ם אֶת־עִתּ֗וֹ כַּדָּגִים֙ שֶׁנֶּֽאֱחָזִים֙ בִּמְצוֹדָ֣ה רָעָ֔ה וְכַ֨צִּפֳּרִ֔ים הָאֲחֻז֖וֹת בַּפָּ֑ח כָּהֵ֗ם יֽוּקָשִׁים֙ בְּנֵ֣י הָֽאָדָ֔ם לְעֵ֣ת רָעָ֔ה כְּשֶׁתִּפּ֥וֹל עֲלֵיהֶ֖ם פִּתְאֹֽם׃ 13 גַּם־זֹ֛ה רָאִ֥יתִי חָכְמָ֖ה תַּ֣חַת הַשָּׁ֑מֶשׁ וּגְדוֹלָ֥ה הִ֖יא אֵלָֽי׃ 14 עִ֣יר קְטַנָּ֔ה וַאֲנָשִׁ֥ים בָּ֖הּ מְעָ֑ט וּבָֽא־אֵלֶ֜יהָ מֶ֤לֶךְ גָּדוֹל֙ וְסָבַ֣ב אֹתָ֔הּ וּבָנָ֥ה עָלֶ֖יהָ מְצוֹדִ֥ים גְּדֹלִֽים׃ 15 וּמָ֣צָא בָ֗הּ אִ֤ישׁ מִסְכֵּן֙ חָכָ֔ם וּמִלַּט־ה֥וּא אֶת־הָעִ֖יר בְּחָכְמָת֑וֹ וְאָדָם֙ לֹ֣א זָכַ֔ר אֶת־הָאִ֥ישׁ הַמִּסְכֵּ֖ן הַהּֽוּא׃ 16 וְאָמַ֣רְתִּי אָ֔נִי טוֹבָ֥ה חָכְמָ֖ה מִגְּבוּרָ֑ה וְחָכְמַ֤ת הַמִּסְכֵּן֙ בְּזוּיָ֔ה וּדְבָרָ֖יו אֵינָ֥ם נִשְׁמָעִֽים׃ 17 דִּבְרֵ֣י חֲכָמִ֔ים בְּנַ֖חַת נִשְׁמָעִ֑ים מִזַּעֲקַ֥ת מוֹשֵׁ֖ל בַּכְּסִילִֽים׃ 18 טוֹבָ֥ה חָכְמָ֖ה מִכְּלֵ֣י קְרָ֑ב וְחוֹטֶ֣א אֶחָ֔ד יְאַבֵּ֥ד טוֹבָ֥ה הַרְבֵּֽה׃